Notes de cours
Epidemiologie en Biostatistiek II
- Cours
- Établissement
Hoorcollege aantekeningen van het vak Epidemiologie en Biostatistiek (Gezondheidswetenschappen jaar 2)
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
maritvangageldonk
Aperçu du contenu
HC1 - Herhaling & t-toetsenHerhaling
odds < 1 = geen beschermend effect
odds > 1 = beschermend effect
Onderzoeksdesigns Frequentiematen en effectmaten
- Dichotoom vs continu
- OR, RR, IDR, NNT, APB, APT
- Welke maat gebruik je wanneer?
Vertekening → gevonden associatie is niet gelijk aan werkelijke associatie
- Selectie - selectieprobleem: steekproef representeert doelpopulatie niet
- Differentiële selectie → kans om in onderzoekspopulatie terecht te komen is niet voor
alle groepen gelijk (associatie in onderzoekspopulatie ≠ associatie in doelpopulatie)
- Non-differentiële selectie → selectiekans is niet voor iedereen gelijk, maar associatie in
onderzoekspopulatie = associatie in doelpopulatie
- Misclassificatie - meetprobleem
- Differentiële misclassificatie → meetfout verschilt per groep
- Non-differentiële misclassificatie → meetfout voor iedereen in studie gelijk
Betrouwbaarheid (herhaalbaarheid) → als ik onderzoek nog een keer doe op dezelfde manier, krijg je
dan dezelfde resultaten?
Validiteit (correctheid) → meet ik wel wat ik wil meten?
Confounding → zowel verband met determinant als uitkomstmaat
Effectmodificatie → relatie tussen determinant en uitkomstmaat is voor
verschillende groepen anders (bv kans hartaanval anders bij mannen en vrouwen)
Samenvattende maten
- Proportie / gemiddelde / mediaan
- Standaardafwijking / IQR
De basis
- Rekenregels (complement-, som-, productregels)
- Stelling van Bayes i.r.t. sensitiviteit, specificiteit en diagnostische waarde
,Kansmodellen
- Binomiale, Poisson, Normale en Lognormale verdeling
- Standaardiseren
Standaardafwijking van gemiddelde is standaardafwijking delen door wortel van steekproeven
Toetsen
- Structuur van een toets: H0 en Ha, toetsingsgrootheid, betrouwbaarheid
- Toetsingsgrootheid = vertaalslag
- Toets op proporties / gemiddelden
- Kritische kanttekeningen bij toetsing
Betrouwbaarheidsintervallen
- Veel aandacht voor betekenis en interpretatie
- t- en z- verdeling
T-toetsen
- Als uitkomsten kwantitatief zijn
- Familie van toetsen waarbij gemiddelde van steekproef (x) model staat voor
populatieparameter (μ)
- Standaardafwijking (sd) staat model voor populatieparameter (σ)
- Gemiddelden moeten kunnen worden beschouwd als trekking uit normale verdeling
Belangrijke conceptuele gedachte
- Waarden x en sd zijn onafhankelijk van elkaar → als je gemiddelde berekent zegt dat nog niks
over de waarde van de standaardafwijking
- Door de dubbele onzekerheid gebruik je t-verdeling (aantal vrijheidsgraden bepaalt in
hoeverre t-verdeling lijkt op z-verdeling)
- Hoe meer waarnemingen → hoe meer het lijkt op z-verdeling
Bij 1-steekproef t-toets (one sample t-test)
- Vergelijk uitkomst uit steekproef met normwaarde (zet je onder nulhypothese)
- Toetst of steekproef getrokken kan zijn uit populatie met steekproef onder nulhypothese
- Het onderzoek betreft (bijna altijd) een transversaal cohort
- Centrale vraag → “Hoe verhoudt de situatie zich in vergelijking tot de norm?”
, - Voorwaarden
- Gegevens zijn onafhankelijk → je moet binnen dataset geen groepjes kunnen
herkennen (terug te vinden in logboek / methodesectie artikel)
- Schatting voor populatieverwachting (μ) mag worden beschouwd als trekking uit
Normale verdeling → bepalen door bekijken Q-Q-plot / histogram op oog
bekijken (niet met toets)
- Berekenen:
- Eén- of tweezijdig hypothese toetsen?
- Toetsingsgrootheid (TG):
- H0 klopt → TG volgt een t-verdeling
- T verdeling heeft (n - 1 per onderzoeksgroep) vrijheidsgraden
- Overschrijdingskans berekenen
Met dezelfde info uit steekproef kan B(μ) worden geconstrueerd:
-
- (opzoeken in tabel / excel)
Gepaarde t-toets (matched pairs / paired samples t-test)
- Studieontwerp: vergelijk twee waarnemingen met elkaar → prospectieve studie
- Voorwaarden
- Eenheden zijn onderling afhankelijk → dus niet gegroepeerd
- Waarnemingen steeds in paren (afhankelijk) → steeds 2 waarnemingen aan 1 eenheid
- Het gemiddelde van verschil metingen is Normaal verdeeld (centrale limiet stelling)
- Verschil is onafhankelijk van meetwaarde op t=0
- Berekenen:
- Verschil bepalen tussen beide metingen (d = xt=1 - xt=0)
- Door gepaarde waarnemingen te reduceren tot 1 verschil, is rest hetzelfde als
bij 1-steekproef t-toets
- Alleen andere symbolen:
- H0 = 0 (→ meestal zo, maar hoeft niet per se)
- Toetsingsgrootheid berekenen → Gevonden verschil tussen gemiddelde verschillen en
verwachting onder H0 (meestal ‘0’) gerelateerd aan de variabiliteit van het gemiddelde van de verschilscores
- Overschrijdingskans bepalen
Met dezelfde info uit steekproef kan B(Δ) worden geconstrueerd:
-
, 2-steekproef t-toets (independent samples test)
- Vergelijk twee groepen met continue uitkomst met elkaar → transversaal cohort /
patiënt-controleonderzoek / prospectief cohort/experimenteel onderzoek
- Voorwaarden
- Binnen de twee groepen zijn de waarnemingen onderling onafhankelijk bemonsterd
- Gemiddelde van beide groepen moet kunnen worden beschouwd als Normaal
verdeelde kansvariabele (CLS)
- Voor de ‘pooled variance t-test’ → beide groepen zijn getrokken uit populatie met
identieke spreiding (er bestaat een oplossing als dit niet het geval is)
- Bepaal varianties en vergelijk → exact dezelfde spreiding = toets voor
homogene varianties, anders toets voor heterogene varianties (zwakker)
- Bij 2-steekproef t-toets op verschilscores, zijn de verschilscores onafhankelijk van
meetwaarde op t=0
- Verschilscores uitzetten op y-as tegen variabele op x-as voor beide groepen los
- Het klopt tenzij er een duidelijk verschil is tussen beide lijnen
- Berekenen [bij verschil]:
- d = xt=1 - xt=0 → d-scores van beide groepen op 1 as zetten
- H0 en Ha opstellen
- Aannames checkenµ
- Toetsingsgrootheid (TG)
- Verschil t-test voor homogene en heterogene varianties:
- Aantal vrijheidsgraden wordt anders bepaald:
lkl;k
getal wordt afgerond naar beneden
- Overschrijdingskans bepalen
Met dezelfde info uit steekproef kan B(Δ) worden geconstrueerd:
-
Soorten onderzoeken
Case-control studie
- 1 groep cases, 1 groep controles (enige variabele moet de uitkomst zijn, verder gelijke groepen)
- Selecteren op uitkomst
- Vaak gebruikt voor zeldzame aandoeningen
- +: doordat je selecteert op uitkomst heb je sowieso proefpersonen
-: recall bias
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur maritvangageldonk. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
79650 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans