Resume
samenvatting sociologie (HO9)
- Cours
- Sociologie
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van 13 pagina's voor het vak Sociologie aan de KU Leuven
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Hoofstuk 9: sociale rollen en relaties9.1 De mens als rollenspeler:
De homo sociologicus:
Shakespeare: “the world is a stage, and the men and women are players”.
Inspiratie tot invloedrijke studie Homo sociologicus, mens van de sociologie.
De mens van de sociologie: het individu dat sociale positief bekleedt en de bijbehorende rollen
speelt. Doordat het individu sociale positief inneemt, wordt hij persoon in het drama dat de
maatschappij waarin hij leeft geschreven heeft.
- Sociale verwachtingen zorgen in sociaal verband voor geordend verkeer door beperking van
aantal handelingsmogelijkheden.
- Rol en positie zijn sociologische grondbegrippen + fundamenten van roltheorie (2 versies:
durkheimiaans en weberiaans).
Durkheimiaanse roltheorie:
Dahrendorf codificeert in Homo sociologius in de eerste plaats een reeks begrippen die
samengenomen een eigenstandige roltheorie opleveren.
Zijn vertrekpunt zegt dat posities en de ermee verbonden rollen meestal complementair zijn: geen
leerlingen zonder leraar.
Een leraar heeft ook sociale bindingen met collega’s, directeur en de ouders van zijn leerlingen. Zijn
professionele interactiekader valt dus samen met het geheel van sociale posities waarmee regelmatig
wordt samengehandeld met meer of minder intensiteit. Zo’n geheel heet een positieveld.
Een positieveld bestaat uit een als centraal referentiepunt gekozen focuspositie en meerdere
tegenposities.
- In dit voorbeeld is de leraarspositie de focuspositie en zijn leerlingen, collega’s en ouders de
tegenposities.
- Dat positieveld overlapt slechts gedeeltelijk met het geheel van sociale posities waarmee
bijvoorbeeld het schoolhoofd regelmatig samenhandelt.
In een positieveld lopen er vanuit de focuspositie meerdere relaties naar telkens 1 tegenpositie. Zo’n
enkelvoudige relatie tussen een focus en een tegenpositie vormt een positiesegment.
→ Positieveld van een leraar heeft de positiesegmenten leraar- leerlingen, leraar- ouders, leraar-
collega’s en leraar- schoolhoofd.
Ieder positiesegment krijgt de focuspositie te maken met andere verwachtingen, dus met een andere
sociale rol.
→ Leerlingen hopen dat de leraar gestructureerd en aangenaam lesgeeft.
→ Zijn collega’s vinden het wenselijk dat hij zich in discussies met het schoolhoofd solidair met hen
betoont.
→ Ouders gaan ervan uit dat iedere leraar het beste met hun kind voorheeft.
De leraarsrol omvat dus niet 1 maar meerdere verwachtingen, omdat de leraarspositie ingebed ligt in
een positieveld dat uit meerdere relaties of positiesegmenten bestaat.
, Bij positie van leraar hoort daarom een rollenstel of het geheel van rollen dat de focuspositie in een
positieveld te spelen heeft. Een rollenstel is kortom het logische complement van een positieveld.
We veranderen elke dag meermaals van sociale positie en ook van rol en positieveld.
De verzameling van posities die een individu regelmatig inneemt tijdens een bepaalde levensfase
heet een positieset.
- Sommige posities zijn tijdelijk: eens afgestudeerd, wordt de positie van studente ingewisseld
voor een beroepspositie.
- Sommige posities bekleedt men een heel leven lang: een vrouw.
Vrouw zijn is ook een positie die iemand automatisch toevalt, zonder dat men er iets voor hoeft te
doen. Het is daarom een schoolvoorbeeld van een toegeschreven positie.
Toegeschreven positie: een positie die een individu zonder eigen inspanningen bekleedt door zekere
biologische of biografische karakteristieken waarmee iedere cultuur specifieke interpretaties verbindt
die zich neerslaan in de rollen bij deze toegeschreven posities.
Biologische nieuwkomers worden ook altijd op een welbepaalde plek ter wereld geboren. Met deze
biografische feiten sporen de toegeschreven posities van nationaal burgerschap en van zoon of
dochter.
Verworven positie: wordt bekleed op grond van individuele inspanningen.
- Universiteitsstudente is men niet zomaar, men krijgt pas toegang tot deze positie na het
behalen van een diploma middelbaar onderwijs.
- Sociale afkomst is een toegeschreven positie die mede de kansen op het bekleden van
verworven posities binnen het onderwijs en indirect op de arbeidsmarkt bepaalt. Mensen
uit hogere sociale klasse gaan bijvoorbeeld vaker naar universiteit.
We leven behalve in een presstatiemaatschappij ook in een klassenmaatschappij waarbinnen het
individuele presteren deels sociaal voorgetekende banen volgt.
Of een sociale positie nu verworven of toegeschreven is, er horen verwachtingen of een rol bij.
Binnen zo’n sociale rol kunne we meestal 2 dimensies onderscheiden.
1. Rolhandelen: de verwachtingen vanuit een tegenpositie over het handelen van een
positiebkleder.
2. Rolattributen: verwachtingen over het uiterlijk en het karakter van positiebekleders.
→ Manager moet er verzorgd uit zien; van een manager wordt tevens besluitvaardigheid
verwacht, of hij dat effectief is doet er niet toe. Het volstaat dat hij die rol vervult.
Een rol wordt dus gespeeld, met meer of minder overtuigingskracht naar anderen toe. Om hem te
kunnen vervullen, moet een actor de bijbehorende verwachtingen kennen. Het aanleren van
verwachtingen is synoniem met rolsocialisatie. Dat is een tweezijdig gebeuren: men leert wat
anderen van ‘mij’ verwachten en wat ‘ik’ van anderen kan verwachten bij het innemen van een
positie.
Wie een proces van rolsocialisatie heeft doorlopen, zal bij het innemen van een sociale positie
rekenen op zekere verwachtingen van de kant van tegenposities.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur shirintorobche. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
71184 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans