Notes de cours
College aantekeningen Rechtsvinding
- Cours
- Rechtsvinding
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
aantekeningen van , geslaagd in eerste zit
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Samenvatting rechtsvinding- Inleiding
Om een juridische vraag te beantwoorden heb je kennis van dat recht nodig =
materiele benodigdheden. ‘recept” is hoe je die juridische kennis moet gebruiken
(methodisch kennen). De uitvoering is ook een belangrijk aspect (praktisch
uitvoeren). Enkel door te verduidelijken hoe we zo een uitspraak doen, kunnen we
een begrippenkader ontwikkelen waardoor we kritisch kunnen kijken naar die
uitspraken & eventueel verbeteren.
3 soorten vakken: positiefrechterlijk (wat?, inhoud kennen & dus de gezagshebbende
uitspraken kennen), methodische vakken (hoe?, methodisch kennen & methode om
met gezagshebbende uitspraken om te gaan), vaardigheden (uitvoering? Praktisch
kunnen & technisch in staat zijn kennis in de praktijk te brengen)
Rechtsvinding houdt zich bezig met hermeneutiek (= hoe iets interpreteren
2 vormen van rechtsvinding namelijk heteronome & autonome
- Heteronome = mechanische rechtstoepassing, uitlegger geen keuze maken & inhoud
recht wordt neutraal bepaald
- Autonoom = creatieve rechtvorming, uitlegger maakt meerdere keuzes die inhoud
recht bepalen
- Voltaire midden 17de eeuw (rechter geen beoordelingsvrijheid)
- Deel I: 2 perspectieven op (juridische) uitlegging
o Titel 1: wat is (juridische) uitlegging?
- Hoofdstuk 1: uitlegging: begripsomschrijving
o Uitlegging in het algemeen
Uitlegging in ruime zin = ‘de activiteit waarbij de uitlegger een brongeheel en een
doelgeheel met elkaar in verbinding worden geplaatst’ = inhoud wordt toegeschreven
aan interpretatievoorwerp
- Brongeheel? Het geheel van elementen waarvan men vertrekt ;; het
interpretandum; het te interpreteren voorwerp = INTERPRETATIEVOORWERP bv:
teksten, gebaren
- Doelgeheel? Handelingen die uitlegger verricht met brondgeheel,
interpretant, geheel aan elementen dat de uitlegger door zijn uitleggingsactiviteit aan
brongeheel toevoegt. De betekenis die aan het brongeheel hecht bv: schriftelijke
commentaar, vertolking muzikant aan partituur
- Je kan niet vooraf weten of iets een Is of een Im is
o Gebaar iemand zwaait naar jou dan is dat gebaar hier een bron & jij moet
er dus nog betekenis aan hechten maar als je een konijn moet uitbeelden is het
rondspringen een doelgeheel (het is de betekenis die een persoon geeft aan het
woord konijn)
- Interpretatie heeft een dubbele betekenis
o Nadruk op handeling : het interpreteren van het interpretandum
De interpretatie van die wetsbepaling kost hen veel moeite (= het
interpreteren)
1
,o Nadruk op resultaat van handeling : de gelegde verbinding tussen het
interpretandum en interpretans
Hun interpretatie van dat cassatiearrest overtuigt niet (= het resultaat)
- Definitie? Interpretatie waarbij definiens wordt toegeschreven aan
definiendum (= dit is een vorm van interpretatie of uitlegging)
- Bv. hond = zoogdier uit de familie van de hondachtigen dat blaft en
dat tot huisdier is gemaakt vanwege zijn talenten om te jagen en te waken
(Van Dale)
o Interpretatievoorwerp = hond (im of definiendum)
o Inhoud = uitleg (Is of definies)
- Uitlegging of interpreteren = brongeheel en doelgeheel aan elkaar verbinden
- semiotische driehoek
o
o Chinees teken te interpreteren dus interprentandum
o Mentale voorstelling betekenis die we hechten aan Chinees teken dus
interpretants
o Het ding dat wordt opgeroepen door de betekenis = referent of denotatum
o Andere vb zie p11
o Concrete vormen van interpretatie
- In het algemeen is er geen beperking aan Im of Is maar bij sommige concrete vormen
wel.
- Onderscheid tussen 2 interpretaties: semantische & pragmatische
Semantische interpretatie
Begrip
- Vb: “Zoudt u uw arm willen uitsteken? Prima, dank u.”
- Uitdrukking = elk betekenisvol vormelement van een taal of opeenvolging van
dergelijke vormelementen (kan een zin of deel van een woord zijn bv: hoop & vol)
2
, o “Arm” → bepaald lichaamsdeel
o “Uw arm” → bepaald lichaamsdeel van toehoorder
o “Prima” → zeer goed/eerste
o “Uitsteken” → naar buiten brengen
- Zonder kennis van de context kan er over betekenis niet veel meer gezegd worden
- Semantiek = studie van betekenis van uitdrukkingen, dus woorden & zinnen los van
de context
- Brengt in kaart welke referenten uitdrukkingen refereren
o Arm kan bv meerdere betekenissen hebben
Kenmerken
- Bij S interpretatie is interpretans beperkt tot cognitieve handelingen
- S interpretatieproces is een geldige deductieve redenering
- Resultaat van S interpretatie is verifieerbaar
- Cognitieve handeling: is wordt ingeperkt niet elke handeling kan het doelgeheel
zijn dat kan enkel de cognitieve (=kenakten)
o Enige wat je nodig hebt om betekenis van teken te bepalen is vermogen om
kennis te nemen relevante taalkundige conventies, hierna staat de betekenis
van dat teken ook zonder enige discussie vast
o Hoe vertrouwd worden met deze conventies? Als het je moedertaal is of in
woordenboeken
o Dus het is een handeling die erin bestaat het vermogen met effectieve kennis
te koppelen (je maakt dus geen eigen keuze)
o Andere vb 2+2= 4
Sudoku vermogen om logisch te redeneren + sudokuregels kennen
o C handelingen = onweerlegbaar
- Deductieve redenering
o S interpretatieproces is mechanisch of algoritmisch redenering waarbij je
tot (ondubbelzinnig) juiste conclusie komt, louter door kennis te hebben van
relevante (wiskundige, taalkundige…) conventies
Zuiver kwestie van logica of het op iets slaagt maakt niet uit (vorm telt
dus want hier wordt geen rekening gehouden met de context)
A (als het regent) B (neem ik een paraplu)
Dus als het A is dan is B er
- Verifieerbare uitspraken
o Deze uitspraken zijn dus waar of onwaar
Bv: iemand beweert dat 2+2=5 is dan weet jij dat dit met zekerheid
onwaar is
Uitspraken die noodzakerlijkerwijze juist zijn (in eender welke
context) = apodictische uitspraken (= stellig)
- Theoretische wijsheid (sophia)
o Verifieerbare uitspraken kunnen doen is een kwestie van theoretische
wijsheid = Kennis hebben van set aan argumenten die nodig zijn om
verifieerbare uitspraken te rechtvaardigen (boekenwijsheid)
Deductieve formele argumenten & inhoudelijke argumenten die
empirische gegevens hernemen
Pragmatische interpretatie
Begrip
- Vb p15 rekening houden met de context
3
, - Pragmatiek = betekenissen van uitdrukking in concrete context
o Gaat dus om de betekenis voor concrete gebruiker (zender/ontvanger)
- Wat bedoelt men met de concrete uitdrukking?
- Herbert Paul Grice (midden 20ste eeuw) communiceren = actieve samenwerking
tussen zender & ontvanger
o In verband met semiotische driehoek zender wenst te communiceren en
gaat zich via klanken uitdrukken om je arm omhoog te steken (im) en heeft
dus een bepaald idee van hoe dat gaat zijn (referent) de ontvanger zal van die
klanken een mentale voorstelling maken van het idee dat de zender over
probeert te brengen (is)
- Je moet bij een P betekenis preciseren wie betekenis hecht aan een bepaalde uiting
o Zender persoon gebruikt tekens om bepaalde boodschap over te brengen
ZB = de betekenis die de zender beoogt over te brengen
o Ontvanger persoon die zich op basis van dat teken een voorstelling van die
boodschap probeert te maken
OB= betekenis die ontvanger effectief hecht aan uiting van de zender
Context
- = kader dat een im omringt & dat hulpmiddelen aanreikt die dienstig zijn voor de
interpretatie van dat im
o 2 soorten context : taalkundig & niet-taalkundige
Taalkundig of verbale context verwijst naar de omgeving waarin het
woord zich bevindt
Vb: de vorst stier van verdriet na het overlijden van zijn
echtgenote
De vorst , die in mei ongebruikelijk is, heeft grote schade
aangericht aan de bloesems
o Eerste door context weten we koning in tweede door
context weten we vrieskou
Niet- taalkundige of non verbale of situationele context
Verwijst naar geheel van omstandigheden waarin bepaalde
communicatie plaats vindt bv: tijd, plaats,..
3 vormen
-
- Explicatuur Interpretatie waarbij een uitlegger een keuze maakt tussen meerdere
aanvaardbare semantische betekenissen van een uiting
o Uiting is dan dubbelzinnig (syn: meerduidig of ambigu)
o Bv. ‘vorst’
o Focus op wat expliciet gezegd is
o Verhelpt dus dubbelzinnigheid
- Implicatuur Interpretatie waarbij een uitlegger een keuze maakt tussen meerdere
aanvaardbare mogelijke bedoelingen van een zender
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur student0402. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,66. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52510 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans