Garantie de satisfaction à 100% Disponible immédiatement après paiement En ligne et en PDF Tu n'es attaché à rien
logo-home
Recherché précédemment par vous
Recherché précédemment par vous
logo
Samenvatting Psychogerontologie - Klinische Psychologie €6,99
Ajouter au panier
Accédez rapidement à
Aperçu
  2.  
  3. Vrije Universiteit Brussel (VUB)
  4.  
  5. Psychologie
  6.  
  7. Psychogerontologie

Resume

Samenvatting Psychogerontologie - Klinische Psychologie
 0 fois vendu

In dit document vind je mijn samenvatting van het vak Psychogerontologie. Dit vak wordt gegeven in de studie Klinische Psychologie (1ste Master) aan de VUB door Prof. Eva Dierckx. De samenvatting is gebaseerd op de lessen en de slides. Ik ben elke les aanwezig geweest. Aan de hand van deze samenvat...

[Montrer plus]

Aperçu 4 sur 47  pages

Infos sur le Document

  • 2 juillet 2024
  • 47
  • 2023/2024
  • Resume

Sujets

École, étude et sujet

Tous les documents sur ce sujet (11)

Vendeur

avatar-seller
ellenboogers

Avis reçus

Aperçu du contenu

Praktisch

Examen: 70% (3 à 4 open vragen)

Groepstaak: 30%

Je moet in totaal slagen (niet op beide onderdelen)



Belangrijke thema’s en begrippen bij veroudering

1. Vergrijzing

Psychogerontologie: de psychologie van het ouder worden en het sociaal-emotioneel functioneren
van ouderen

Chronologische leeftijd: jonge ouderen (65-74 jaar), oude ouderen (75-84 jaar), oudste ouderen (> 85
jaar), centenarian (> 100 jaar), super centenarian (> 110 jaar)

Functionele leeftijd:

- Biologische leeftijd: gebaseerd op de kwaliteit van de werking van de lichaamssystemen/organen

-> biologische leeftijdstest: nagaan levensverwachting + hoe gezond men gaat ouder worden

-> bv. progeria (verouderingsziekte): kind van 10 jaar in een lichaam van 80 jaar

- Psychologische leeftijd: gebaseerd op het functioneren op psychologische/cognitieve tests
(geheugen, intelligentie, leercapaciteit…)

-> bv. mensen met jongdementie hebben dezelfde prestaties op geheugentaken als 80-jarigen

- Sociale leeftijd: gebaseerd op welke sociale rollen een persoon inneemt (familie, werk,
gemeenschap)

-> bv. een grootouder heeft een hogere sociale leeftijd dan een ouder, een gepensioneerde is ouder
dan een werkende persoon (maar: sommigen al grootouder op 50 jaar, topsporters gepensioneerd op
30 jaar)



Functionele vs chronologische leeftijd

Chronologische leeftijd = meest gehanteerd

Dubbele vergrijzing van de bevolking: aantal ouderen stijgen + binnen de groep van ouderen stijgen
aantal oude ouderen

De bevolkingspiramide heeft geen vorm meer van een piramide (meer ouderen en 50-jarigen)

Veel ouderen gaan na hun pensioen aan de kust wonen -> risicofactor voor eenzaamheid na
overleiden partner (familie woont in binnenland)

Aantal jaren na de pensioenleeftijd nemen toe -> vaak problemen met zinvolle invulling na pensioen



2. Biopsychosociale perspectief

1

,Biopsychosociale perspectief: ontwikkeling/veroudering is een complex samenspel van biologische,
psychologische en sociale processen

-> biologische: werking van de lichaamsfuncties en structuren doorheen het verouderingsproces

-> psychologische: cognities, gevoelens, emoties, persoonlijkheid

-> sociale: positie binnen sociale structuren (familie, cultuur, wereld, land, gemeenschap…)



3. 4 principes van “het ouder worden”

1. Veranderingen in de levensloop verlopen continu

Continuïteitsprincipe: hetgene dat gebeurt op oudere leeftijd bouwt voort op gebeurtenissen uit het
verleden (bv. kanker op oudere leeftijd als gevolg van vroeger gerookt te hebben)

2. Enkel de “overlevenden” zijn diegenen die oud worden

De enige voorwaarde om oud te worden = niet doodgaan

3. Individualiteit doet ertoe

Ouderen zijn heel verschillend van elkaar (uiteenlopende levenservaringen) -> ‘als mensen ouder
worden lijken ze steeds meer op elkaar’ = mythe

4. Normaal verouderen is verschillend van ziekte

Normaal verouderen (primair), pathologisch verouderen (secundair en tertiair) en optimaal
(succesvol) ouder worden

Bv. niet alle ouderen ontwikkelen dementie



4. Persoonlijk versus sociaal ouder worden

Personal aging: veranderingen binnen het individu (ontogenetische benadering)

Social aging: mensen veranderen gelijktijdig met of als resultaat van een veranderde omgeving (Paul
Baltes: normatieve en niet normatieve invloeden)

-> normatieve leeftijdsgerelateerde invloeden (culturele normen): zich laten leiden door die
gebeurtenissen te laten plaatsvinden die een cultuur of een generatie vasthangen aan bepaalde
momenten in de levensloop (bv. men verwacht dat je aan kinderen begint als je rond de 30 jaar bent)

-> normatieve geschiedenisgerelateerde invloeden: gebeurtenissen die iedereen binnen een
bepaalde cultuur op een bepaald moment overkomt, ongeacht de leeftijd (bv. Covid-19)

-> niet normatieve invloeden: toevallige gebeurtenissen die een individu overkomt (bv. auto-ongeval)



5. Modellen van ontwikkeling

5.1 Nature versus nurture

Veroudering stoelt op de principes van de ontwikkelingspsychologie

2

,Nu vaak: developmental science

Naast het psychologische, ook het sociale en het biologisch perspectief



Nature – nurture debat

Nature: het maturatieproces ligt volledig vast (ouders kunnen praktisch niks beïnvloeden) -> Gesell

Nurture: de ontwikkeling wordt volledig beïnvloed door de omgeving die de ouders scheppen -> John
B Watson



Nature en nurture in wisselwerking

Organismic model: nature bepaalt de ontwikkeling, genetische predisposities bepalen verandering,
verandering gebeurt in fasen/trappen

Mechanismic model: nurture bepaalt de ontwikkeling, externe ervaringen bepalen verandering,
blootstelling aan ervaringen gebeurt continu

Interactionistisch model: nature en nurture zijn een complex samenspel van genen en
omgevingsvariabelen, niche-picking (kinderen worden met bepaalde vaardigheden geboren en kiezen
activiteiten waarin ze deze vaardigheden verder kunnen ontwikkelen), reciprociteit (er is wederzijdse
beïnvloeding tussen individuen)



6. Benderingen van de vergrijzing en het verouderingsproces

Biologische theorieën: genen en DNA, voorgeprogrammeerde verouderingstheorieën, random error
theorieën

Psychologische theorieën: psychosociale theorie van Erikson, cognitieve ontwikkelingstheorie van
Piaget, identiteitsprocestheorie van Whitbourne

Socioculturele theorieën: ecologisch perspectief van Bronfenbrenner, levenskoersperspectief,
ageisme



6.1 Biologische benadering

Genen en DNA

Waarom worden we oud en sterven we? -> organismen zijn geprogrammeerd om te overleven tot ze
seksuele maturniteit bereikt hebben

Genoom -> chromosomen (23 moeder en 23 vader) -> DNA -> genen -> eiwitten produceren
(mutaties in genen kunnen voorkomen, overgeërfd of door omgevingsinvloeden)

Het optreden van ziekten hangt niet enkel af van genen of mutaties, maar ook van
omgevingsinvloeden




3

, Geprogrammeerde verouderingstheorieën

Veroudering en dood zijn geprogrammeerd in de hardware van een organisme

Gompertz functie: formule om de relatie tussen leeftijd en de waarschijnlijkheid om dood te gaan aan
te tonen

Principe van replicatieve senescence: we kunnen blijven leven zolang onze cellen in staat zijn zich te
blijven delen, bij ouderen verliezen cellen deze vaardigheid (oorzaak: telomeren)



Random error theorieën

Veroudering reflecteert ongeplande veranderingen in een organisme over tijd

Cross linking theorie: schadelijke wijzigingen in collageen tgv aaneenklitting van ladders van
aminozuren (bv. rimpels krijgen)

Vrije radicalen theorie: doel van een vrij radiaal is zich binden aan een ander molecule, zodanig dat
die molecule haar functie verliest en het verouderingsproces optreedt (middel: anti-oxidanten)

Auto-immune theorie: bepaalde dingen in ons lichaam vechten niet alleen tegen virussen en
bacteriën, maar vallen ook het eigen lichaam aan

Error catastrophe theorie: mutaties in het mitochondriaal DNA zorgen voor een sneller
verouderingsproces



6.2 Psychologische benadering

Psychosociale theorie van Erikson

Ego of het zelf ontwikkelt zich door 8 fasen:

- Elke fase bestaat uit een crisis of conflict

- Ontwikkeling kan pas verder gaan indien conflict positief werd opgelost

- Epigenetische matrix (elke fase vloeit voort uit de vorige fase volgens een vastgelegd patroon)

Belangrijke fasen binnen de volwassenheid: identiteit vs identiteitsverwarring, intimiteit vs isolatie,
generativiteit vs stagnatie, ego integriteit vs wanhoop (laatste bij ouderen: tevreden vs ontevreden
met leven)

Kritiek Erikson: ook op andere leeftijd kan je in bepaald conflict terechtkomen (bv. kind met leukemie)



Cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget

2 manieren waarop mensen omgaan met nieuwe ervaringen:

- Assimilatie: inpassing in schema’s

- Accommodatie: aanpassing van schema’s

Equilibrium: balans tussen 2 manieren is het beste

4

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ellenboogers. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

68175 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans

Commencez à vendre!
€6,99
  • (0)
Ajouter au panier
Ajouté