Resume
Samenvatting: inleiding tot het Europees recht - 1BA Rechten
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Volledige samenvatting van het vak 'inleiding tot het Europees recht (notities bij de slides + cursus samengevat)
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Aperçu du contenu
2023-2024
Samenvatting: inleiding
tot het Europees recht
1BA RECHTEN
AZRA TOK
,Inhoudsopgave
1. Het juridisch kader van het Europees integratieproces: historische evolutie...............................................2
1.1. De start van het Europees integratieproces..................................................................................................4
1.1.1. De eerste initiatieven tot Europese samenwerking..............................................................................4
1.1.2. Oprichting van de Europese gemeenschappen.....................................................................................6
1.2. Verdieping van het Europees integratieproces.............................................................................................8
1.2.1. Van Europese gemeenschappen naar Europese Unie...........................................................................8
1.2.2. Het Verdrag betreffende de Europese Unie (Verdrag van Maastricht)..............................................12
1.2.3. Het verdrag van Amsterdam...............................................................................................................13
1.2.4. Het verdrag van Nice...........................................................................................................................14
1.2.5. De Europese conventie en het verdrag tot vaststelling van een grondwet voor Europa...................15
1.2.6. Het verdrag van Lissabon....................................................................................................................16
1.3. De uitbreiding van de Europese Unie..........................................................................................................18
1.3.1. Juridisch kader van het EU uitbreidingsproces....................................................................................18
1.3.2. Evolutie van het EU uitbreidingsproces...............................................................................................19
2. De Europese Unie als een autonome en gedifferentieerde rechtsorde......................................................22
2.1. De EU als een autonome rechtsorde...........................................................................................................22
2.2. De EU als een gedifferentieerde rechtsorde................................................................................................28
2.2.1. De eurozone.........................................................................................................................................29
2.2.2. De Schengenzone................................................................................................................................31
2.2.3. Nauwere samenwerking......................................................................................................................33
2.2.4. Permanente gestructureerde samenwerking (PESCO).......................................................................34
2.3. De EU als een rechtsorde gebaseerd op gemeenschappelijke waarden.....................................................34
3. De instellingen van de Unie...................................................................................................................... 43
3.1. Het Europees Parlement (artikelen 13-14 VEU en 223-234 VWEU)............................................................45
3.1.1. Samenstelling.......................................................................................................................................45
3.1.2. Besluitvorming (art. 231 VWEU)..........................................................................................................45
3.1.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................46
3.2. De Europese Raad (artikelen 15 VEU en 235-236 VWEU)...........................................................................46
3.2.1. Samenstelling.......................................................................................................................................46
3.2.2. Besluitvorming.....................................................................................................................................47
3.2.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................47
3.3. De raad (artikelen 16 VEU en 237-243 VWEU)...........................................................................................48
3.3.1. Samenstelling.......................................................................................................................................48
3.3.2. Besluitvorming.....................................................................................................................................49
3.3.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................49
3.4. De Europese Commissie (artikelen 17 VEU en 244-250 VWEU)..................................................................50
3.4.1. Samenstelling.......................................................................................................................................50
3.4.2. Besluitvorming.....................................................................................................................................52
3.4.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................................52
3.5. Het Hof van Justitie van de Europese Unie (artikelen 251-281 VWEU)......................................................52
3.5.1. Samenstelling.......................................................................................................................................53
3.5.2. Bevoegdheden.....................................................................................................................................54
3.5.3. Besluitvorming.....................................................................................................................................58
3.6. De Europese Centrale Bank (artikelen 282-284 VWEU)..............................................................................58
3.7. De rekenkamer (artikelen 285-287 VWEU).................................................................................................58
1
, 3.8. Andere organen en instanties van de EU niet vermeld in art. 13, lid 1 VEU...............................................58
4. Bronnen van EU-recht.............................................................................................................................. 59
4.1. Primaire rechtsbronnen...............................................................................................................................59
4.2. Secundaire rechtsbronnen...........................................................................................................................59
4.2.1. Verordening.........................................................................................................................................61
4.2.2. Richtlijn................................................................................................................................................62
4.2.3. Besluit (vroeger ‘beschikking’).............................................................................................................64
4.2.4. Aanbevelingen en adviezen.................................................................................................................64
4.2.5. ‘ad hoc’ handelingen (niet in art. 288 VWEU).....................................................................................65
4.3. Ongeschreven rechtsbronnen.....................................................................................................................66
5. Wetgevingsprocedures............................................................................................................................. 66
5.1. Gewone wetgevingsprocedure....................................................................................................................66
5.2. Bijzondere wetgevingsprocedure................................................................................................................66
6. Enkele basisprincipes van het EU-recht..................................................................................................... 67
6.1. Het attributiebeginsel..................................................................................................................................67
6.1.1. Bevoegdheidsafbakening.....................................................................................................................67
6.1.2. Keuze van de rechtsgrond...................................................................................................................70
6.2. De beginselen van subsidiariteit en evenredigheid.....................................................................................72
6.3. Het beginsel van loyale samenwerking.......................................................................................................73
6.4. Het gelijkheidsbeginsel................................................................................................................................74
6.5. Het beginsel van wederzijdse erkenning.....................................................................................................79
1. Het juridisch kader van het Europees
integratieproces: historische evolutie
2
, = recht van de Europese Unie (85% van ons nationaal recht heeft te maken met het Europees recht > grote
impact)
Voorbeelden
• Vliegtuigpassagiers ook recht op schadevergoeding bij technisch mankement (dit is overal in de EU
hetzelfde)
• Europa wil roaming nu toch helemaal gratis vanaf volgend jaar
• Europese commissie erkent Limburgse vlaai als beschermd product. Als je het onder dit label wilt
verkopen, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen en dat staat in het publicatieblad
• Bedrijven moeten specificeren aan wie ze burger- of klantengegevens geven
• …
Eurobarometer= enquêtes die afgenomen worden door de diensten van de Europese commissie
Er wordt gevraagd of mensen weten wat het Europees burgerschap is en welke rechten hieronder vallen
• Het vervangt je nationaal burgerschap niet, maar door het feit dat je de nationaliteit hebt van 1 van de
lidstaten ben je burger van de EU
• 1 van de meest duidelijke rechten die eraan verbonden zijn is het recht om vrij te reizen en vrij te
verblijven over heel het grondgebied van de EU
• Ook geldt het principe van gelijke behandeling binnen de EU > je kunt niet gediscrimineerd worden op
grond van je nationaliteit
Heel veel EU-burgers weten dit niet (BE doet het ook slecht, maar 30% van de burgers weet dit)
Wat is het Europees recht?
• Recht van de Europese Unie
Europa is ruimer dan de EU, het is een internationale organisatie gebaseerd op een aantal verdragen.
We gaan het in deze cursus niet hebben over de Raad van Europa als een aparte
intergouvernementele organisatie
Het EU-recht heeft een aantal specifieke kenmerken die het gevolg zijn van een
bevoegdheidsoverdracht die de lidstaten hebben gedaan aan de EU-instellingen op basis van een
aantal verdragen
• Autonome’ rechtsorde met eigen rechtsbronnen en principes
= de EU heeft eigen rechtsbronnen (verorderingen, richtlijnen, besluiten > bindende bronnen
van EU-recht) aangenomen door de EU-instellingen die ook eigen bevoegdheden hebben. die
staan vast in EU-verdragen. Bovendien werkt de EU op basis van een aantal principes (vb.
principe van loyale samenwerking)
Het is geleidelijk aan gegroeid en maakt wel degelijk deel uit van de nationale rechtsorde
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur azratok. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
56326 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans