Resume
Samenvatting School- en onderwijsbeleid (deeltje onderwijsbeleid)
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Volledige samenvatting van het boek en de info tijdens de les.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
ONDERWIJSBELEID INVLAANDEREN
DEEL 1: DE BASISPIJLERS VAN HET VLAAMSE ONDERWIJS
Publicaties over onderwijsbeleid vervallen snel in lineaire opsomming van structuurelementen van onderwijs,
zoals onderwijsniveaus, personeelscategorieën of vigerende wetgeving
In dit boek alternatieve ordening: horizontale pijlers, horizontale pijlers laten doorkruisen met verticale pijlers
Horizontale pijlers = systematisch aan orde wanneer verticale pijlers worden besproken. Beiden perspectieven
komen in aanraking met diagonale pijler
Kruispunt van horizontale en verticale pijlers valt systematisch terug op specifieke of generieke juridische basis
Bv. vrijheid van onderwijs werkt continu door in samenhang tussen horizontale en verticale pijlers
Boek = beschrijving van complexiteit van onderwijsbeleid in Vlaanderen.
1. HORIZONTALE PIJLERS
o Bepaalde thema’s keren terug bij elke discussie over veranderingen in onderwijsbeleid
Stakeholders bijten zich hier in vast en leiden hier onderhandelingspositie uit af
• Bv. Schoolautonomie als afgeleide van vrijheid van onderwijs. Vrijheid van onderwijs concrete
organisatie van onderwijs wordt door scholen bepaald
o Veel scholen leerden voordelen van online onderwijs kennen, willen die instructie-aanpak
verderzetten. Vlaamse Gemeenschapsonderwijs (GO!) wil tot 50% afstandsonderwijs invoeren (buiten
ouders/vakbonden). Hier = principiële goedkeuring over gegeven ondanks protesten (werking op 1
september 2022)
o Afstandsonderwijs poging tot vernieuwing leidt al snel tot spanningen. Hoe absoluut is dus de
vrijheid en wie bepaald die vrijheid?
o We hebben over Belgische als Vlaamse invalshoeken. Sinds 1988-1989 = onderwijs Vlaamse materie
geworden bij 3de staatshervorming (die Belgische roots zijn nog altijd aanwezig)
o 7 fundamentele horizontale pijlers:
• Gemeenschappelijk kenmerk = sterk verankerd in wettelijke, decretale basis van onderwijs als
maatschappelijke sector
1ste pijler = Vrijheid van onderwijs (artikel 17 van Belgische Grondwet) (17 februari 1831)
o In bijna elke fundamentele discussie over onderwijs zit verwijzing naar vrijheid van
onderwijs. Ook bij nieuwe ET SO en implementatie van centrale toetsen. Kan leiden tot
klacht over ‘prijs’: ‘Vrijheid van onderwijs is te duur’
2de pijler = Leerplicht en geen schoolplicht (zeer laat beslist om leerplicht in te voeren)
o België 1 van laatste West-Europese landen om veralgemeend onderwijs in te voeren
3de pijler = Onderwijs is gemeenschapsmaterie: aardverschuiving als gevolg van federalisering
naar gemeenschappen en gewesten
Laatste 4 pijlers: resultaat van grondige herschikkingen van onderwijsstructuur door inbedding
in ruimere Europese context + door verschuiving in maatschappij als gevolg van migratie en
ideologische discussies over diversiteit en inclusie. (Stevige pijlers die laatste decennium flink
zijn verbouwd. Verbouwingen leidt niet altijd tot mooi eindresultaat)
1
,2. VERTICALE PIJLERS
o Basisstructuur van onderwijs, ingericht volgens niveaus
• Afgeleid van meer omvattende kwalificatiestructuur
• Bepaald door leeftijdsgrenzen
• Verschuivingen van focus op ‘beperkte kwalificaties’, met oog op agrarische en/of industriële
maatschappij naar focus op garanderen van kwalificaties die passen bij postindustriële samenleving
waarin dienstensector bepalend is
• Anomalie: onderscheid tussen HO en volwassenonderwijs. Andere landen: tertiair onderwijs
3. EEN DIAGONALE PIJLER
o Onderwijs = complexe materie: grotendeels door regelgeving en veranderingen
• Zonder analyse en aanpassing van regelgeving kan je in heel wat onderwijsdossiers weinig
beweging krijgen
o Diagonale pijler in onze beleidsanalyse verwijst naar brede waaier aan aanpakken in regelgeving
• Gaat over Grondwet, Belgische wetgeving, Vlaamse decreten, memories van toelichting bij
decreten, reglementen van koepels en netten en schoolbesturen
• Schoolbesturen heeft juridische rechtskracht, omdat ze verplicht wordt door decreten of wetten bv.
schoolreglement
4. HET COMPLEXE SAMENSPEL VAN DE VERTICALE, HORIZONTALE EN DIAGONALE PIJLERS
o Soorten pijlers samenbrengen
• Benadrukken hoeveel beslissingen over opzetten en functioneren van verschillende
onderwijsniveaus direct beïnvloed worden door horizontale pijlers
• Discussies over hervorming van SO beïnvloed door discussies over vrijheid van onderwijs en
daaraan gekoppelde schoolautonomie
2
,5. ONDERWIJSBELEID ALS HET MACRONIVEAU IN EEN ONDERWIJSKUNDIG REFERENTIEKADER
o Onderwijsbeleid = bepalende factor in onderwijskundig referentiekader dat leren en instructie helpt
beschrijven
• Microniveau: discussies over leren en instructie
Doeltreffendheid van bepaalde werkvormen
Evaluatieaanpak
Kenmerk van bepaalde leerling
• Mesoniveau
Leiderschap van directeur
Ligging van school in stad
Samenwerking in leerkrachtenteam
• Macroniveau (vooral hier nadruk op leggen)
Wetgeving
Vlaamse onderwijsnetten en -koepels
Minister van onderwijs
Vlaamse regelgeving
o Macroniveau heeft directe invloed op meso- en microniveau
• Meso: kwaliteitszorg wordt bepaald door regelgeving op macroniveau (bv. invulling van
schoolinspectie)
• Micro: lesdoelstellingen worden afgeleid van ET of sleutelcompetenties
o Interne functioneren van onderwijs en onderwijsbeleid wordt sterk beïnvloed door context
• Onderwijs als sector wordt beïnvloed, versterkt, gehinderd, … door:
Stakeholders
o Vakbonden
o Leerkrachtenorganisaties
o Politieke partijen
o Economische drukkingsgroepen (VOKA)
o Ideologische groeperingen (kerk, vrijmetselarij)
o Academische wereld
o Jongerengroeperingen
Expliciete invloed
o Protestmarsen, stakingen, petities
Impliciete en indirecte invloed
o Intern overleg
o Paritair overleg
o Consultatierondes = vaak vastgelegd in overlegakkoorden en/of deel geworden van
procedure die onderwijsinstanties volgen
• Context bepaalt ook budget dat beschikbaar is (1/4 van overheidsuitgaven gaat naar onderwijs en
dat budget blijft systematisch toenemen)
o Complex samenspel van actoren, processen en variabelen op macroniveau context speelt centrale
rol
3
, 4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur janellevh. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67096 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans