De samenvatting bevat alle informatie die nodig is voor het open boek examen. Zowel wat er vermeld wordt in de lessen als de leerstof uit de syllabus. Ik behaalde 16/20 op het examen.
Inhoud
Ontwikkelings en gedragsstoornissen.................................................................................2
Les 1: inleiding............................................................................................ 2
Praktische informatie.................................................................................................... 3
Ontwikkelingsstoornissen.............................................................................................3
Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen..................................................................5
Gedragsstoornissen...................................................................................................... 6
Gedragstoornissen: kenmerken....................................................................................7
Ontwikkelings en gedragsstoornissen in dit opleidingsonderdeel.................................7
Verschillende vormen van diagnose.............................................................................8
Instrumenten................................................................................................................ 8
Focus: onderkennende of beschrijvende diagnostiek.................................................12
Intelligentie................................................................................................................ 14
Autismespectrumstoornis (ASS).................................................................18
Inleiding...................................................................................................................... 18
De criteria volgens DSM............................................................................................. 18
Comorbiditeit.............................................................................................................. 21
Prevalentie................................................................................................................. 21
De geschiedenis van ASS........................................................................................... 22
Etiologie ASS.............................................................................................................. 28
ASS: psychologische verklaringsmodellen..................................................................32
conclusie verklaringsmodellen....................................................................................46
ASS: sterkten.............................................................................................................. 47
autisme: een leven lang............................................................................................. 47
Diagnostiek................................................................................................................. 47
Aandachtsdeficiënte-/hyperactiviteitsstoornis (adhd)..................................50
ADHD volgens DSM5-Tr.............................................................................................. 50
Comorbiditeiten ADHD................................................................................................ 53
Negatieve impact (ook lange termijn) op verschillende domeinen in het leven:.........54
Positieve aspecten ADHD........................................................................................... 55
Een blik in het verleden.............................................................................................. 55
Prevalentie................................................................................................................. 57
Etiologie...................................................................................................................... 57
ADHD: pscyhologische verklaringsmodellen...............................................................63
Diagnostiek................................................................................................................. 77
Extra aandachtspunten bij volwassenen.....................................................................85
Gilles de la tourette...................................................................................85
1
, DSM 5......................................................................................................................... 85
Historiek..................................................................................................................... 86
Criteria DSM 5-tr......................................................................................................... 86
Tics............................................................................................................................. 87
Prevalentie................................................................................................................. 87
Verloop....................................................................................................................... 87
Etiologie...................................................................................................................... 89
Diagnostiek................................................................................................................. 92
Coördinatieontwikkelingsstoornis (DCD).....................................................93
DCD............................................................................................................................ 93
Prevalentie................................................................................................................. 94
Comorbiditeiten.......................................................................................................... 94
Impact........................................................................................................................ 95
Etiologie...................................................................................................................... 95
Neurobiologie en neuropsychologie:...........................................................................95
Diagnostiek................................................................................................................. 96
Communicatiestoornissen..........................................................................98
Taal(ontwikkelings)stoornis........................................................................................98
sociale (pragmatische) communicatiestoornis..........................................................102
Gedragsstoornissen: ODD en CD...............................................................105
Inleiding.................................................................................................................... 105
Oppositioneel opstandige stoornis (ODD).................................................................107
Normoverschrijdend-gedragsstoornis (CD)...............................................................108
ODD en CD: verloop, bijkomende problemen, comorbiditeiten.................................111
Diagnostiek............................................................................................................... 112
Etiologie: wat weten we over het ontstaan gedragsstoornis?...................................114
Neuropsychologie..................................................................................................... 116
ODD/CD: conclusies.................................................................................................. 116
Neurodiversiteit.......................................................................................117
Neurodiversiteit........................................................................................................ 117
Neurodiversiteit en autisme.....................................................................................117
Het gepolariseerde debat......................................................................................... 121
Oplossing X............................................................................................................... 122
Implicaties voor onderzoek en klinische praktijk......................................................124
Conclusies:............................................................................................................... 125
ONTWIKKELINGS EN GEDRAGSSTOORNISSEN
LES 1: INLEIDING
2
,PRAKTISCHE INFORMATIE
- Uit syllabus: niet meer te kennen dan wat er verteld wordt in de hoorcolleges
o Vragen op examen ook nooit gericht op interventies!
- Examen: open boek
o 4 vragen: 1 casusvraag, 1 vraag m.b.t. de oefeningen, 2 vragen m.b.t. de
lessen en artikels
ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN
De DSM (Diagnostic and statistical manual of mental disorder): handboek voor
classificatie van psychische en mentale stoornissen (bestaat sinds 1952)
DSM-III-R (1987): hier verschijnt voor het eerst de term ‘ontwikkelingsstoornissen’, men
onderscheid:
- mentale retardatie
- pervasieve ontwikkelingsstoornissen: een ontwikkelingsstoornis die diep
doordring, op die manier heeft de stoornis grote invloed op het verloop van de
ontwikkeling op tal van gebieden zoals sociale relaties en vaardigheden, taal,…
- specifieke ontwikkelingsstoornissen: hier is er sprake van één
ontwikkelingsachterstand of probleem (bijv. op vlak van motoriek)
DSM-IV (1994) * DSM-IV-TR (2000)
- Hier wordt de term ‘ontwikkelingsstoornis’ niet meer gebruikt, maar verwijst men
ernaar met “disorders usually first diagnosed in infancy, childhood, or
adolescence”
o Typisch voor ontwikkelingsstoornissen is dat het een start kent in de
kindertijd
ICD-10 (1992)
- Deze is minder van belang
- F80 - F89: stoornissen in de psychologische ontwikkeling
DSM- 5 (mei 2013, NL 2014): let op de 5 wordt niet aangeduid met een Romeinse
letter!
- Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (Neurodevelopmental disorders): hier
voegt men ‘neurobiologisch’ toe als term
- Bovendien zijn er 2 tendensen sinds DSM 5:
o Men gebruikt meer overkoepelende termen: er komen dus minder subtypes
voor, we zien bijv. bij ADHD of autismespectrumstoornis dat er gesproken
wordt van één categorie met veel variaties (die geplaatst worden op een
spectrum) ipv veel verschillende subcategorieën
o Het is ook meer dimensioneel: je hebt categorieën (mensen hebben een
diagnose, ja of nee), maar besef dat er binnen die categorie veel variatie is
(dimensionele karakter)
Kopie uit de DSM 5:
- Merk ook de nieuwe subcategorie ‘sociale (pragmatische) communicatiestoornis’
die er kwam sinds DSM 5
3
, - Vroeger werd er ook gesproken van een ‘aandachtstekortstoornis’: nu spreekt
men van een aandachtsdeficiëntie- en hyperactiviteitsstoornis
- Op leerstoornissen gaan we niet in
- Motorische stoornissen in het Engels is DCD
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Studentjepedagogie. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
