Notities en verwerken:
De reader -> 1 grote tekst die 4/5 lessen behandelt, deze kan je best eens lezen (volgorde komt niet helemaal
overeen met de volgorde van de les, de lessen sluiten hier ook niet 100% op aan -> de lessen zijn ruimer)
Het hoorcollege bevat het volledige plaatje, de teksten zijn makkelijker te verwerken na de hoorcolleges. In de
lessen wordt vermeld welke teksten je moet kennen, je moet vooral de lessen/ slides kennen.
De notities -> slides niet op voorhand online (waarom? Om alert te blijven tijdens de les maar ook om te leren
hoe je notities maakt), ppt niet overtypen (heeft weinig zin), de inhoudstafel gebruiken
CRIMINOLOGISCHE PSYCHOLOGIE (C03C6a/C9XA9A)
AJ 2023-2024
Prof. dr. Lore Mergaerts
1
, DEEL I. EEN INLEIDING IN DE CRIMINOLOGISCHE PSYCHOLOGIE
1. Een schets van de criminologische psychologie
1.1. De ontwikkeling van de criminologische psychologie
Enkele belangrijke grondleggers: (Internationaal)
• William Stern
Duitse roets bij de toepassing op het recht. In Amerika zijn onderzoek verder te zetten. Onderzoek naar
het geheugen (ervaringen, herinneringen) -> verklaringen (kunnen we op het geheugen vertrouwen?)
=> op basis van experimenten (misdrijf in scène zetten -> gevecht in scène zetten)
Getuigendeskundige binnen de rechtbank
• Hugo Münsterberg
“Claimde de grondlegger te zijn in de VS”
Bouwde verder op de onderzoeken van William, publiceerde een belangrijk werk over allemaal inzichten
van het geheugen. Hij stelde zich heel negatief op dus dit had ook consequenties (psychologie <->
justitie).
• Franz von Liszt
“Bedenker van de geïntegreerde strafrecht wetenschap”, psychologie betrekken binnen de justitie.
Empirisch onderzoek
• Hans Gross
Criminoloog, in Europa (de rest zat ook in Amerika)
Voor het eerst “criminologische psychologie” aanbod gekomen.
Hoe komen rechters tot hun beslissingen? -> daar deed hij onderzoek naar.
• Gustav Aschaffenburg
“Grondlegger van de…..
Kijken binnen de hoofde van de daders, de psychologie van de criminologie.
• Hilde Kaufmann
• Erich Wulffen
Grondleggers: (Leuven)
• Louis Braffort
“Oprichten van de criminologische school in Leuven”
Jurist
• Etienne Degreeff
Opvolger van Louis, werkervaring gebruiken voor onderzoeken (gepassioneerde moorden plegen)
“Oprichter van de klinische behandeling van daders”
2
, • René Dellaert
Binnen de gevangenis context, kijken naar het globaal mensbeeld (wat brengt dat iemand criminaliteit
gaan plegen)
Psychologische vakken binnen de opleiding gebracht, voorstander van de klinische behandeling van
daders.
• Steven De Batselier
Criminaliteit werd gezien als een product van de maatschappij, meer kijken naar de maatschappij dus
afstand doen van de klinische en wat er in het hoofd afspeelt.
Psychopathologische … van de mens
• Johan Goethals
“Pleitte voor een geïntegreerde benadering”
Onderzoek naar al dan niet waarom mensen stoppen met criminaliteit en de onveiligheidsgevoelens
binnen de maatschappij.
1.2. Verschillende vormen van binnen de criminologie toegepaste psychologie
(Dia 11)
• Forensische psychologie
Individuele zaken (individuele rechtszaken)
=> wat is de kans dat die persoon dat opnieuw gaat doen? ( = risico taxatie).
Straftoemeting
Heeft wortels binnen de klinische behandeling
• Rechtspsychologie
“Breedste van ze allemaal”
Groepsniveau
Alles van gedrag dat onder invloed van de wet staat, kan hier onder vallen -> heel erg breed ‘elke vorm
van gedrag’. Focus op getuigen en slachtoffers niet enkel op de daders. Hoe zij beslissingen nemen en
zich gedragen (advocatuur, getuigen en justitiële autoriteiten => unieke kenmerken van de
rechtspsychologie tegenover de andere vormen).
(!!) NIET ENKEL STRAFRECHT
• Investigative psychologie
Op basis van psychologische inzichten de dader vinden => dader profilering
• Police psychologie
Toepassing van psychologische inzichten binnen de training en het aannemen binnen de politie.
• Correctional psychologie
Gevangenis, psychiatrische instellingen
Inzichten inzetten voor de behandeling van die mensen
• Criminologische psychologie
3
, Daders en verdachten van misdrijven, niet op slachtoffers of getuigen
“Strafrechtelijke sfeer”
1.3. Wat is criminologische psychologie?
Geen haarscherp afgelijnde discipline, raakvlakken en overlap met aanverwante disciplines.
Er is geen eenduidigheid, maar wel enkele gemene delers:
- Focus op plegers en verdachten van crimineel gedrag
- Verklaringen voor het plegen van crimineel gedrag (focus op psychologische verklaringen)
- Hoe met plegers en verdachten moet worden omgegaan in strafrechtspleging
Pleger = zekerheid dat hij/ zij het heeft gedaan
Verdachten = een vermoeden
Vragen die hierbij centraal staan:
- Welke factoren dragen bij tot crimineel gedrag?
- Hoe kunnen we crimineel gedrag verminderen?
- Waarom zijn er verschillen tussen mensen/ periodes/ landen/ plaatsen/… op vlak van crimineel gedrag?
1.4. Criminaliteit, afwijkend gedrag en de strafbaarstelling ervan als referentiekader voor de
criminologische psychologie
Geen eenduidigheid, het evolueert heel de tijd. Het begrip is heel dynamisch en evolutief.
In se slecht vinden <-> gedrag dat verboden is
=> waarop gaan we focussen => focus ligt op gedrag dat strafbaar is
Je kan het gedrag op verschillende manieren benaderen:
- Recht
- Moraal
- Sociaal
- Psychologisch
Hangt van het perspectief af, meestal vanuit het recht wordt benaderd.
Deviant gedrag: afwijkend gedrag
Antisociaal gedrag: een vorm van afwijkend gedrag
Crimineel gedrag: ‘intentionele handelingen die schade betrokkenen en veroordeeld worden door de omgeving
en/of gestraft worden door de staat’
1.5. Verklaringsmodellen voor criminaliteit
Van eenzijdige verklaringsmodellen naar geïntegreerde verklaringsmodellen voor crimineel gedrag. We gaan
focussen op biologische factoren maar die gaan niet direct alles verklaren. De psychologische en
omgevingsfactoren spelen ook een rol, er is namelijk een onderlinge link tussen 3 factoren.
• Complex samenspel van factoren
• Biopsychosociaal verklaringsmodel voor criminaliteit
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rhunecools. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.