H13 medische microbiologie
13.1 infecties van luchtwegen
→ opdelen adhv stelsel @lichaam waar ze voorkomen
- bovenste luchtwegen
- neus
- mond
- slokdarmhoofd
- strottenhoofd
- onderste luchtwegen
- luchtpijp
- longen
13.1.1 keelpijn
viraal
ziekte oorzaak sympt behand extra
eenvoudige rhino-, corona-, rode keel, pijn bij gn AB * faryngitis:
faryngitis para influenza- slikken ontsteking
virus slokdarmhoofd
enterovirale coxsackie- of koorts, zwelling gn AB
faryngitis echo-virus lymfeklieren,
herpangina
adenovirale adenovirus koorts, zwelling gn AB
faryngitis lymfeklieren,
conjunctivitis
laryngitis para influenza- rauwe keel, heesheid gn AB * laryngitis:
virus ontsteking
strottenhoofd +
stemband
tracheïtis para influenza- droge prikkelhoest gn AB * tracheïtis:
virus ontsteking luchtpijp
infectieuze Epstein-Barr virus asympt (kids < 4jr) gn AB * transmissie via
mononucleose/ + eventueel speeksel
klierkoorts keelpijn, * vooral
hoest, milt,... adolescenten
* herstel kan lang
duren
(vermoeidheid
houdt tot jaren
aan)
1
, bacterieel
ziekte oorzaak sympt behand extra
angina - streptococcus tonsillair exsudaat, AB enkel bij * onderscheid tss
= GAS pyogenes rode keel, gezwollen risicogroep: vir en bact niet
= GABHS submandibulaire fenoxymethylpenicilline eenvoudig
klieren, koorts ⊕ doorgeeftijd infectie ↓ * complicaties zijn:
⊕ complicaties ↓ - zeldzaam
⊖ beperkt effect op (<2/1000/jaar)
infectieduur - roodvonk
(°exotoxine A)
difterie (kroep) - corynebacterium gerelateerd aan °DT vaccinatie * meldingsplicht
diphtheriae (=difterie toxine): volgende bevatten DT: aan overheid
- corynebacterium zwelling lymfeklieren - hexyon vaccin (tegen * isolatie noodz
ulcerans → slikken/ ademen 6 pathogenen) * profylactische
moeilijk, hart- en nier - tetravac vaccin (tegen behandeling van
falen, amandelen 4 pathogenen) nauwe contacten
°pseudomembraan - triaxis met erythromycine
(tegen 3 pathogenen)
Behandeling
=> zo snel mogelijk toe
te diene: combo
D-antiT + ABtherapie
(erythromycine)
=> binnen 48 u !!!
rol van apotheker
→ doorverwijzen bij:
- risicopatiënten
: kinderen < 6m
: hartpatiënten
: onco-patiënten
: immuunsuppressie
: gn vaccinatie
- klachten > 5m
- herhalende keelpijn
- bepaalde sympt
: > 3d koorts
: extra ziekteverschijnselen
: dysfagie
: erge moeheid
: erge lymfeklierzwelling
→ indien nt doorverwijzen / therapie:
- OTC medicatie = pastilles, sprays
⊕ pijnstillend, verzachtend d. speeksel↑
⊖ gn evidentie tot genezing
2
, 13.1.2 verkoudheid
viraal
ziekte oorzaak sympt behand extra
verkoudheid rhino-, infectie: vrijstelling pro gn AB (want enkel * hard snuiten → meer
corona-, para inflammatoire sympt behand), rust, secretie in sinussen
influenza-, mediatoren vochtinname, * sneller bij rokers
entero- virus → vasodilatatie, lek uit decongestiva * vit C/zink/…
bloedvaten, mucus doeltreffendheid niet
secretie, niezen, hoest bewezen
verklaring symptomen:
13.1.3 hoest
algemeen
ziekte oorzaak sympt behand extra
hoest irritatie, - productief (los): reflex zie onderstaand uitz op schema:
inflammatie om overmaat sputum schema - kinderen < 6m
hogere/ lagere te verwijderen - ademhalings
luchtwegen moeilijkheden
- nt productief (droog):
reflex d. beschadiging
luchtweg epitheel
viraal
ziekte oorzaak sympt behand extra
pseudokroep/ parainfluenza virus respiratoire obstructie, gn AB (want enkel
laryngitis oedeem larynx sympt behand)
subglottica
3