Resume
Samenvatting taalontwikkelingsstoornissen
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de slides van het vak taalontwikkelingsstoornissen uit derde bachelor logopedische wetenschappen.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
1 vérifier
Par: hanahoogers • 6 mois de cela
Aperçu du contenu
TaalontwikkelingsstoornissenHoofdstuk 1: SLI
Taalontwikkelingsstoornissen
● Primaire taalstoornis
○ Staat op zichzelf
○ SLI = specific language impairment
● Secundaire taalstoornis
○ Sensorische problemen
■ Gehoor en zicht
○ Afwijkingen van het spraakorgaan
○ Cognitieve problemen
○ Emotionele of contactstoornissen
○ Onvoldoende taalaanbod
Taalontwikkeling
● Taalontwikkeling → multidimensioneel gebeuren
● Complex proces dat samenhangt met andere ontwikkelingsdomeinen
○ Genetische predispositie
■ Aangeboren taalvermogen
■ LAD: language acquisition device (Chomsky)
○ Omgevingsfactoren
■ Voldoende taalaanbod
■ Taalstimulerende omgeving
○ Sensori-motorische ontwikkeling
■ Ontwikkeling vd zintuigen: zien, horen
■ Motorische ontwikkeling
○ Cognitieve ontwikkeling
○ Sociaal emotionele ontwikkeling
○ Neurologische rijping
● Taalontwikkeling
○ Start: geboorte
○ Voltooid: ± 12 jaar
● Verschillende fasen op basis van taalinterne kenmerken
○ Cruciale periode: tussen 0 en 5 jaar
○ Taalbegrip voorsprong op taalproductie
● Voortalige fase: 0-12 maanden
● Vroegtalige fase: 12m-2j6m
● Differentiatiefase: 2j6m-5j (vanaf kleuterklas)
● Voltooiingsfase: >5j
1
,Taalstoornissen
● Taalachterstand
○ Veel variatie! Niet alle kinderen die een wat tragere taalontwikkeling
doormaken hebben noodzakelijk problemen (laatbloeiers)
○ Taalstoornis, vertraagde spraak-en taalontwikkeling
● Etiologie
○ Taalstoornis: niet eenvoudig te identificeren oorzaak
○ Primaire taalontwikkelingsstoornis
■ Geen duidelijke oorzaak (exclusiecriterium)
○ Secundaire taalontwikkelingsstoornis
■ Oorzaak andere stoornis: vb. slechthorendheid, verstandelijke
beperking, blindheid, neuropsychiatrische aandoeningen
Specific language impairment - SLI
● Verloop
○ Vertraagde spraak-en taalontwikkeling (VSTO) ~ (specific) language delay
■ Harmonisch profiel, gelijkmatige achterstand en uitval voor de
verschillende taalcomponenten
○ Gestoorde spraak-en taalontwikkeling ~ specific language impairment
■ Disharmonisch profiel
● Terminologie
○ Specifieke taalontwikkelingsstoornis
○ Primaire taalontwikkelingsstoornis
○ Specific language impairment (SLI)
○ (Ontwikkelingsdysfasie)
○ Developmental language disorder (DLD)
Definitie SLI
● Taalstoornis die niet aantoonbaar het gevolg is van een andere primaire stoornis
● SLI: verwijst naar primaire taalstoornis
● Onbevredigende definitie voor wetenschappers
● Stark & Tallal: mate van taalachterstand
○ Taalbegrip: minstens 6 maanden t.o.v. mentale leeftijd
○ Taalproductie: minstens 12 maanden t.o.v. mentale leeftijd
○ → Meest aanvaarde definitie
○ → Literatuur: meningsverschillen over de vereiste ernst vd stoornis en over
wat precies als exclusiecriterium aanvaard wordt
● Tomblin et al en Paul
○ Taalstoornis indien kind lager scoort dan percentiel 10 op minstens 2
onderdelen taaltest
○ Internationaal aanvaard criterium
○ Ongeveer gelijk aan -1,25 SD
Epidemiologie SLI
● Prevalentie
○ 1%, 3-10%, 5-10%, 7%
2
, ○ Geslacht
■ Vaker bij jongens
Etiologie SLI
● Etiologisch gezien wordt SLI vastgesteld op basis van exclusiecriteria en is er dus
