Examen: multiple choice examen met 40 vragen en giscorrectie van 0.33
1
,Hoofdstuk 1: Inleiding
1. Definitie forensische psychiatrie
Forensische psychiatrie: afgeleid van ‘Forum Romanum’ (= centrale marktplein bij de Romeinen). Net zoals
het marktplein, is de forensische psychiatrie een openbaar gebeuren, iedereen kan naar het resultaat van
het forensisch psychiatrisch onderzoek komen kijken (vooral als het resultaat in de rechtbank wordt
gepresenteerd, want een rechtbank is voor iedereen toegankelijk).
Taak forensisch psychiater: leken bevindingen toelichten.
Psychiatrie is meestal niet openbaar: je kan er niet zomaar binnen- en buitenlopen
1.1 Forensische psychiatrie = geneeskunde + recht
Forensische psychiatrie is een combinatie van de geneeskunde en het recht:
Medisch Juridisch
Alliantie (= samenwerkingsverband Oppositioneel (= tegenover elkaar): partijen willen
tussen patiënt en hulpverlener). meestal het tegenovergestelde bereiken. Eén partij is het
niet eens met het advies van de forensisch psychiater.
Vertrekken vanuit een hulpvraag: ofwel Vertrekken vanuit een vraag naar een beoordeling van een
van de patiënt ofwel van de omgeving. bepaalde situatie.
Medisch: een curatief psychiater gaat samenwerken met derden (collega’s, vrienden, familie, etc.) om
een oplossing te vinden voor het probleem van de cliënt.
Juridisch: oppositie: twee partijen eisen iets anders, dit impliceert dat er telkens een conflict is tussen
partij één en partij twee. Opdat de rechter het juridische probleem correct kan oplossen, is er
bijkomende informatie nodig. Deze informatie verkrijgt men niet door de betrokkene, maar door de
forensisch psychiater. Uiteindelijk beslist de rechtbank wat er met diens mening wordt gedaan.
1.2 Forensische geneeskunde = geneeskunde binnen het recht
- Forensisch artsen werken:
o In opdracht van het recht
o Ten behoeve van een juridische vraagstelling: forensisch artsen moeten juridisch (zwart-
wit) denken bijv. toerekeningsvatbaar of niet toerekeningsvatbaar. In de geneeskunde en
psychologie wordt er net gekozen voor een niet zwart-witte benadering. Forensisch artsen
zijn een tolk waarbij het medisch denken vertaald wordt naar het juridische denken.
- Patiënten vragen geen onderzoek of behandeling, het gerechtelijk systeem vraagt. Ook kunnen
patiënten baat hebben het onderzoek te sturen in een bepaalde richting. Als deskundige moet je
alert zijn voor zware aggravatie (heel hard overdrijven) of simulatie (nabootsen) (30% van de
patiënten doet dit). Er is dus nood aan een kritische ingesteldheid van de deskundige: niet
klakkeloos aannemen wat er verteld wordt. Er moeten andere bronnen geraadpleegd worden:
zoals psychologische testen en dossiers.
2
,2. Rechtelijke organisatie
Complex
Eenvoudig
Behalve door het Hof van Cassatie, Raad van State en het Grondwettelijk Hof, kan men door alle overige
rechtbanken aangesteld worden als forensisch psychiater.
- Politierechtbank: vragen zoals schadebepalingen, schade berokkend bij slachtoffers van een
verkeersongeval, etc. Het is de taak van de politierechtbank om te bepalen hoe groot de schade is en
welke partij deze schade moet betalen.
o Psychiatrische schade? Inschakeling van een psychiater-deskundige. Is de schade het gevolg
van het ongeval?
o Twee soorten afhandelingen:
1) Burgerlijke afhandeling = schadebepaling
2) Correctionele afhandeling = bijv. badboy Wouter neemt de auto van zijn vader zonder dat
die het weet. Wanneer Wouter rijdt, hoort hij in de verte sirenes. Doordat
hij aan een psychiatrische stoornis lijdt, denkt hij dat de politie achter
hem aan zit. Hij slaat op de vlucht en rijdt een fietser omver. De gerechtspsychiater moet
uitmaken of de dader in kwestie een medische (bijv. blind)/psychiatrische aandoening
heeft waardoor die niet meer over een rijbewijs zou mogen beschikken.
- Correctioneel Rechtbank van Eerste Aanleg:
Correctioneel: waar men terechtkomt als er een misdrijf werd gepleegd bijv. diefstal, verkrachting,
moord, moordpoging, etc.
o Beroepsniveau van de politierechtbank: als men het niet eens is met de uitspraak van de
politierechter, kan men in beroep gaan. Men kan dat opnieuw voorleggen aan een andere
rechtbank van een hoger niveau.
o Schade bepalen: correctionele rechter kan een gerechtspsychiater aanstellen om schade te
bepalen bijv. slachtoffer wordt verkracht: welke schade vloeit hieruit voort?
o Toerekeningsvatbaarheid: iemand die niet weet wat hij doet, kan niet gestraft worden. Deze
persoon moet geïnterneerd worden.
3
, - Correctioneel Hof van Beroep: als één van de partijen het oneens is met een beslissing van de rechtbank
van eerste aanleg, kan deze in beroep gaan bij het hof van beroep.
- Hof van Assisen: dit wordt samengesteld voor een bepaalde zaak. Raadsheren van het Hof van Beroep
worden aangeduid om een zaak van Hof van Assisen te beoordelen.
- Hof van Cassatie: kijkt of de juridische regels correct worden toegepast.
- Jeugdrechtbank: als een minderjarige betrokken is, ofwel als dader ofwel als slachtoffer.
o Twee soorten luiken (in elk soort luik kan er een psychiater aangesteld worden):
1) Strafrechtelijk luik: dit gaat over de MOF-situaties (= als Misdrijf Omschreven Feiten). Het
strafrechtelijk deel van de jeugdrechtbank houdt zich bezig met vragen naar
opvoedingsmogelijkheden en het uit handen geven van jongeren.
Minderjarige = dader
2) Burgerlijk luik: dit gaat over de VOF-situaties (= Verontrustende Opvoeding Situaties): is
een bepaalde leefcontext al dan niet schadelijk voor een jongere? Daarnaast komen er ook
problemen aan bod die te maken hebben met hoede- en bezoekrecht over kinderen van
gescheiden ouders.
Minderjarige = slachtoffer
- Jeugd Hof van Beroep: wanneer men in beroep gaat tegen de beslissing van de jeugdrechtbank
- Vredegerecht: laagdrempelig niveau waar je met al je problemen terechtkunt tussen uzelf en een
andere persoon bijv. burenruzie, conflict met huur, gedwongen opname
- Burgerlijke Rechtbank Eerste Aanleg: geschillen tussen mensen, maar op een hoger niveau dan het
Vredegerecht. Hierbij komen er geen strafbare feiten aan te pas bijv. verzekeringscontract tussen twee
partijen waarvan één partij vindt dat het niet op een correcte manier wordt nageleefd.
- Rechtbank van Koophandel: zeer zeldzaam. Als je meerderjarig bent, ben je volgens de wet in staat om
een contract af te sluiten. Een verkoper mag niets verkopen als hij kan zien dat de koper knettergek is
bijv. een man met een manisch- psychotische stoornis koopt heel wat houtzaken op ondertekent
contracten. Op drie dagen tijd had hij zo’n 20 zaken opgekocht. De familie ontdekt dat en stapt naar de
Rechtbank van Koophandel om de contracten te vernietigen. Er werd een gerechtspsychiater
aangesteld om te kijken of de verkoper kon zien of de man in een manische episode zat.
- Arbeidsrechtbank en Arbeidshof: deze instellingen behandelen alles dat te maken heeft met
arbeidsovereenkomsten zoals arbeidsongevallen en ongevallen die plaatsvinden op de verplaatsing
tussen woon en werk. De Arbeidsrechtbank kent andere regels dan de politierechtbank. De
politierechtbank kijkt alleen naar een ongeval en vergoedt geen voorgaande kwetsbaarheden. De
Arbeidsrechtbank vergoedt de volledige schade, niet enkel de schade als gevolg van een ongeval.
- Raad van State: wanneer iemand als individu een probleem heeft met de overheid bijv. ambtenaar die
in dienst is van de overheid en er is een probleem in het contract
- Grondwettelijk hof: wanneer instellingen in een conflict zitten met elkaar.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Ivbellin. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
