KU Leuven - Campus Brussel - Schakelprogramma: Handelswetenschappen - Micro-economie - HOOFDSTUK 3: Het marktmechanisme van vraag en aanbod en elasticiteiten
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 3a: Het marktmechanisme van vraag en aanbod .......................................................... 2
1 Inleiding: Markten en concurrentie ..................................................................................... 2
2 De vraag ............................................................................................................................. 2
2.1 De determinanten van de individuele en marktvraag ......................................................... 2
2.2 Het vraagschema en de vraagcurve ..................................................................................... 3
2.3 Van individuele vraag naar marktvraag ............................................................................... 3
2.4 Verschuivingen van de vraagcurve (‘wijziging van de vraag’) .............................................. 4
3 Het aanbod ......................................................................................................................... 4
3.1 De determinanten van het individuele en marktaanbod..................................................... 4
3.2 Het aanbodschema en de aanbodcurve .............................................................................. 5
3.3 Van individueel aanbod naar marktaanbod ......................................................................... 5
3.4 Verschuivingen van de aanbodcurve ................................................................................... 6
4 Vraag en aanbod tezamen geanalyseerd: het marktevenwicht ............................................. 6
5 Veranderingen in het marktevenwicht................................................................................. 6
HOOFDSTUK 3b: Elasticiteiten - theorie en toepassingen.................................................................. 7
1 Inleiding en definitie ........................................................................................................... 7
2 De prijselasticiteit van de vraag ........................................................................................... 7
2.1 Definitie en berekening ........................................................................................................ 7
2.2 Determinanten prijselasticiteit van de vraag ....................................................................... 7
2.3 Verschillende vraagcurven (variaties in vraagcurven) ......................................................... 8
2.4 Marktomzet en prijselasticiteit van de vraag....................................................................... 8
2.5 Prijselasticiteit + marktomzet langs lineaire vraagcurve ..................................................... 9
2.6 De inkomenselasticiteit van de vraag ................................................................................ 10
2.7 Kruiselingse prijselasticiteit van de vraag .......................................................................... 10
3 De prijselasticiteit van het aanbod .................................................................................... 10
3.1 Definitie en berekening ...................................................................................................... 10
3.2 Determinanten prijselasticiteiten van het aanbod ............................................................ 11
3.3 Prijselasticiteit aanbod langsheen de aanbodcurve .......................................................... 11
3.4 Verschillende aandurven (variaties)................................................................................... 12
3.5 Totale opbrengst en prijselasticiteit van het aanbod ........................................................ 12
HOOFDSTUK 3: HET MARKTMECHANISME VAN VRAAG EN AANBOD EN ELASTICITEITEN 1 van 13
, HOOFDSTUK 3a: Het marktmechanisme van
vraag en aanbod
1 Inleiding: Markten en concurrentie
- Een markt is een groep kopers en verkopers met bepaalde patronen van interactie
De markt is een ‘institutie’ (‘geïnstitutionaliseerd): Het berust op formele en/of informele
spelregels al dan niet spontaan ontstaan (bv. de beurs)
- De markt van de landbouwproducten, de arbeidsmarkt, kapitaalmarkt en vastgoedmarkt zijn sterke
gereguleerde markten
- De markt voor roomijs is een minder gereguleerde markt
- Er zijn vier verschillende marktvormen:
• Volkomen concurrentie (polypolie): Veel aanbieders en homogene producten
(bv. grondstoffen, aandelen van eenzelfde bedrijf)
• Monopolie: Eén aanbieder
(bv. NMBS, Bpost)
• Oligopolie: Enkele aanbieders en homogene of heterogene producten
(bv. grootbanken, telecomoperatoren)
• Monopolistische concurrentie: Veel aanbieders en heterogene producten
(bv. kledij, restaurants)
2 De vraag
2.1 De determinanten van de individuele en marktvraag
- De prijs van het goed: 𝑃 ↗ ⇒ 𝑄𝐷 ↘ (= de wet van de vraag)
- Prijzen van verwante goederen
• Substitutiegoederen zijn goederen die elkaar kunnen substitueren bij bevrediging van eenzelfde
behoefte: 𝑃𝐴 ↗ ⇒ 𝑄𝐷𝐵 ↗
(bv. boter of margarine)
• Complementaire goederen zijn goederen die de behoefte van het ene goed de behoefte aan
het andere goed impliceert: 𝑃𝐴 ↗ ⇒ 𝑄𝐷𝐵 ↘
(bv. auto en benzine)
- Smaken, preferenties, mode en reclame
Iemand die meer van roomijs houdt, zal hier ook veel van consumeren
Reclame creëert en stuurt ook de behoeften (idem voor mode)
- Omvang en samenstelling van de bevolking
Vergrijzing doet de vraag naar verzorging stijgen
HOOFDSTUK 3: HET MARKTMECHANISME VAN VRAAG EN AANBOD EN ELASTICITEITEN 2 van 13
, - Verwachtingen van consumenten
Als iemand verwacht dat zijn inkomen volgende maand zal stijgen, of dat de prijs van dit goed
zal stijgen, dan zal men nu al meer bereid zijn meer te betalen en/of meer te kopen
(bv. brandstoftank nu vullen als verwacht wordt dat de prijzen zullen stijgen)
- Diverse andere mogelijke determinanten
• Temperatuur (bv. ijscrème consumptie bij goed weer)
• Neerslag (regen, sneeuw) (bv. meer musea bezoeken bij regen)
2.2 Het vraagschema en de vraagcurve
- De vraagcurve geeft het verband weer tussen de prijs (𝑃) en de gevraagde hoeveelheid (𝑄 𝐷 ), ceteris
paribus
Ceteris paribus conditie: Alle andere determinanten (inkomen, prijzen, complementaire en
substitutiegoederen, smaken enzovoort) worden verondersteld ongewijzigd te blijven
- Een verandering van 𝑃 veroorzaakt een beweging langs de vraagcurve (= wijziging van de gevraagde
hoeveelheid)
- Een verandering in andere determinanten dan de eigen 𝑃 veroorzaakt een verschuiving van de
vraagcurve (= wijziging van de vraag) naar links of rechts
- Een prijsverandering zet twee effecten in gang:
• Inkomenseffect: Als 𝑃 van een goed daalt, stijgt de koopkracht van het inkomen (reëel inkomen ↗)
en kan men meer van dit en andere goederen kopen
• Substitutie-effect: Als de 𝑃 van een goed daalt, zal men meer kopen van dit goed en minder van
de relatief duurder geworden goederen
- Vraagfuncties zijn ‘marshalliaans’: De onafhankelijke variabele (𝑃) staat op de verticale as en de
afhankelijke variabele (𝑄 𝐷 ) staat op de horizontale as
2.3 Van individuele vraag naar marktvraag
- De marktvraag (𝑄 𝐷 ) wordt bekomen door de horizontale sommering van de individuele vraag (𝑄𝑖𝐷 )
van de verschillende consumenten (𝑖)
HOOFDSTUK 3: HET MARKTMECHANISME VAN VRAAG EN AANBOD EN ELASTICITEITEN 3 van 13
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur evsmts. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