geen duidelijke oorzaak aanwezig
● Genetische basis - neurologische dysfuncties
○ Nation
■ Groter risico SLI bij positieve familiegeschiedenis
■ Identieke tweelingen grotere kans beide kinderen SLI in vgl met
niet-identieke tweelingen
○ Fisher
■ FOXP2 gen
○ Bishop
■ Interactie tussen meerdere genen en aantal risicofactoren omgeving
○ Ors et al
■ SPECT- en PET scans tonen morfologische en functionele verschillen
in de diepere hersenstructuren bij kinderen met SLI
Onderscheid VSTO - SLI
● Vertraagde spraak- en taalontwikkeling
○ 50% primaire taalstoornis van voorbijgaande aard
○ Language delay of specific language delay
○ Achterstand in STO t.o.v. leeftijdsgenoten, // met jongere kinderen
○ STO komt later op gang, verloopt trager
○ Harmonisch profiel
○ Achterstand taalproductie en/of taalbegrip
○ Logopedische therapie
■ Gunstig effect
■ Spraak en taalachterstand vermindert drastisch of verdwijnt volledig
○ Scheidingslijn VSTO en SLi is niet zo duidelijk
○ Blijft belangrijk om ook kinderen met VSTO blijvend op te volgen
■ Latere leeftijd: vaak minder goede resultaten op taal gerelateerde
vaardigheden zoals lezen en spellen
● SLI
○ Geen duidelijk aantoonbaar hersenletsel/etiologie
○ Grilliger taalprofiel
○ Hardnekkig
○ Stoornisspecifieke kenmerken
Onderscheid kinderafasie - SLI
● SLI
○ Geen duidelijk aantoonbaar hersenletsel/etiologie
● Kinderafasie
○ Duidelijk aantoonbaar hersenletsel
○ Meestal een goed aangeboren taalvermogen, normale start taalontwikkeling
3
, ○ Hersenletsel op een bepaald moment in de ontwikkeling met beschadiging vd
taalgebieden in de hersenen
■ Gevolg: duidelijke kenmerken van een taalontwikkelingsstoornissen bij
herstel
○ Oorzaken
■ Hersentrauma, tumoren, epilepsie, stoornissen bloedvoorziening,
hersenvliesontsteking
○ Zeldzaam
○ Verworven taalontwikkelingsstoornis, verworven kinderafasie
○ Herstel
■ Ingewikkeld proces waarbij beide hemisferen betrokken zijn bij herstel
vd taal op langere termijn
■ Kenmerken
● Afh. vd leeftijd van het kind, locatie en omvang hersenletsel
● Woordvindingsmoeilijkheden, parafasieën, dysgrammatisme
● Bepaalde gelijkenissen met SLI kinderen
● Aangeboren afasie of congenitale afasie
○ Bij hersenletsel voor, tijdens of vlak na geboorte, dus voor de start vd
taalontwikkeling
○ Zeldzaam
○ Gunstige prognose (indien geen epilepsie)
■ Plasticiteit vd hersenen → niet beschadigde hersendelen nemen de
taalfuncties over
Classificatie SLI
● Klinische subtypen
○ Verbale auditieve agnosie (woorddoofheid), semantisch-pragmatische
stoornis, verbale dyspraxie, fonologisch-syntactische stoornis,
lexicaal-syntactische stoornis
● Drie modaliteiten
○ Taalbegrip, taalproductie en articulatie met drie gradaties: minor, moderate,
severe (negen subgroepen)
○ Grootste groep: classic
■ ~ fonologisch-syntactische stoornis
■ Ernstige expressieve taalproblemen en een redelijk taalbegrip
● Van der Lely
○ Semantisch-pragmatisch type
○ Fonologisch type
○ Grammaticaal type
■ Grootste consensus
● Probleem vd linguïstische invalshoek: SLI synoniem voor morfologisch-syntactisch
type
● Syntactisch-sequentieel-morfologisch type
○ Variabiliteit tussen kinderen
○ Morfosyntactische problemen
■ Expressie
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur logopediste. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
82191 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans