Cursus urologie
,Inhoud:
1. LUTS: Lower Urinary Tract Symptoms
2. Penoscrotale afwijkingen
3. Infecties, lithiasis en problemen HUW
4. Prostaatkanker
5. Trauma en erectiele-ejaculatoire dysfunctie
6. Kinderurologie
7. Hematurie
Hoofdstuk 1: LUTS
LUTS = lower urinary tract symptoms = plasklachten
♀: blaas en urethra
♂: blaas, prostaat en (langere, gesegmenteerde) urethra
Anamnese LUTS
Moeite met ophouden Moeite met ledigen Klachten na plassen
“irritatief” “obstructief”
Kenmerken: Kenmerken: Kenmerken:
- Frequency: > 8 - Onderbroken straal - Gevoel blaas niet
- Nycturie: vanaf 1 - Zwakkere straal leeg post-mictie
- Urgency: “moet nu!” - Persen
- - Sproeien
- Eind-druppelen
- Incontinentie: aandrang stress continue
- Pollakisurie (te veel plassen) drinkgedrag? Diuretica? Tijdstippen?
- Pijn 🚨
- Hematurie 🚨
- Impact op leven
- Geassocieerde klachten: seksueel, gyaecologisch, neurologisch
🚨Alarmsymptoom overschakelen van symptoomgerichte benadering, naar
diagnosegerichte benadering! 🚨
Types van urine-incontinentie: urgency incontinentie, stressincontinentie, gemengde
incontinentie (urgency en stress), continue incontinentie.
, Type diagnosticeren mogelijk op basis van anamneses. Stel de juiste vragen!
Na anamnese: klinisch onderzoek
♂ ♀
- KO abdomen, suprapubisch palperen - Suprapubisch palperen en percussie
en percussie - Gynaecologisch onderzoek atrofie
- Externe genitalia inspectie: fimosis? externe genitalia? Bekkenbodem
Fimosis is een simpele verklaring voor kracht? Proprioceptie intact?
waarom plassen niet lukt. - Perineum en OL
- Perineum en OL
- PPA: prostaatkanker?
Model van urethrale hypermobiliteit
Urethra beweegt door stress (bijv. hoesten)
op en neer stressincontinentie
Uitstulping van slijmvlies
urethgra geeft soms
bloed door schuuring
Cystocoele: blaas zakt in de vagina door verzwakking voorwand
Rectocoele: rectum zakt in de vagina door verzwakking
LUTS: bijkomende onderzoeken.
achterwand Welke onderzoeken zijn mogelijk na de anamneses?
, Mictie dagboek: frequentie, volume, 24u urineproductie, vochtinname, pijn, aandrang…
Urine analyse:
- Dipstick: snel, goedkoop, screening.
pH lithiasis?
Hematurie?
Proteïnurie, glucosurie?
Leukocyten, esterasem, nitriet UTI opsporen
- Microbiologie: # RBC en morfologie, WBC, gisten, vet
- Cultuur: infectie bij > 10*5 per ml identificatie kiem en keuze AB. Midstream
opvangen!
Bloedname: ionogram, ureum, creatinine, PSA surrogaat voor prostaatvolume (BPE)
Uroflowmetrie en post-mictie residu: kracht van straal + volledigheid van blaaslediging
meten niet voor primaire diagnosestelling, maar voor opvolging
Urodynamica: vullingscystometrie bepalen van detrusor-druk via sondes (intravesicale
druk – abdominale druk = detrusor-druk) plotten van detrusordruk i.f.v. tijd plascyclus.
Normale plascyclus:
TREP: transrectale echografie van prostaat prostaatvolume meten bij chirurgie of bij
opstarten 5-alfa reductase inhibitoren (medicaties)
Cystoscopie: bij hematurie, vermoeden urethrastrictuur, blaashalsstenose
CT, Rx, urethrocystoscopie: bij alarmsignalen!
4 onderwerpen van LUTS die we dieper zullen behandelen:
1. Overactief blaaslijden
2. Stressincontinentie
3. Continue incontinentie
4. Mannelijke LUTS
1 Overactief blaaslijden
