Resume
Uitgebreide samenvatting privaatrecht -
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit document bevat de uitgeschreven lessen van het schooljaar , die ik daarna gestructureerd heb samengevat
[Montrer plus]
1 vérifier
Par: zehraelkilic • 1 mois de cela
Aperçu du contenu
INLEIDING16e & 17e eeuw: recht = logica zoals bij wiskunde/ fysica → axioma’s, wetmatigheden waar men niet
over moet discussiëren
- Nadenken over beste oplossing voor probleem
- Logisch nadenken leidt tot betere oplossingen
Natuurrechtsjuristen schreven recht voor hele wereld zonder verwijzingen naar
geschiedenis maar door logisch na te denken: was voor hen het perfecte recht
- Klopt niet: geschiedenis belangrijk voor recht
- Samuel von Pufendorf: belangrijke natuurrechtsjurist
Voorbeeld: Art. 1674 oud B.W.
Indien de verkoper in de verkoopprijs van een onroerend goed voor meer dan zeven twaalfden is benadeeld,
heeft hij het recht om de vernietiging van de koop te eisen, ook al had hij bij het contract uitdrukkelijk
afstand gedaan van het recht om die vernietiging te vorderen, en al had hij verklaard de meerdere waarde te
schenken.
- Onroerend goed: huizen, percelen grond
- Bij aankoop van huis:
Geld naar verkoper
Huis naar koper = overdracht van eigendomsrecht
- 7/12 verwijst naar waarde van onroerend goed
- Zelf als in contract wordt vermeld dat dit artikel niet van toepassing is kan koper hier op
beroepen
- Vernietiging van koop: contract heeft nooit bestaan → sleutel/geld weer naar originele eigenaar
- Gebeurt bijna nooit in praktijk
Artikel ingevoerd in BE door Napoleon in code civil (1804) maar gaat terug naar 6e eeuw:
In jaren 530: Romeinse Rijk in 2 delen gesplitst → ORR o.l.v. Keizer Justinianus
- Enorme inflatie & schulden: mensen verkochten hun huis/grond om eten te kopen
Wet is een crisismaatregel
Na crisis kon je verkoop laten vernietigen als je te veel benadeeld was
In de tijd van Justinianus: niet 7/12 maar de helft → daarna discussie over (sommigen wouden ¾
anderen de helft) = politiek compromis
Koper is in RR lang niet beschermd geweest: Caveat Emptor (koper pas op)
- Romeinen gingen ervan uit dat je zelf slim & sterk moest zijn anders eigen fout
- Verklaart waarom regel is ontstaan tijden RR
- Nu is koper meer beschermd
Regel nog relevant/nuttig? Antwoord alleen mogelijk door te kijken naar geschiedenis ‘Waarom is dit
ingevoerd?’
- Hierdoor folklore in recht: sommige dingen van generatie op generatie overgedragen = traditie
Voorbeeld 2: Artikel 14 veldwetboek
De eigenaar van een bijenzwerm heeft het recht er opnieuw bezit van te nemen, zolang hij niet opgehouden
heeft hem te volgen of terug te vorderen.
‘Wat als een zwerm bijen wegvliegt naar de kast van een andere imker?’
- Komt van een oefening aan een middeleeuwse universiteit: oplossing van generatie op generatie
overgedragen maar geen praktisch nut
1
,Soms luie wetgevers: B.W. van België gewoon overgenomen: nog verwijzingen naar Keizer,
myriameters (tijd van Napoleon) → aangepast in 1949
Path dependance: makkelijker om te doen wat je al kent dan om nieuwe artikels te bedenken
- Reden waarom mensen niet doorhebben dat regels niet relevant meer zijn
Voorbeeld 3: EOT (echtscheiding door onderlinge toestemming)
Vroeger nog naar rechtbank om te scheiden ook al waren beide partijen akkoord
- Dateert van canoniek recht (middeleeuwen): bedoeling dat je getrouwd bleef
Scheiden? rechter ging op je inspreken
Rechtsgeschiedenis: kijken naar recht hoe dat het uit de geschiedenis is gekomen
- Wanneer we naar de laagjes van geschiedenis kijken zien we meteen of een wet nog relevant is
- Vaak wetten gewoon overgenomen
- Recht ≠ logica → ook historisch gegroeid
Recht ontstaat onder bepaald omstandigheden (vb: crisissituatie)
- Groeit doorheen de tijd & draagt sporen van het verleden = reden waarom we aan
rechtsgeschiedenis doen
Bron van recht: grondslag (basis) en verschijningsvorm van rechtsregels
- Materiële bronnen: aanleiding tot een rechtsregel
Duiden op nood aan regel
Vb: nood aan regel die bepaalt wie voorgang krijgt aan kruispunt
- Formele bronnen: verschijningsbron → regels moeten worden opgeschreven = wetten
Wetgeving door machtshebbers (Parlement stemt over wetten)
Rechtspraak door rechters
Rechtsleer door geleerden (boeken geschreven door juristen)
Gewoontes door maatschappij (niet opgeschreven wet maar regel ontstaan in bepaalde
gemeenschap)
OPGELET: niet altijd zo geweest in rechtsgeschiedenis → vanaf 18e eeuw hiërarchie tussen belang van
deze bronnen (zoals opgelijst)
KENNISCLIP: DE GESCHIEDENIS VAN ROME
ROME: DE BAKERMAT VAN ONZE BESCHAVING
Dieper in Romeinse geschiedenis kijken = zaken tegenkomen die ons heel vertrouwd liggen
- Heeft te maken met recht maar dat is maar een klein stukje ervan
- Veel aspecten die hun oorsprong terugvinden bij de Romeinen
Aquaducten, waterleidingen architectuur
Veel andere aspecten van Romeinse cultuur zijn pionier
1. DE STAD & DE WERELD
Ontstaansgeschiedenis Rome belangrijk:
- Uitgangspunten zijn nooit veranderd
- Kijken naar traditie en oude geschiedenis stad Rome = beter inzien hoe Romeinen omgingen
met hun recht & instellingen
2
,Vroegste geschiedenis (9e -8e eeuw v.C.): ontstaan van nederzettingen langs de Tiber
- 7 kleine heuveldorpjes aan oevers van rivier
Oorspronkelijk niet zo veel met elkaar te maken
7e eeuw v.C.: echte stadsgemeenschap: verschillende heuvelgemeenschappen hebben verbond
gesloten
- Als ze bedreigd worden samen vechten
- Als ze land veroveren gaan we dat verdelen over al die oude dorpjes
Zwarte rand: stadsgrens zoals die bestond in 3e eeuw v.C. &
lange tijd erna
- Markeerde het verschil tussen het territorium waar de stedelingen zich mochten begeven en het
Campus Martius
1.1. CAMPUS MARTIUS/ MARSVELD
Bedoeld voor zowel soldaten als Goden:
- Romeinen beschouwen oorlog als iets dat maatschappelijke orde raakt maar ook het
bovennatuurlijke
Brengen religieuze regels/ aspecten in verband met oorlog
Oorlog voeren = op een heel rituele manier
Marsveld oorspronkelijk groot gebied in handen van de koning (in de koningstijd)
- Uitroeping van Republiek: gebied geannexeerd & beschouwt men het als oefenterrein voor
militairen
Militairen waren oorspronkelijk geen professionelen: burgers die op gezette tijden werden
uitgenodigd om hun militaire vaardigheden te trainen voor het geval dat er oorlog uitbrak
Romeinen = vechtersbazen: legioenen & krijgskunst van Romeinen had grote reputatie
- Niet vergeten: 7 dorpjes aanvankelijk erg klein waren & Romeinen waren in essentie herders
- Traditie van Herders zie je nog terug in Ovile
Ovile: Schapenkooi
Gebouwtje op marsveld waar in tijd van de Republiek mannen van de wijken konden samenkomen in
volksvergaderingen
- Er kwam een volkstribuun: legde hen een wetsvoorstel voor → moesten ja/nee antwoorden
- Toch eerder theorie dan praktijk: ging eigenlijk meer over wetsvoorstellen die integraal werden
geschreven door volkstribunen
Volkstribunen gecontroleerd door Senaat
3
, Maar een hele kleine groep in Rome had de macht
- Geen democratie zoals nu
Marsveld wordt gezien als heilige plaats
- Heilige plaats voor trainen van militairen
- Heilige plaats: daar komt het volk samen om te beslissen over wetgeving
Wetgeving tijdens koningstijd: hield verband met macht van de koning
Wetgeving tijdens Republiek: macht op bepaalde manier voortzetten maar dan eerder in het volk
Symboliek RR: Capitool in VS
- Gebouw van Congres & Senaat
1.2. CAPITOOL
Belangrijkste & mees centrale heuvel
- In koningstijd: plaats waar koning resideerde
- Zetel van goddelijke macht in Rome: tempel van Jupiter werd daar opgericht
Koning (meest vooraanstaande Romein) stond het nauwst in contact met de goden
- Kon bij zijn buur Jupiter binnenspringen voor nuttige informatie
Weten of het goed is om oorlog te voeren, of oogst zou mislukken …
Sterke connectie tussen oorlog en het goddelijke (Marsveld)
Sterke connectie tussen religie en macht (Capitool)
- Idee dat als er van die macht wordt uitgeoefend dat dat weer religieuze connotaties heeft
Voor stemming door het volk op wetsvoorstellen van de volkstribune gaat men naar een
schaapskooi op het Marsveld
Alle lagen van de romeinse geschiedenis met elkaar vervlochten
- Traditiegerichte & religie gerichte filosofie van de Romeinen
Nooit brut geweld gebruiken maar symbolisch verhaal ophangen over hoe de macht
gelegitimeerd is
Waarom de koning dit macht doen/ waarom het volk die beslissing mag nemen
Altijd verwezen naar dingen uit de Romeinse geschiedenis
1.3. FORUM
Plaats tussen Capitool en Palatijn
- Plaats die symbolisch de verbinding vormt tussen alle heuvelgemeenschappen
Uitgegroeid tot de plaats waar aan recht werd gedaan:
- Pontifices & nadien juristen op forum
- Aanvankelijk processen uitgevoerd
1.4. PALATIJN
Residentiële wijk van Rome met hut van Romulus: mythische stichter van Rome
- 2 zonen te vondeling gelegd & opgevoed door een wolvin
Remus wou de stad op een andere plaats stichten: Romulus vermoord zijn broer
Romulus beschouwd als een heilige door de bloei van de stad
Hut werd in stand gehouden
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bodecoutere. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €15,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67163 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans