vennootschapsrecht
examen:
40 vragen met 3 antwoordmogelijkheden
censuur van 27/40
1. inleiding les 1: 05/10/2023
men kan om verschillende redenen een vennootschap oprichten. bij een arbeidsovereenkomst is er
al?jd een ondergeschikte posi?e, om dit te vermijden kan men een vennootschap oprichten, dan geeA
men een samenwerkingsverband een juridische vorm waarbij er geen ondergeschikte posi?e is tussen
partners. ook kan men de aansprakelijkheid willen beperken om het persoonlijke vermogen te
beschermen voor het geval dat de zaken slecht gaan en een faillissement onvermijdelijk wordt. het is
ook mogelijk door fiscale redenen of om het vermogen in de vorm van vennootschap aan een volgende
genera?e door te geven.
in 2019 werd het vennootschapsrecht in België grondig hervormd. de reden hiervoor was dat er enorm
veel vennootschapsvormen waren (15), deze zijn dus in aantal verminderd. men heeA ook nog maar 1
soort vennootschappen overgehouden, vroeger was er namelijk een onderscheid tussen
handelsvennootschappen en burgerlijke vennootschappen. er waren ook heel veel regels waar je niet
van kon afwijken, dus nu zijn er meer regels van aanvullend recht toegevoegd, wat betekent dat er
makkelijker van kan afgeweken worden.
er zijn 3 soorten bronnen van het vennootschapsrecht:
– na?onaal
– Europees
– interna?onaal
de belangrijkste na?onale bron is het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV), dit is
opgedeeld in 5 delen. de andere na?onale bron is het overeenkomstenrecht.
de Europese bronnen bevaOen Europese richtlijnen, Europese verordeningen en het VWEU (Verdrag
Werking Europese Unie). de Europese richtlijnen zorgen ervoor dat de wetgeving eenvormig wordt. via
de verordeningen werd ervoor gezorgd dat er een aantal Europese vennootchapsvormen zijn opgericht
die erkend wordt in alle 27 lidstaten. in het VWEU staan regels over vrij verkeer, een voorbeeld is de
vrije ves?ging, dat inhoudt dat de zetel van de vennootschap verplaatst kan worden van de ene naar de
andere lidstaat.
de interna?onale bronnen bevaOen vooral verdragen, deze hebben vooral betrekking op de erkenning
van vennootschappen.
1
,vroeger zag men een vennootschap als een overeenkomst. dit hield in dat men tot 2019 minstens met
2 moest zijn om een vennootschap op te richten, een maximum was er niet. in de prak?jk probeerde
men dit te omzeilen door een vennootschap op te richten met een familielid. deze fungeerde dan als
excuusvennoot, dit betekent dat deze persoon nergens bij betrokken was, maar erbij was als formaliteit.
vanaf 2019 werd een vennootschap gezien als een rechtshandeling. dit houdt in dat het nu mogelijk is
om een vennootschap eenhoofdig op te richten. de 2 vennootschappen die eenhoofdig opgericht
mogen worden zijn de Naamloze Vennootschap (NV) en de Besloten Vennootschap (BV). MAAR om een
Coöpera?eve Vennootschap (CV) op te richten moet men minstens met 3 zijn.
rechtshandeling = een bewuste handeling met de bedoeling om juridische gevolgen tot stand te
brengen.
2. wat is een vennootschap
(Art. 1:1) “Een vennootschap wordt opgericht bij een rechtshandeling door één of meer personen,
vennoten genaamd, die een inbreng doen. Zij heeA een vermogen en stelt zich de uitoefening van één
of meer welbepaalde ac?viteiten tot voorwerp. Een van haar doelen is aan haar vennoten een
rechtstreeks of onrechtstreeks vermogens-voordeel uit te keren of te bezorgen.”
belangrijke opmerkingen bij een vennootschap:
– inbreng: een vennootschap bestaat pas indien men een inbreng doet. deze inbreng kan eender
wat zijn, a^ankelijk van de vennootschap. dit vormt het vermogen van de vennootschap.
– doel: een vennootschap heeA al?jd een doel dat men in de statuten moet publiceren. dit kunnen
meerdere doelen zijn. MAAR een van de doelen moet zijn om winst te maken en om deze uit te
keren.
(Art. 1:2) “Een vereniging wordt opgericht bij een overeenkomst tussen twee of meer personen, leden
genaamd. Zij streeA een belangeloos doel na in het kader van één of meer welbepaalde ac?viteiten die
zij tot voorwerp heeA. Zij mag rechtstreeks noch onrechtstreeks enig vermogensvoordeel uitkeren of
bezorgen aan de oprichters, de leden, de bestuurders of enig andere persoon behalve voor het in de
statuten bepaald belangeloos doel. Elke verrich?ng in strijd met dit verbod is nie?g.”
verschil tussen een vennootschap en een vereniging (VZW):
– bij een vereniging moet er een overeenkomst aan de basis liggen, en moet u met 2 zijn om het
op te richten.
– het doel van een vereniging is niet om winst te maken, maar om een belangeloos doel na te
streven. wanneer men toch winst maakt, mag deze niet worden uitgekeerd.
– bij een vereniging is het niet verplicht om een inbreng te doen.
2
,(Art. 1:3) “Een s?ch?ng is een rechtspersoon zonder leden, opgericht bij rechtshandeling door één of
meer personen, s?chters genoemd. Haar vermogen wordt besteed om een belangeloos doel na te
streven in het kader van één of meer welbepaalde ac?viteiten die zij tot voorwerp heeA. Zij mag
rechtstreeks noch onrechtstreeks enig vermogensvoordeel uitkeren of bezorgen aan de s?chters, de
bestuurders of enig andere persoon, behalve voor het in de statuten bepaald belangeloos doel. Elke
verrich?ng in strijd met dit verbod is nie?g.”
verschil tussen een vennootschap en een s?ch?ng.
– een s?ch?ng is een organisa?e zonder leden.
– het doel van een s?ch?ng is niet om winst te maken, maar om een belangeloos doel na te
streven. wanneer men toch winst maakt, mag deze niet worden uitgekeerd.
een onverdeeldheid = een situa?e van mede-eigendom, dit betekent dat meerdere mensen aanspraken
hebben op een goed. MAAR het is geen vennootschap omdat het geen doel heeA.
men kan op 2 manieren een onverdeeldheid verkrijgen
– vrijwillig: met 2 een huis kopen
– door de wet: een erfenis door een overlijden
het is wel mogelijk dat een onverdeeldheid uitgroeit tot een vennootschap. een voorbeeld hiervan is als
men een geërfd huis wil verkopen. dan ontstaat er namelijk een doel om winst te maken en om deze
winst te verdelen.
een overeenkomst = geen vennootschap omdat de 2 zaken die nodig zijn voor een vennootschap,
inbreng en winstoogmerk- en verdeling, niet van toepassing zijn op een overeenkomst.
types vennootschappen = soorten vennootschappen die de wet weOelijk regelt.
basisvormen vennootschappen (4):
– maatschap
· is een overeenkomst
· heeA geen rechtspersoonlijkheid.
· kunnen een aantal varia?es op toegepast worden.
– BV (Besloten Vennootschap)
· type dat de wetgever het liefst heeA.
· voor iedereen beschikbaar, want minimumkapitaal is afgeschaA bij hervorming in 2019.
vb. tandarts, dokter, winkel
– NV (Naamloze Vennootschap)
· vooral voor kapitaalintensieve ac?viteiten.
· vereist een minimumkapitaal.
· bevat strikte regels.
– CV (Coöpera?eve Vennootschap)
· gelijkaardig met BV, met het verschil dat het met 3 personen moet worden opgericht.
het systeem van typendwang, ook wel het gesloten systeem genoemd, wil zeggen dat wanneer men in
België een vennootschap wil oprichten dit 1 van de types moet zijn die door de wet erkend zijn. men
mag zelf geen vennootschapsvormen combineren, indien dit wel het geval is zal de rechter zelf het type
vennootschap benoemen die wel door de wet erkend zijn.
3
, 3. rechtspersoonlijkheid les 2: 12/10/2023
rechtspersoonlijkheid = een niet-fysieke juridische, door het recht erkende en?teit die losstaat van de
vennoten. deze rechtspersoon bezit wel dezelfde kenmerken als een fysieke persoon.
→ naam, adres, na?onaliteit, vermogen en handelingsbekwaamheid
bij een vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid komt de en?teit niet los van de vennoten. er
ontstaat een soort onverdeeldheid met een bepaald doel. er bestaat niets wat volledig loskomt van de
vennoten, dit heeA een invloed op de aansprakelijkheid van de vennoten. wanneer men een
vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid opricht is men sowieso onbeperkt aansprakelijk, want er is
geen eigen vermogen van de vennootschap. deze vennootschap wordt vaak door mensen opgericht die
weinig risico’s nemen, want om een rechtspersoonlijkheid op te richten, zijn er veel regels die moeten
worden nageleefd.
beperkte aansprakelijkheid = men kan alleen verliezen wat men in de vennootschap heeA ingebracht,
niet het privévermogen.
MAAR wanneer men een vennootschap met rechtspersoonlijkheid opricht, wil dit niet zeggen dat men
automa?sch beperkt aansprakelijk is.
vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid:
– als een van de vennoten persoonlijke schulden heeA, kunnen de privéschuldeisers het
persoonlijk vermogen onmiddellijk aanslaan, MAAR deze schuldeisers kunnen niet zomaar aan
het vermogen van de vennootschap, deze moet eerst beëindigd worden.
– als de vennootschap schulden heeA, kunnen de schuldeisers het vermogen van de
vennootschap aanslaan, EN indien dit niet voldoende is kunnen ze ook het persoonlijk vermogen
van de vennoten aanslaan.
vennootschap met rechtspersoonlijkheid
– als een van de vennoten persoonlijke schulden heeA kunnen de privéschuldeisers het persoonlijk
vermogen aanslaan. de schuldeisers kunnen om geen enkele reden beslag leggen op het
vermogen van de rechtspersoon.
– als de vennootschap schulden heeA kunnen de schuldeisers het vermogen van de vennootschap
aanslaan. de schuldeisers kunnen om geen enkele reden beslag leggen op het persoonlijk
vermogen van de vennoten.
maatschap vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid waarvan de vennoten onbeperkt en
hoofdelijk aansprakelijk zijn.
VOF vennootschap met rechtspersoonlijkheid waarvan de vennoten onbeperkt en
hoofdelijk aansprakelijk zijn.
NV, BV en CV vennootschap met rechtspersoonlijkheid waarvan de vennoten beperkt aansprakelijk
zijn.
(Art. 2:6 en Art. 2:8) om een rechtspersoonlijkheid te creëren moeten er bepaalde stukken worden
neergelegd op de griffie van de ondernemingsrechtbank. voor Europese vennootschappen moet men
zich inschrijven in de kruispuntbank voor ondernemingen om een rechtspersoonlijkheid te creëren.
4
