Resume
Maatschappijleer samenvatting, hoofdstuk: Rechtsstaat. Thema's 2017/2018.
- Cours
- Type
Het is een samenvatting van het leerboek 'Thema's, Maatschappijleer VWO'. 90% van de informatie staat in deze samenvatting, kort uitgelegd.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
azrakaraer
Aperçu du contenu
Wat is een rechtsstaat?Een staat waarin burgers worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
Democratische rechtsstaat
Een rechtsstaat waarin burgers mogen meebeslissen over de gang van zaken.
Sociale rechtsstaat
Wetten en diensten om mensen gelukkig en gezond te houden, en een inkomen voor mensen zonder
werk.
Wat zie je in een rechtsstaat?
Vertrouwen in het systeem en in elkaar. Ook wederkerigheid.
Wederkerigheid
Burgers helpen elkaar, ‘voor wat hoort wat’. Gezonde mensen betalen premies voor de zieken in het
vertrouwen dat wanneer ze zelf ziek worden, er ook aan hen zal worden uitgekeerd.
Constitutionele monarchie:
Een koninkrijk met een grondwet.
Rechtszekerheid
Burgers en overheid (staat) leven wetten na, houden zich aan afspraken. Met gevolg van relatief veel
vrede en cohesie. Cohesie houdt in dat mensen in een groep of gemeenschap goed met elkaar om
kunnen gaan en samenwerken. Het zorgt ervoor dat mensen zich veilig en prettig in hun omgeving
voelen.
Hoe is de rechtsstaat ontstaan?
In de 18e eeuw was er behoefte aan een rechtvaardige samenleving, met nadruk op vrijheid en rede.
Rede is het vermogen om logisch na te denken en beslissingen te nemen op basis van verstand en
feiten, in plaats van emoties en gevoelens. Reactie op de absolute vorsten in Europa, zoals Lodewijk
XVI in Frankrijk.
Sociaal contract
Een afspraak tussen burgers en overheid. Afspraken om in natuurlijke vrijheid en gelijkheid te leven.
Vier grondbeginselen rechtsstaat:
- Grondrechten
Mensen leven in gelijkheid en vrijheid.
- Souvereiniteit- en democratiebeginsel
De mensen sluiten gezamenlijk een vredesakkoord, sociaal contract.
- Legaliteitsbeginsel
De staat (gebonden aan regels) zorgt voor naleving.
- Trias politica
De staatsmacht is intern gescheiden.
, De Raad van State heeft twee belangrijke functies
- Adviesfunctie: De Raad van State bekijkt nieuwe wetten en plannen van de regering,
vervolgens geven ze advies over deze wetten en plannen voordat het goedgekeurd wordt.
Om de uitvoerbaarheid van wetgeving te waarborgen.
- Bestuursrechtspraak: Ze lossen problemen op wanneer iemand het niet eens is met de
beslissing van de overheid, zoals bij problemen met vergunningen of uitkeringen.
Censuskiesrecht
Mannen die een bepaald bedrag betaalde aan de belasting mochten alleen stemmen.
Nachtwakerstaat
Een staat die zich voornamelijk inzet voor de bewaking van de burgers en de noodzakelijke
voorwaarden realiseert voor economische groei.
Veiligheid is de bescherming van het leven.
Grondrechten bestaan uit twee soorten:
- Klassieke grondrechten: Vrijheid en gelijkheid van individuele burgers vormen de basis van
de klassieke grondrechten. Klassieke grondrechten kan je onderling scheiden:
Het recht op gelijke behandeling, persoonlijke vrijheid en politieke vrijheid.
Gelijke behandeling: Niemand mag gediscrimineerd worden.
Persoonlijke vrijheid: Ieder mens heeft de vrijheid om te gaan en staan waar hij wil. Ook het recht van
privacy.
Politieke vrijheid: Algemene kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, het recht om verenigingen te
vormen etc.
- Sociale grondrechten (verzorgingsstaat): Werkgelegenheid, bescherming van de positie van
werknemers, sociale zekerheid, volksgezondheid, sociale woningbouw en onderwijs.
Wederkerige erkenning
Wanneer je voor jezelf bijvoorbeeld vrijheid van godsdienst opeist, dan moet je accepteren dat ook
andere burgers die vrijheid genieten. Als katholieken een kerk mogen bouwen, dan mogen moslims
een moskee bouwen. Vrijheid van een ander mag niet de vrijheid van een ander beperken.
Verticale werking (publiekrecht)
Grondrechten worden door de burgers uitgeoefend tegenover de staat. Voorbeelden hiervan zijn:
Belastingplicht, verkeersregels en de volksgezondheid.
Horizontale werking (privaatrecht)
Wanneer burgers tegenover elkaar op hun grondrechten beroepen. Voorbeelden hiervan zijn:
Huwelijksverbintenis, arbeidsovereenkomst en een koopcontract.
Legaliteitsbeginsel
Iemands vrijheid kan alleen ingeperkt worden als de rechtmatigheid van die beperking kan worden
vastgesteld in wetten en regels door het parlement zijn aangenomen.
Eisen om de kwaliteit van de wetten te waarborgen
- Wetten moeten algemeen zijn, voor iedereen gelden.
- Wetten moeten openbaar en begrijpelijk zijn.
- Wetten mogen geen onmogelijke eisen stellen.
- Wetten mogen niet met terugwerkende kracht worden toegepast.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur azrakaraer. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
73314 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans