Belang van psychologische ontwikkelingstheorieën
● Voorzien kader om menselijk gedrag te interpreteren, observeren en voorspellen
● Gefundeerd door wetenschappelijk onderzoek
● Combinatie van verschillende theorieën is nodig
● Stevige basis voor interventie
Vroege denkbeelden over kinderen
● Philippe Ariès
○ Voor 1600: kinderen als miniatuurvolwassenen
○ Middeleeuwen: kinderen krijgen eigen status
● 18e eeuw: Babybiografieën en Darwin
● 19e eeuw: eerste boek kinderziekten
● 20ste eeuw: ontwikkelingspsychologie als wetenschap
● John Locke
○ Tabula rasa: kind als onbeschreven blad, van nature niet goed of slecht
○ Nadruk op omgeving en opvoeding
○ Kinderen als passief en beschreven door anderen
○ Ontwikkeling als continu proces
○ Elementen in leertheoretische principes
● Jean-Jacques Rousseau
○ Kind is van nature goed, neiging tot positieve ontwikkeling
○ Opvoedingsfilosofie gebaseerd op eerbied voor natuurlijke ontwikkeling:
Emile
○ Volwassenen als receptief, kind als actief
○ Ontwikkeling als discontinu proces
○ Maturatie: genetisch bepaald en natuurlijk ontwikkelingsverloop
Visies op kinderen
● Psychodynamisch perspectief
○ Focus op innerlijke krachten
, ● Behavioristisch perspectief
○ Focus op waarneembaar gedrag
● Cognitief perspectief
○ Kijk op ons begripsvermogen
● Evolutionair perspectief
○ Wat onze voorouders bijdragen aan ons gedrag
● Systemisch perspectief
○ Systemen rond het kind
● Behoefteperspectief
○ Psychologische basisbehoeften als motor voor ontwikkeling
Psychodynamisch perspectief
● Sigmund Freud
● Psychoanalytische theorie over (ontwikkeling van) persoonlijkheid
○ Tripartite persoonlijkheid
● Onbewuste krachten zijn bepalend
● Psychoseksuele ontwikkeling
○ Theorie over manier waarop die persoonlijkheid zich tijdens de kindertijd
vormt
○ Fase theorie: in elke fase is biologisch genot steeds gericht op ander deel van
het lichaam
○ Regulatie van aangeboren driften door opvoeding is cruciaal voor gezonde
persoonlijkheidsontwikkeling
● Hervertaling seksuele interpretatie naar sociaal gedrag van kinderen
○ Erik Erikson
■ Psychosociale theorie, benadrukt sociale interacties
○ John Bowlby
■ Grondlegger hechtingstheorie
■ Sociaal gedrag als noodzaak tot overleven
○ Anna Freud
○ Melanie Klein
● Sterktes
○ Bestudeert persoonlijkheidsontwikkeling
○ Belevings-en gedragsproblemen komen voort uit (onbewust) psychologisch
conflict
○ Vroege aandacht voor ouder-kindrelaties
○ Introductie fase-model
● Zwaktes
○ Aanvankelijk over-interpreteren kinderlijk gedrag in seksuele termen
○ Lange tijd minder wetenschappelijke onderbouwing
Behavioristisch perspectief
● Pavlov
○ Klassieke conditionering
■ Hond
, ● Watson
○ Conditionering van emoties
■ Kleine Albert
● Skinner
○ Operante conditionering
■ Skinner box
● Bandura
○ Social learning theorie
■ We moeten de consequenties van gedrag niet zelf ondervinden om te
leren
■ Ontwikkelen door imitatie (modeling of observationeel leren)
■ Cognitieve aspect belangrijk: kinderen selectief in wat ze wel imiteren
● Sterktes
○ Belang van leren
○ Continue ontwikkelingsmodel
○ Sterk wetenschappelijk onderbouwd
○ Belang van omgeving: grote stempel op opvoeding
○ Basis voor gedragstherapie en onderwijstechnieken
● Zwaktes
○ Traditioneel behaviorisme: geen aandacht voor innerlijke processen
○ Hervertaald naar cognitieve gedragstherapie
Cognitief perspectief
● Jean Piaget
● Leren door actieve manipulatie en exploratie vd omgeving (itt bekrachtigers)
● Menselijk denken opgebouwd uit schema’s
○ Georganiseerde mentale patronen die bepaald gedrag vertegenwoordigen
● Twee principes: assimilatie en accommodatie
● Informatieverwerkingstheorie
○ Beschrijft hoe mensen informatie opnemen, opslaan en gebruiken
○ Menselijk brein als symbolisch gemanipuleerd systeem waarin informatie
wordt verwerkt
○ Meer continue veranderingsprocessen: kwantitatieve ipv kwalitatieve
verandering
○ Ontwikkeling naar developmental cognitive neuroscience
● Sterktes
○ Belangrijke inzichten over intellectuele groei
■ Nagaan hoe cognitieve vermogens veranderen
■ Verwerken van informatie en invloed hiervan op gedrag
○ Wetenschappelijk gefundeerd
● Zwaktes
○ Onderschatting tijdstip waarop vaardigheden zich ontwikkelen
○ Piaget
■ Universaliteit vd stadia wordt in twijfel getrokken
■ Vermoedelijk minder discontinue dan Piaget het voorstelde
Evolutionair perspectief
, ● Relateert sociale gedragspatronen en persoonlijkheidseigenschappen aan een
genetische erfenis
● Focus op adaptieve waarde cognitief-emotionele en sociale competenties zoals deze
veranderen met leeftijd
● Evolutietheorie: C. Darwin
○ Ontwikkeling als proces
○ Ontwikkeling verloopt niet doelgericht
○ Ontogenese ipv fyologenese
● Ethologische theorieën
○ Konrad Lorenz
■ Imprinting bij ganzen
■ Introductie concept ‘kritieke periode’
● Sterktes
○ Snelst groeiend gebied binnen de ontwikkelingspsychologie: gedragsgenetica
○ Aandacht levenslange ontwikkeling
● Zwaktes
○ Te eenzijdige focus op biologische erfenis
Systemisch perspectief
● Relatie tussen individuen en sociale wereld
● Ontwikkeling kind binnen zijn complexe, sociale en culturele context
● Twee belangrijke modellen
○ Bio-ecologisch model U. Bronfenbrenner
○ Sociaal culturele theorie L. Vygotsky
● Bio-ecologisch model
○ Microsysteem: dagelijkse directe omgeving waarin kinderen leven
○ Mesosysteem: connecties tussen verschillende aspecten van microsysteem
○ Exosysteem: algemenere invloeden vanuit maatschappelijke instituten
○ Macrosysteem: overkoepelende culturele invloeden
○ Chronosysteem: invloed vd tijd, historische veranderingen op de ontwikkeling
van kinderen
● Sociaal-culturele theorie
○ Cognitieve ontwikkeling kinderen is resultaat sociale interacties tussen leden
cultuur
○ Kinderen leren de wereld begrijpen vanuit probleemoplossende interacties
met anderen
○ Kinderen zijn zowel bronnen als ontvangers van socialiserende invloeden,
wederzijdse transacties
● Sterktes
○ Cruciale rol omgevings-, maatschappelijke en culturele factoren in de
ontwikkeling
○ Kind als beïnvloeder: agentisch
● Zwaktes
○ Te weinig oog voor effect biologische factoren
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur logopediste. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
