ONDERZOEKEND HANDELEN
DEEL 1: KRITISCH DENKEN
1. Waarom is kritisch denken belangrijk?
Kritisch denken gaat in de eerste plaats niet over WAT we denken, maar wel over
HOE we denken.
Kritische denken en onderzoekscompetenties zijn vaardigheden die niet alleen
noodzakelijk zijn om de professionele kwaliteit in onze samenleving te blijven
garanderen, maar ook des te belangrijk blijken in tijden waarin de democratie en
mensenrechten onder druk staan en pandemieën de hele wereld kunnen
ontwrichten.
‘Kritisch denken is moeilijk en komt niet vanzelf, maar iedereen kan het leren’
2. Wat verstaan we onder kritisch denken?
Het is moeilijk om een algemene definitie van kritisch denken te geven. Het
vraagt enkele specifieke vaardigheden en een bepaalde houding.
Kritische Houding Kritische Vaardigheden
Een open geest hebben Betrouwbare informatie zoeken
Zaken in vraag stellen De juiste vraag stellen
Nieuwsgierig en onderzoekend Bronnen interpreteren en analyseren
Jezelf in vraag stellen en twijfelen Redeneren en reflecteren voordat je een standpunt
inneemt of voor je beslist hoe je zal handelen
Verschillende alternatieven afwegen Verklaren waarop je standpunt of handeling gebasseerd is
Voorzichtig zijn bij het trekken van conclusies Onderscheid maken tussen waarschijnliijke en minder
waarschijnlijke beweringen
Bereid zijn om je standpunt aan te passen Drogredenen herkennen en vermijden
Eerlijk en open zijn
Waarom?
Denk je dat vastgoed enkel draait om mooie panden? Think again! Succesvolle
vastgoedprofessionals weten dat de echte waarde zit in hoe je informatie
interpreteert en gebruikt.
Inzicht in Marktdata: Begrijpen en analyseren van marktanalyses en trends
Kritische Evaluatie van Informatie: Evalueren van de betrouwbaarheid van
informatie en rapporten.
Begrip van Wetgeving: Interpreteren van complexe wetenschappelijke wet- en
regelgeving.
Effectieve Onderzoeksmethoden: Toepassen van onderzoekstechnieken voor
klantbehoeften
Informed Decision-Making: gefundeerde beslissingen nemen over
vastgoedtransacties.
Analyse van Klantgegevens: data-analyse om klantgedrag en voorkeuren
beter te begrijpen en voorspellen.
1
,Risicoanalyse: potentiële risico’s met behulp van wetenschappelijke en
analytische methoden.
Effectieve Communicatie: Duidelijke en onderbouwde rapportage en
presentatie van gegevens aan klanten.
Innovatie en Trends: Volgen van innovatieve trends en technologieën door
onderbouwd onderzoek.
Milieu-impact: Evalueren van milieu-impact van vastgoedprojecten met een
evidence-based aanpak.
Kritisch denken en onderzoeksvaardigheden: essentiële gereedschappen. Ze zijn
de sleutels tot het begrijpen van markttrends, het nemen van geïnformeerde
beslissingen en het opbouwen van geloofwaardigheid in een steeds
veranderende sector.
3. Wat verstaan we onder kritisch denken?
3.1. Misleid door ons eigen brein
3.1.1.Type 1- en type 2-denken
Ons brein verwerkt informatie op 2 manieren:
Type 1-denken: snel, intuïtief en onbewust. Deze manier van denken zorgt
ervoor dat je snel kan handelen en meerdere dingen tegelijk kan doen,
bijvoorbeeld de straat oversteken.
Type 2-denken: langzaam, expliciet, bewust. Dit type verloopt beredeneerd. Je
past bepaalde regels en strategiëen toe. Het kost meer inspanning.
Kritisch denken draait rond het leren onderdrukken van het sneller denken (type
1) om meer bewust te denken (type 2).
3.1.2.Kunnen we ons brein wel vertrouwen
Nu en dan staat ons eigen brein het kritisch denken in de weg. Je hersenen
maken onbewust rare kronkels en fouten.
Ons brein filtert informatie, vult aan en maakt er hapklare, herkenbare stukken
van. Wees je daarvan bewust, want het kan catastrofale gevolgen hebben.
Interpreteren: het proces van de informatie op zijn eigen manier. Iedereen
interpreteert informatie op zijn eigen manier.
Bedreigingen en de omschrijving ervan:
Gevoelens: Als je in een droevige stemming bent, zal je anders reageren op een
kritische opmerking dan wanneer je in een vrolijke bui bent.
Geheugen, vroegere ervaringen: Door een slechte ervaring in een vorige
relatie zal je bijvoorbeeld meer op je hoede zijn in een volgende relatie.
Verwachtingen: Als je positieve kritiek leest over een film, zijn je verwachtingen
hoog en kan de film daardoor wat tegenvallen. Ga je naar diezelfde film zonder
recensie, kan je verrast zijn.
2
, Contrastwerking: Iets kan sterk opvallen doordat het erg contrasteert met het
geheel. Als bij een sollicitatie de persoon voor jou een slechte indruk heeft
gemaakt, dan scoor jij mogelijk beter.
Projectie: Projectie is een soort afweermechanisme tegen negatieve emoties. Je
schrijft die negatieve emoties toe aan iets of iemand anders. Voorbeeld: je hebt
zelf een slechte dag en bent minder verdraagzaam, er ontstaat ruzie en je zegt:
‘Heb je een slechte dag vandaag?’
Vooroordelen: Een vooroordeel is een voorbarig, vaak negatief oordeel dat
hoofdzakelijk gevoelsmatig bepaald is of irrationeel tot stand komt. Bijvoorbeeld
vooroordelen ten aanzien van sociale klasse, geslacht, ras, beroep, generatie,
religie, cultuur...
Affectieve verbondenheid: Een gevoelsmatige band tussen mensen zorgt
ervoor dat waarnemingen subjectief gekleurd zijn. Bijvoorbeeld ouders die vaak
een gekleurde waarneming over hun kinderen hebben. Denk aan: ‘mijn kind,
schoon kind’.
Eigen waarden en normen: Waarden en normen worden bepaald door je
opvoeding, cultuur, etc., en zijn niet voor iedereen hetzelfde. In sommige
culturen is het normaal om in het openbaar affectie te tonen, in andere culturen
is dat strafbaar.
Als we geen rekening houden met onze subjectieve interpretatie van de
werkelijkheid, dan wordt ons kritisch denken bedreigd.
3.1.3.Confirmation bias of tunnelvisie
Confirmation bias of tunnelvisie: ons brein is steeds op zoek naar bevestiging. We
hebben van nature vooral oog voor elementen die onze al gevormde meningen,
keuzes en handelingen ondersteunen en niet voor elementen die dat niet doen.
Het snel bevestigen van onze eigen mening en wensdenken (wishful thinking)
kosten minder tijd dan het voortdurend in vraag stellen van onze ideëen.
Hoe kan je confirmation bias voorkomen?
Dit kan je oplossen door type-2 denken te activeren:
- Oordeel niet te snel en aanvaard dat je niet alles kan weten. Erken dat je
brein feilbaar is en dat je het niet altijd bij het rechte eind hebt.
- Zoek gericht informatie en beperk je niet tot info die steeds je mening
bevestigt.
- Bekijk de dingen vanuit verschillende perspectieven en leer de context
kennen voor je oordeelt.
Confirmation bias: De "anointed" zoeken alleen informatie die hun ideologie
bevestigt. Voorbeeld: beleidsmakers blijven beleid verdedigen, ondanks mislukte
resultaten.
3.1.4.Groepsdruk
3
