Resume
Samenvatting - Sociale agogiek (H002076A)
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Volledige samenvatting van slides + eigen notities. Geslaagd in eerste zit.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
SOCIALEAGOGIEK
2023 – 2024
Prof. dr. Rudi Roose
1
,Inleiding
Wat is sociale agogiek?
• Sociale Agogiek omvat de wetenschappelijke studie van systematische en intentionele
pedagogische interventies gericht op het ondersteunen van individuen en groepen in hun
welzijn
• Het is de theoretische onderbouw van het sociaal werk
• Sociaal werk gaat om zeer diverse praktijken op zeer vele “terreinen” en verschillende
soorten professionals
o Bijvoorbeeld jeugdhulp – vluchtelingenwerk –ouderenzorg - jeugdwerk – buurtsport -
hulp aan daders - en slachtoffers - zorg voor personen met een handicap – buurtwerk
– de vakbond – daklozenwerk – vrijetijdsorganisaties - culturele organisaties, …
• Sociaal werk is generalistisch = het volledige plaatje: de mens in de context
o Aandacht voor financiële, materiële en emotionele hulp
Sociaal werk als zeer diverse praktijk
1/ Aanbod voor:
• Verschillende leeftijdsgroepen (kinderen, jongeren, volwassenen)
• Specifieke doelgroepen (mensen in armoede, dak- en thuislozen, vluchtelingen, mensen met
een beperking, mensen met een drugproblematiek, …)
• Verschillende levensdomeinen van mensen (financieel, emotioneel, materieel, …)
• Zelf eens op zoek? https://www.desocialekaart.be/
2/ Complexe beleidscontext:
• Europese regelgeving
• Federaal
• Gemeenschappen/gewesten
• Vlaams
• Lokaal
• Sociaal werk is historisch gegroeid als een lappendeken
• Ruim honderd jaar geleden eerste school en sinds dan steeds meer nieuwe diensten
o bv. Jeugd, vrouwen, ... via bewegingen
• Men heeft lappendeken proberen regulariseren (beleid)
• Belgische staatsstructuur + actua!
Verschillende juridische organisatievormen:
• Publieke dienstverlening (georganiseerd door een overheid, ambtenaren)
o Bv. OCMW voor ziekenhuizen, rusthuizen, …, Gemeenschapsinstellingen voor
deliquente jongeren
• Privaat initiatief (vooral Verenigingen zonder Winstoogmerk (VZW’s), mogelijk met subsidies
vanuit een overheid)
o Burgers die initiatief nemen om iets te organiseren in de samenleving en die
daarvoor subsidies van de OH kunnen krijgen
• Commerciële initiatieven (bijvoorbeeld G4S, Sodexo, …)
o Bedrijven met aandeelhouders en winstoogmerk
2
, • Actuele discussie over vermarkting
o Privatisering brengt kwaliteitsverlies en drama's
o In België redelijke publieke dienstverlening
o In België is het relatief goedkoop studeren
▪ Onze universiteiten zijn VZW's en niet commercieel → zorgt voor gelijkheid
zodat iedereen onderwijs kan betalen
3/ Formele en informele praktijken (of combinaties)
• Formele dienstverlening
o → Zorg verleend door professionals
• Informele dienstverlening
o → Zorg verleend door individuele burgers (familie, vrijwilligers...)
▪ Bijvoorbeeld mantelzorg
https://www.youtube.com/watch?v=beKzdILSQV0&t=8s
4/ Individueel/collectief
• Individueel aanbod (social casework)
o bv. Één persoon, een gezin, schuldbemiddeling, ...
• Collectief aanbod (group- en community work)
o bv. Buurthuizen
• → Continuüm (onderscheid niet strikt per praktijk te maken)
o Kan door elkaar bv. De armoedevereniging
5/ een opdeling in lijnen
• Nulde lijn: bv. Zelfzorg, mantelzorg, zelfhulpgroep, AA
o In eigen omgeving
o Ambulant = aan huis
• Eerste lijn: bv. Centra Algemeen welzijnswerk (CAW), OCMW, …
o Direct toegankelijke dienstverlening, lage drempel
• Tweede lijn: bv. Centra voor geestelijke gezondheidszorg (CGGZ), jeugdwerking
o Psychologen op de eerste lijn
• Derde lijn: bv. Residentiële instelling bijzondere jeugdzorg, zorg voor personen met een
handicap
• Vierde lijn: bv. Psychiatrisch ziekenhuis
• → Hoe verder op de lijn, hoe duurder
• Lijnen lopen door elkaar: van in de context zelf naar steeds meer geïnstitutionaliseerd en
zwaardere hulpverlening → zouden meer moeten samenwerken
Sociaal werk als pedagogische praktijk
1/ Pedagogisch handelen
• Pedagogisch tussenkomen: vertaling van sociale problemen naar pedagogische vraagstukken
o Sociologen doen onderzoek naar de oorzaak van sociale problemen →
verklaringsmodellen opstellen
o Een pedagoog/sociaal werker handelt
o Een probleem kan je onderzoeken, met een vraagstuk moet je iets gaan doen
3
, • Bijvoorbeeld:
o Armoedeprobleem vertalen in probleem van tekort aan werkbereidheid
o Delinquentieprobleem vertalen in probleem van slechte waarden en normen
▪ Deliquenten overtuigen om beter te leven (makkelijker gezegd dan gedaan +
meer aan de hand dan enkel foute normen en waarden)
o …
• Sociaal werk als pedagogisch handelen: intentioneel en systematisch tussenkomen in het
socialisatieproces van kinderen, jongeren en volwassenen met als doel dit proces te
veranderen in de richting van meer welzijn
o Socialisatie: (on)bewust aanleren van gewoonten, waarden, normen en kennis van
een bepaalde groep of maatschappij
▪ Kan bewust en onbewust, via uw context en sociale omgeving
▪ Bij kinderen is nog het meest te beïnvloeden (via onderwijs, psychologen,
gedwongen, buurtwerk)
o Intentioneel en systematisch: doordacht beïnvloeden van dit socialisatieproces
gericht op welzijnsverhoging
o Gericht op kinderen, jongeren én volwassenen
o Gericht op individuen, families, groepen, buurten, …
• Roept vragen op:
o Waarom komen we tussen?
▪ Ondervinden we overlast?
▪ Vinden we het erg voor die mensen?
o Ten aanzien van wie komen we tussen?
▪ Individu zelf
▪ Sociale groep
• bv. Ouderen die klagen over jongeren → de ouderen of de jongeren
of beide?
o Met welk doel komen we tussen?
▪ Cohesie, verdraagzaamheid, probleem onzichtbaar maken
• bv. Opruimactie in Brussel-Zuid
o Hoe moeten deze interventies eruitzien?
o Wat betekenen onze tussenkomsten voor de handelingsmogelijkheden van mensen?
o Zijn deze tussenkomsten rechtvaardig? + wie beslist dat?
• ➔ Voorwerp van debat, omdat dit niet neutraal is
o Heel veel keuzes die je moet maken bij het handelen in sociaal werk
o Niet elke interventie heeft een positief effect
o Meningen verschillen en verschuiven in de tijd
▪ bv. "Wat is voor jou gezonde opvoeding?"
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bestrecommend2. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,66. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
72042 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans