Hoofdstuk 4:Macht
1 INLEIDING: MACHT IS EEN MOEILIJK VAK
De studie van macht is een cruciaal onderdeel van sociaal-wetenschappelijk onderzoek, zeker in de
politicologie. Macht is een onderdeel van elke sociale relatie. Macht is dus een sociaal fenomeen bij
uitstek.
Machtsverhouding steeds tss:
A = machthebber
B= subject waar de macht op wordt uitgeoefend
Essentially contested concept
Negatieve connotatie
Analytical tools
Zichtbare directe macht <-> onzichtbare structurele macht
A B “zet je recht” A zegt niets maar toch is er een machtsrelatie ook al zie je die
niet
directe machtsstrijd als het ware geconditioneerd door maatschappelijke structuren
Unique selling proposition USP
Belgische grondwet Alle macht gaan uit van de natie
Causale verklaring <-> intentionele verklaring (=motieven bekijken)
Niet enkel zichtbare gevolgen activeren machtsbronnen bekijken maar ook gevolgen van het
AL DAN NIET BEZITTEN VAN MACHTSBRONNEN
Macht suggereert ongelijkheid (A heeft iets wat B niet heeft) en dwang → macht geen populair
concept, negatieve smet
Macht als middel om doelen te realiseren
2 WAT IS MACHT?
Oorsprong van het woord (etymologie)
Pouvoir + power, deze zijn verwant met het woord “posse” (kunnen). Potere is afgeleid van posse.
Macht wil zeggen “kunnen, in de mogelijkheid zijn”.
Potens = machtig - potestas = macht.
We zien deze woorden bij : ipsa scientia potestas est: wetenschap is macht
Contra potentes nemo est munitus satis: voor machtshebbers is niemand veilig genoeg.
Omschrijving – geen eensgezindheid
De meeste omschrijvingen van macht beschouwen als essentieel kenmerk dat A er via de
machtsrelatie in slaagt om B iets te laten doen dat B zonder deze relatie niet zou hebben gedaan.
intuitive idea of power (Dahl)
Macht is NIET hetzelfde als geweld!
Weber maakt onderscheid tussen macht en gezag:
1
, Hoofdstuk 4: Macht
gezag wijst er op dat de machtsuitoefening aanvaard wordt , en dus als legitiem wordt aanzien.
Vb: traditioneel gezag steunt op respect voor traditie en gewoonte/charismatisch gezag/rationeel-
legalistisch gezag
Macht staat voor de mogelijkheid van A om zijn wil in het kader van een sociale relatie op te leggen
aan anderen, ook tegen eventuele weerstand in
Sodaro; macht gaat over de capaciteit om bepaalde uitkomsten te veroorzaken. Dus het is een
potentieel (posse). Dominantie en invloed zijn 2 dimensies van macht:
Dominantie
= maximale graad van politieke macht, de mogelijkheid om uitkomsten te bepalen
Invloed
= mogelijkheid om indirect of deels effect te hebben op uitkomsten
DE BESTANDDELEN VAN MACHT: DE VISIE VAN DAVID
WRONG
Definitie
TO PRODUCTE INTENDED AND FORESEEN EFFECTS ON OTHERS
Macht is de capaciteit van sommige personen om bedoelde en voorziene effecten op anderen te
hebben.
Elk woord is hierbij van belang, zo komt Wrong tot…
de verschillende aspecten van macht:
INTENTIONALITEIT
= macht moet intentioneel zijn, het gaat dus om bedoelde en effectieve invloed (OPZET)
EFFECTIVITEIT
= macht moet effectief zijn; proberen om macht uit te oefenen zonder het beoogde doel te
bereiken kan niet als macht worden beschouwd
LATENCY OF POWER
= macht is niet enkel een waarneembare daad, maar ook het vermogen daartoe
beschikken over machtbronnen =x= beschikken over vermogen tot machtuitoefening
puissance =x= pouvoir
dispositional power (mogelijkheid) =x= episodic power (concrete handeling)
ASSYMETRISCH
= machtsrelaties zijn niet per definitie gelijkwaardig, ze zijn dus vaak asymmetrisch. A
overheerst B meer dan omgekeerd (!betekent niet dat B geen mogelijkheid heeft om het
gedrag van A te beïnvloeden)
ZONDER EXPLICIETE GEDRAGSVERANDERING
= er kan ook macht zijn zonder expliciete gedragsverandering (wanneer A overtuiging/attitude
van B kan veranderen) (O verandert terwijl niet de bedoeling was = unintended influence)
Macht is effective and intented influence
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur louise123. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.