Verbintenissenrecht = ‘Moeder van het recht’ = ‘Basis’
Omvat verbintenissen uit…
o Eenzijdige en meerzijdige RH (= een handeling waarmee je rechtsgevolgen
beoogt)
o Verbintenissen uit de wet, meer bepaald rechtsfeiten (= feiten waaraan
recht bepaalde juridische gevolgen gaat verbinden)
Kern privaatrecht: rechtsverhouding tussen individuen
Individu: titularis van het subjectief recht (NP of RP)
BIJZONDERE STATUS VERBINTENIS
Doelstellingen verbintenissenrecht
1) Bindende kracht overeenkomst met oog op efficiëntie en rechtszekerheid in
rechtsverkeer.
2) Contractsvrijheid: steunend op principes van individuele vrijheid en autonomie
3) Maatschappelijke rechtvaardigheid
o Aanvullend recht: contractueel afwijken mogelijk
o Kader, bescherming bieden in zoverre niet contractueel geregeld
Ingebakken in het dagelijkse leven
Voorbeelden: aankoop brood; gebruik Linkedin, Instagram, facebook; sluiten reis-
en annulatieverzekering; aankoop smartphone; aansluiting bij internetprovider;
opstellen testament; aangaan huwelijk; …
EVOLUTIE VAN OUD NAAR NIEUW RECHT
Regels van oud BW 1804 achterhaald
Verbintenissenrecht heeft ‘tand des tijds’ goed doorstaan vanwege het feit dat de
rechtspraak zorgde voor een evolutie
o Vooral Cassatierechtspraak
o Hoe?: nieuwe principes en interpretaties invoeren o.g.v. bestaande regels
(is geen wetgever dus kan enkel dit, en geen nieuwe wetgeving invoeren)
Nieuwe boeken 1 en 5
Wetsvoorstellen 24 februari 2021 → ruime consultatie m.b.t. boek 5 →
Amendementen → wetten 28 april 2022, BS 1 juli 2022 → inwerkingtreding 1
januari 2023
Totstandkoming dus niet zonder slag of stoot
Pagina 1 van 210
,Temporele werking
Boek 5 is van toepassing op alle RH en rechtsfeiten die plaatsvinden na 1 januari
2023
Oud recht van toepassing:
o Toekomstige gevolgen van RH en RF die hebben plaatsgevonden na 1
januari 2023
o RH en RF na 1 januari 2023 die betrekking hebben op verbintenis ontstaan
uit een RH of RF die hebben plaatsgevonden voor 1 januari 2023
TENZIJ partijen anders bepalen (en dus het nieuwe recht toepassen)-
Gevolg: oud en nieuw verbintenissenrecht zullen lange tijd naast elkaar bestaan
o Examentip: vragen enkel over nieuwe verbintenissenrecht
Boek 1: Algemene bepalingen
Principes
Transversale werking maar groot belang voor verbintenissenrecht
o Ook relevant voor andere rechtstakken
o Algemeen begrippenkader vormen
Definities geven
Gelaagde structuur (van algemeen naar bijzonder)
Keuze voor algemeen begrippenkader verdient goedkeuring
Kritiek op boek 1
Vragen bij totstandkoming
Waarom bepaalde begrippen wel/niet gedefinieerd?
Boek 5: Verbintenissen
Evolutie, geen revolutie
Gaat hervorming ver genoeg? Wel genoeg aandacht voor recente tendensen?
Voldoende verantwoording voor gemaakte keuzes?
Doelstellingen
1. Modernisering
▪ Terminologische vereenvoudiging
• Vb. voorzichtig & redelijk persoon, ongerechtvaardigde
verrijking, …
• Aantal moeilijke/verwarrende begrippen blijven behouden
▪ Meer moderne en logische structuur
▪ Inhoudelijke modernisering
• Evenwicht tussen wilsautonomie en rol rechter
• Sancties op maat (vb. partiële nietigheid)
• Overdracht van verbintenissen, schuldvorderingen en
contracten
▪ Toegankelijk voor de burger (Maar blijft een technische regeling)
2. Coherentie en rechtszekerheid bevorderen
▪ Codificatie van bestaande cassatierechtspraak
▪ Vereenvoudiging aantal regels
▪ Coherente structuur
3. Competitiviteit va het BEL recht verhogen
Pagina 2 van 210
Eliza Nielandt – 2023/2024
,Aard van de wetsbepaling
Algemene catch all bepaling in boek 5
o Art. 5.3, tweede lid BW: De bepalingen van aanvullend recht tenzij uit de
tekst of de draagwijdte ervan blijkt dat ze geheel of gedeeltelijk een
karakter van dwingend recht of van OO hebben.
Boek 1 BW: geen regeling
o Vergetelheid wetgever
o Zelfde regeling als boek 5 BW – maar – boek 5 geldt voor
verbintenissenrecht en boek 1 voor het gehele recht
Pagina 3 van 210
Eliza Nielandt – 2023/2024
, Pagina 4 van 210
Eliza Nielandt – 2023/2024
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur eliza18n. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,36. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.