Gedrag en maatschappij Bart Cambré
H1 Sociologie als menswetenschap
Sociaal kapitaal inleiding
- Soorten sociale netwerken
o Random netwerk
niet gelijk verdeeld, niet toevallig
o Scale-free network
meeste mensen hebben weinig relaties, beperkt
aantal heeft er veel
Je vrienden zullen gemiddeld meer vrienden hebben dan jij
=> we denken meestal dat het andersom is
De kans is kleiner dat je vrienden bent met iemand die weinig vrienden heeft
=> werkt in 2 richtingen
- Makelaars
o Cruciale rol binnen sociaal kapitaal
kent 2 mensen die elkaar niet kennen en brengt hen in contact met elkaar
= sluiten van ‘structural hole’
o Small world principe
=> 2 principes
Wereld is gelinkt = alle clusters zijn gegarandeerd verbonden
Wereld is aan makelaars = hebben keuze verbindingen te sluiten/openen
- Gelijken en clusters
o Gelijken
We zoeken gelijken op, vertrouwd, makkelijk te begrijpen, zelfde interesses,
kweekt verbinding, werkt door in gedrag (= sociale diffusie)
Gedragsbeïnvloeding op centrums van de clusters (blauw, groen, oranje)
o Clusters
Dicht, onderling verbonden
Vaak zijn verschillende clusters niet met elkaar
verbonden => voordeel bij oranje positie want kan
kiezen verbindingen open of gesloten te houden
- 2 type netwerken
o The law of homophily
3 type relaties
Bonding: sterk band, emotionele steun
Bridging: zwakke band, nieuwe kennis, breed perspectief
Linking: kennismaken met iemand boven u
Diversiteit = belangrijk
brengt kennis van verschillende bronnen en standaarden samen wat kan
leiden tot intellectueel kapitaal
o Bottom up netwerk
= sociaal kapitaal
1
,Gedrag en maatschappij Bart Cambré
- Asynchrone wederkerigheid
= indirecte reciprociteit
o Als je iets geeft, krijg je altijd iets terug
niet perse op een synchrone manier maar op een manier binnen jouw waarde
netwerk
o Voorbeeld
je geeft iets aan iemand maar hebt niet direct iets terug nodig, later krijg jij iets van
iemand anders en die later van nog iemand anders => vicieuze cirkel
- Mythe van individualisme
o Algemene assumptie
succes is individueel, bepaal je zelf = fictie
o Succes is sociaal
bepaald door sociaal kapitaal
Talent: iedereen heeft het maar misschien nooit ontwikkelt
Intelligentie: wordt ontwikkeld door relaties
Opleiding: hangt af van sociale achtergrond
Motivatie: het zien en krijgen van kansen motiveert
Kansen: niet altijd gelijk verdeeld
Gezondheid en geluk: hangt af van afkomst, …
- Business case
voor sociaal kapitaal, sociaal kapitaal zorgt voor
o Het sneller vinden van een job
o Hogere salaris, snellere promotie
o Invloed en effectiviteit
o Venture capital en financiën
=> toegang en voorwaarden
o Leren
o Marketing
o Succes/falen van allianties, fusies en overnamen
- Beheer je sociaal kapitaal
=> wees de architect van je persoonlijk en professioneel netwerk
o Communiceren
als je iets doet, zorg dat het geweten is
o Introduceren
reik uit naar andere mensen via bv. sociale media
o (In)formele meetings
o Wees een makelaar (intern en extern)
o Geven en nemen
maar geef meer dan je neemt
o ‘Dunbar’s number’
de mens is cognitieve beperkt tot het beheren van 150 connecties
Je kan niet al je Instagram volgers persoonlijk kennen
o Menselijk contact
in de wereld van sociale media willen mensen 1 op 1 contact, persoonlijkheid
Via bv. lezingen, koffiebars, studeren in bib
2
,Gedrag en maatschappij Bart Cambré
o Nieuwe structuur voor vertrouwen
niet langer traditionele structuren (juridische contracten) maar nu organisaties en
communities (e-bay ranking, booking.com, reviews)
- Sociaal kapitaal en ethiek
o Makkelijk manipuleerbaar
o Kritisch mee omgaan
o Ethisch?
Niet managen is ook managen: we managen zelfs onze diepste relaties
Hoe we met kennis die we ontvangen via ons netwerk omgaan is van belang
Structureel gat sluiten is beste optie want mensen zullen herinneren
dat je hen hebt samengebracht = ‘connecting creates value’
o Evaluatie sociaal kapitaal
=> evalueer je sociaal kapitaal op basis van grootte, diversiteit en focus
Smal, homogeen, intern georiënteerd = vertrouwen, samenwerking,
beperkte toegang tot nieuwe info/kansen
Je spendeert veel tijd met gezin en familie
Groot, heterogeen, extern georiënteerd = probleem van conflicterende
verwachtingen en netwerkspanningen
Meeste mensen hebben smaller sociaal kapitaal dan ze dachten
- Beste positie voor sociaal kapitaal
o Positie in netwerk
bepaalt wat je kan, wat je zal doen, prestige, macht, invloed, …
Niet richten op aantallen wel op posities binnen netwerk
o Intuïtief = centraal
niet waar, zullen minder nieuwe info en opportuniteiten krijgen
Gedragsbeïnvloeding verwezenlijken: niet richten op 11 miljoen Belgen maar
op influencer en makelaar in het midden om iedereen mee te krijgen
o Beste = outsider
maar in contact met enkele van totaal verschillende clusters
3
, Gedrag en maatschappij Bart Cambré
- Wetenschap van de samenleving
o Bouwstenen
Socius: mensen, organisaties, georganiseerd omgaan met elkaar
Societas: samenleving, samenlevingsverbanden, hoe mensen zich in
samenleving bewegen
Logos: sociaal handelen, sociale relaties, posities, rollen/status, interactie en
communicatie, verwachtingen
o 3 niveaus
Micro: gezinnen, speelgroepen, vrienden
Meso: vakbonden, bedrijven, kerken, verenigingen, scholen
Macro: samenleving, verzorgingsstaat
o Waarnemen is meer dan door venster kijken
Selectieve waarneming
Afhankelijk van positie, kennis, voor-/afkeur, referentiekader
Waardenvrijheid bestaat niet
- Standpoint theory
=> Dorothy E. Smith
o Standpuntentheorie
alle kennis is sociaal gesitueerd, dat wil zeggen dat individuele posities in sociale
structuren (bv. je gender, ras, sociale klasse) je ervaringen bepalen en beïnvloeden
hoe je kijkt naar de wereld
Kennis is geworteld in alledaagse ervaringen
o The outsider within
= buitenstaanderperspectief, individuen die gemarginaliseerde posities innemen
hebben uniek standpunt dat hen in staat stelt om sociale structuren te zien en te
begrijpen op manieren die niet toegankelijk zijn voor mensen in meer bevoorrechte
posities
Het biedt kritische inzichten in de werking van macht en ongelijkheid
Epistemologisch: objectieve kennis die door wetenschap gepredikt wordt, is
enkel reflectie van het perspectief van de dominante
o Activisme
= sociologie als middel voor sociale verandering
- Sociologische verbeelding
=> boek van C. Wright Millis
o Verbeelding
= begin van sociologie want er is meer dan 1 manier om naar werkelijkheid te kijken
Sociologische verbeelding = durven kijken
o Betekenis zoeken => quotes uit boek
Seeing the strange in the familiar and the general in the particular, linking
our behaviours to broader social forces.
bv zitplaats kiezen in auditorium
Ability to see things socially and how things interact and influence each other
bv samen zitten in het midden van de aula
4