LES 8: Verbetering
Uehiro = centrum voor toegepaste ethiek in Oxford (met bekende personen: Julian Savulescu,
Brian Earp, Nick Bostrom)
Inleiding: wat is human enhancement ?
Definitie uit 3 onderdelen
= het gebruik van biomedische technieken
(vb. geneesmiddel, operaties, transfusies, prutsen met DNA, mss ook kinesitherapeutische
handelingen)
= om lichamelijke en psychologische eigenschappen te verbeteren (= doel)
(protheses, operaties, eigenschappen van de hersenen <-> moed en doorzettingsvermogen)
= voorbij de normaliteit of gezondheid (dus niet over het genezen maar het verbeteren)
→ gaat over gezonde mensen niet zieken
→ hoe kunnen we mensen die gezond zijn toch nog verbeteren ?
Bijkomende vraag: wanneer noemen we iets een ziekte ?
→ als je dat niet weet, weet je ook niet wat gezondheid is
Menselijke verbetering telt verschillende domeinen
Verbetering van dieren (proefdieronderzoek) onderzoek met dieren die al ‘verbeterd zijn’, vb. muizen met beter
immuunsysteem
Verbetering van planten: vb. Crispr-Caspertechniek
Verbeteren van mensen
- Verbetering van het lichaam
Fysieke verbetering
Vb. doping
= gebruik van medische technieken, nl. medicatie om lichamelijke kenmerken te
verbeteren zoals uithoudingsvermogen
gaat voorbij de gezondheid
(renners zijn kerngezond, hebben geen vet teveel, willen gewoon nog beter
presteren)
= vorm van verbetering = human enhancement
Vb. chirurgie
= gebruik van biomedische techniek om neus/borsten/… te verbeteren voorbij de
gezondheid (zijn geen zieke mensen, willen er gewoon beter uitzien)
Vb. hazenlip = verbetering van niet-gezonde mensen
Vb. mensen verkleinen = minder stof nodig voor kledij, minder ruimte innemen in
vliegtuig → verkleinen van hun voetafdruk
Vb. orthodontie
▪ Verbetering van de geest
Cognitieve verbetering
Vb. ritalin/relatine = geneesmiddel gebruikt om bepaalde symptomen van ADHD
te behandelen → helpt om gezond te worden
Sprake van verbetering als je geen ADHD hebt want je verbetert uw vermogen om
hoger te scoren op examen
(indien ADHD spreken we van genezing)
Vb. prozac = kosmetische psychofarmacologie, gebruik van psychofarmaca om
mensen te verbeteren maar niet te genezen
, Kramer (psychiater) schreef middel voor aan aantal depressieve patiënten,
werden beter maar sommige misten de effecten van prozac (voelde zich beter
dan goed dmv medicament)
→ we spreken van verbetering als mensen het nemen die niet depressief zijn,
gewone mensen die zich gewoon nog beter dan goed willen voelen
▪ Verbetering van moraliteit
Morele verbetering
om moreel te kunnen handelen, hebben we bepaalde vermogens nodig
– Kant: inzicht nodig in onze eigen motieven
Als we een middel vinden om het moreelvermogen van mensen te verbeteren,
moeten we dat doen althans in het onderwerp van klimaatverandering
Is verbetering immoreel ?
3 Argumenten
▪ Onnatuurlijkheid (aka playing God)
= andere levende wezens (dieren, planten, mensen) verbeteren, spelen we zelf
voor God en dat is problematisch
Prutsen aan de menselijke natuur = onvoorzichtig, walgelijk, gevaarlijk,
onnatuurlijk
Waarom eraan prutsen een probleem? → je verstoort een soort goddelijke
ordening
Scala naturae = ladder van het leven (hel, mensen, engelen, hemel…)
→ raak niet aan de menselijke natuur !
→ natuur verstoren is niet goed, we zien het dan minder waardevol
(GM=genetisch gewijzigd)
Michael Sandel (moraalpsycholoog)
Tegen genetisch verbeteren van embryo’s
Gebruikt Kantiaans argument: wanneer men mensen verbetert,
instrumentaliseert men die mensen
→ ze gebruiken mensen als middel om hun doel te bereiken
(categorische imperatief)
Gaat in tegen waardering voor gegevenheid want we veranderen mensen
(vb. orthodontie)
▪ Ongelijkheid
Vb. doping
Verbeteringstechnieken hebben soort matheuseffect: rijken worden rijken en
profiteren gemakkelijker van verbeteringstechnieken, armer worden armer
→ DUS enhancement leidt tot nog meer ongelijkheid
→ financiële & morele ongelijkheid
▪ Wapenwedloop
Enhancement leidt tot arms race
= duidt op een competitieve cyclus waarbij rivalen elkaar proberen te overtreffen
in een bepaald domein
Hier: betekent wanneer individuen of groepen verbeteringen nastreven
