Samenvatting van de gastcolleges van het vak 'celbiologie partim histologie en cytologie' gegeven door L. Van Kempen en P. Ponsaerts in de 1ste Bachelor Geneeskunde aan de UA. Volledige samenvatting gebaseerd op college slides en eigen lesnotities.
STAMCELLEN
Introductie tot stamcellen
functionele definitie
● stamcellen beschikken over de capaciteit tot zelfhernieuwing = delen en opnieuw stamcel worden
● stamcellen kunnen gedifferentieerde dochtercellen voortbrengen bij deling
→ stamcel op zich is niet functioneel
● stamcellen hebben bij celdeling keuze tot het voortbrengen van één stamcel en één gedifferentieerde
dochtercel = asynchrone deling
Stamcellen evalueren (criteria)
zelfvernieuwing
● extensieve in vitro proliferatie (> 160 populatieverdubbelingen)
● geen oncogene transformatie
● op dit moment enkel aangetoond voor embryonale en neurale stamcellen (zie grafiek)
○ moeilijk te bereiken in lichaam
clonaliteit
● één enkele stamcel moet in staat zijn meerdere stamcellen voort te brengen
● ≠ polyclonale stamcelpopulatie rechtstreeks geïsoleerd uit weefsel
potentie
● totipotent = produceert celtypes van embryonale en extra-embryonale oorsprong
○ bv. bevruchte eicel kan aanleiding geven tot embryo en placenta
● pluripotent = produceert celtypes van alle drie kiembladen
○ bv. blastocyst
● multipotent = produceert celtypes binnen een specifiek kiemblad
○ bv. hematopoëtische stamcel
● unipotent = produceert één specifiek celtype binnen één kiemblad
○ bv. huidstamcel
Celdeling
● stamcel
, ○ zelfvernieuwing
○ deelt zelden
○ grote potentie
● progenitorcel = voorlopercellen
○ tussenstadium
○ multipotent
○ deelt snel
○ geen (lange) zelfhernieuwing
● gespecialiseerde cel
○ cel of weefselfunctie
○ geen deling
Nut van stamcellen
weefselonderhoud: georganiseerde balans tussen zelfhernieuwing en differentiatie van stamcellen
● zelfhernieuwing: behoud van stamcelreservoir
● differentiatie: vervanging van oude/beschadigde weefselcellen
voorbeeld: hematopoietische stamcellen (HSC)
● zelfhernieuwing van HSC geeft nieuwe HSC om toekomstige hematopoiese te ondersteunen
● differentiatie van HSC resulteert in het ontstaan van snel prolifererende hematopoietische
progenitorcellen (HPC), die vervolgens alle bloedceltypes kunnen produceren
Adulte stamcellen
afhankelijk van het ontwikkelingsstadium verschillende types stamcellen
● primordial germ cells
○ ontwikkelen onafhankelijk van kiembladen
○ vormen later gameten
● placental stem cells
○ bron van stamcellen → invriezen als donor aan andere kindje
○ niet gebruiken bij ziekte op jonge leeftijd (aangeboren)
○ te weinig voor adult
● adulte stamcellen = stamcellen voorkomend na de geboorte
○ komen voor in bijna alle weefsels
○ dragen bij tot natuurlijke weefselvernieuwing en/of herstel na beschadiging
Klinische toepassing van hematopoietische stamcellen
Severe Combined Immune Deficiency (SCID)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur katovandenbroucke. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
