Resume
Samenvatting Overheidsfinanciën 2020
Samenvatting Overheidsfinanciën te kennen voor het examen, gegeven door prof. Geys aan de VUB in het academiejaar .
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
1 vérifier
Par: Mafrak • 4 année de cela
Aperçu du contenu
SAMENVATTINGOVERHEIDSFINANCIËN
Benny Geys
Academiejaar 2019-2020
Maxime Deveen
,Deel I. Functies van de overheid in de economie
Studiedomein openbare financiën?
= Activiteit van de overheidssector (of publieke sector)
• Productie goederen/diensten door overheid(sbedrijven)
• Aankopen goederen/diensten door overheid
• Transfers naar gezinnen/bedrijven
• Regulering door middel van wetten, decreten, fiscale regels
• Beïnvloeden relatieve prijzen (bvb. door belastingen)
Idealitair: Keuze gedreven door Efficiëntie en Effectiviteit
Werkelijkheid: * Vaak ideologische invloeden
(bvb. VS: regulering vs. overheidsproductie)
* Beperkingen door EU (bvb. Stabiliteits- & Groeipact)
Maar wat is ’overheidsinterventie’ nu precies?
Vier kenmerken (= 1 definitie):
• Activiteiten van overheidssector (→ private sector)
• Aanbieden overheidsdiensten en opleggen regels
▪ Opm: Mogelijkheid machtsuitoefening door overheid (<-> vrijwillige ruil)
• Financiering via belastinggelden (→ persoonlijk inkomen)
▪ Opm1: Geen relatie tot betalingsbereidheid individu
▪ Opm2: Mogelijkheid vrijbuitersgedrag
• Doel is maximaliseren welzijn gemeenschap (→ individu)
Doel overheidsinterventie: Maximaliseren van het maatschappelijk welzijn
Cruciaal (normatief) uitgangspunt: Pareto criterium
Def: ’Only mutually beneficial trades are acceptable’
Def: Een verhoging van het maatschappelijk welzijn door een verhoging van het welzijn van individu
A is enkel aanvaardbaar als niemand anders er op achteruit gaat.
→ Impliciet waarde-oordeel: ’Elk verlies is slecht!’
→ Geen interpersonele nutsvergelijking: winst A verlies B
(soms contra-intuitief: rijkste rijker, armste niet slechter -> Pareto verbetering!)
Optimum: Geen verbetering A mogelijk zonder verslechtering B = ’pareto efficientie’
OPM: Pareto optimum kan bereikt worden via marktmechanisme → Eerste Theorema van de
Welvaartseconomie (Denk aan wat plaatsvind in de Edgeworth box!)
1
,Edgeworth box:
Belang? Overheid heeft geen taak – buiten het waarborgen van de eigendomsrechten en de
openbare orde (Dit wil zeggen: elke interventie zou enkel verstorend en welvaartsbeperkend werken)
Waarom is er dan toch een overheid?
A] 1e Welvaartstheorema vereist zéér strenge assumpties (bvb. volledige markten, perfecte
concurrentie, rationele individuen …) → Marktfaling corrigeren door overheidsinterventie (creëert
allocatieve taak voor overheid)
MERK OP: Marktfaling is noodzakelijke, maar geen voldoende reden voor overheidsinterventie
→ Kost overheidsinterventie >< gevolg marktfalen
B] Pareto evenwicht is niet uniek; afhankelijk van originele verdeling
→ Correctie naar ’optimaal’ evenwicht door overheidsinterventie (creëert herverdelende taak voor
overheid)
HOE? Elk pareto optimum is bereikbaar door specifieke aanpassing originele verdeling (en dan de
markt te laten werken) → 2e Theorema van de Welvaartseconomie
2
, Kan overheid haar doel bereiken? (Doel = maximaliseren van het maatschappelijk welzijn)
Hangt af van inschatting omtrent overheidsfalen!
2 types:
• (In)Efficiëntie of (on)doelmatigheid
Productie-technisch: Max productie & Min kost
• (In)Effectiviteit of (on)doeltreffendheid
Politiek-beleidsmatig: Worden streefdoelen bereikt?
Voorbeeld: Armoedebestrijding
→ Inefficiëntie: Realisatie daling armoede niet tegen laagst mogelijke kost
→ Ineffectiviteit: Transfers komen ook terecht bij niet-armen (Matteüs-effect)
Omvang overheidsfalen wordt beïnvloed door:
• Frequente aanpassingen beleidsdoelstellingen (bvb. na verkiezingen)
• Inflexibiliteit overheidsapparaat (i.e. bureaucratie)
• Activiteiten drukkingsgroepen (i.e. lobbying)
Functies overheid in de economie
→ Drie taken voor overheid (Musgrave en Musgrave, 1989)
• Allocatie: Optimale aanwending schaarse middelen
• Herverdeling: ’Betere’ verdeling inkomen en vermogen
• Stabilisatie: Beperken conjunctuurschommelingen
→ Best te zien als intermediaire doelstellingen
Eens geoptimaliseerd creëren ze een maximisering van de economische determinanten
van het totale welzijn
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur maxxii123. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
73314 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans