ALGEMENE PSYCHOLOGIE
INLEIDING
DEFINITIE
Psychologie: aanwezig in ons dagelijks leven
=> onze relaties, onze studiekeuze, bij sollicitaties, in kranten, tijdschriften, op tv, in
films, …
De wetenschappelijke studie va het gedrag en de mentale activiteiten van het individu
= de wetenschap waarbij zowel het gedrag van mensen bestudeerd als de gevoels en
gedachten dei mensen hebben bij het ervaren van hun gedrag en de omstandigheden
waarin dat plaatsvindt
Biologie: interne fysiologische verklaringen
Psychologie: focus op individu, zichtbaar gedrag en niet-zichtbare mentale activiteit
Sociologie: gedrag van de mens als groep- of maatschappelijk gebeuren
PSYCHOLOGIE ALS WETENSCHAP
Psychologie= ervarings- en gedragswetenschap
= Wetenschappelijke kennis: systematisch, objectief, controleerbaar
≠ dagelijkse kennis: niet systematisch, subjectief, niet controleerbaar vb. vrouwen rijden
slechter dan mannen
BEGRIPSVERWARRING
- Psycholoog:
- Psychotherapeut: psycholoog dat 4 jaar extra opleiding heeft gedaan
(gespecialiseerd)
- Psychiater: heeft eerst een artsopleding gevolgd en is daarna gespecialiseerd in
de psychologie
- Psychoanalyticus:
HOLISTISCH MENSBEELD
Mens als bio-psycho-sociale en spirituele eenheid
Elke patiënt wordt benaderd vanuit 4 dimensies
1. Biologische dimensie
2. Psychologische dimensie
3. Sociale dimensie
4. Spirituele dimensie
,STROMINGEN
STOMINGEN IN PSYCHOLOGIE
Meningsverschillen over: object van onderzoek, methode van onderzoek
Verschillende stromen => manier waarop je naar iets kijkt
STRUCTURALISME
Onderzoeksobject: structuur van de bewuste ervaring
Doel: structuur analyseren in 3 componenten:
- Sensaties
- Beelden
- Gevoelens
Onderzoeksmethode: introspecties
FUNCTIONALISME
Onderzoeksobject: functie van de mentale processen/ toestanden, gedrag
Doel: mentale processen en hun functie bestuderen
Voorkeur voor praktische problemen in natuurlijke context
BAHAVIORISME
Rectie tegen structuralisme en functionalisme
Belangrijkste behavioristen: john wtson & skinner => alle gedrag is aangeleerd => little
albert onderzoek
Focus gedrag op: S-R schema => stimulus respons schema
Black box
Onderzoeksobject: observeerbaar gedrag
Onderzoeksdoel: beschrijven G, verklaren G, voorspellen G, controleren G
onderzoeksmethode: wetenschappelijk onderzoek, in gecontroleerde context (vb.
laboratorium)
Kritiek: mechanische visie, onderschatten de rol van mentale processen
GESTALTPSYCHOLOGIE
Mensen nemen de wereld waar in gehelen of gestalten (geheel, patroon) => Freud
Ziet de geest en het gedrag als 1 geheel
Kritiek: mensen vonden het te filosofisch
, Onderzoeksobject: subjectieve ervaringen
Onderzoeksdoel: ervaringen als geheel bekijken
onderzoeksmethode: subjectieve rapportering
PSYCHOANALYSE
= persoonlijkheidstheorie
Onderzoeksobject: abnormaal menselijk gedrag, onbewuste psychologische processen
onderzoeksdoel: persoonlijkheid begrijpen, normale & abnormale
onderzoeksmethode: studei van abnormale casussen, vrije associatie, droominterpretatie
HUMANISTISCHE PSYCHOLOGIE
Derde weg psychologie:
- tegen behavoirisme & psychoanalyse
- Met positieve blik op de mens
- Gelooft in de groeibehoefte en en groeimogelijkheden va de mens
Onderzoeksobject: de mens als groeiend wezen
onderzoeksdoel: de mens als positief en groeiend wezen begrijpen
onderzoeksmethode: gezonde mens, in normale toestand
COGNITIEVE PSYCHOLOGIE
Uitgangspunten:
- Binnenkant (=inhoud van de black box) van de mens staat centraal
- Innerlijk cognitieve processen staan centraal
- De mens= actief, creatief en handelend wezen dat zelf richting geeft aan leven
- Essentieel verschil tussen mens en dier: beschikt over de taal
Onderzoeksobject: innerlijke cognitieve processen (gedachten, geheugen, cognitief
schema)
onderzoeksdoel: gedrag van de mens beschrijven via de studie van de cognitieve
processen
onderzoeksmethode: wetenschappelijk onderzoek
PSYCHOTHERAPIE
= het proces waarin een hulpverlener een reeks gesprekken aangaat met een cliënt
Doel: de cliënt helpen om bepaalde emoties of ervaringen beter te verwerken
methode: afhankelijk van de stroming/ therapie-omleiding die iemand volgt na de
basisopleiding tot psycholoog of psychiater
GEDRAGSTHERAPIE
Kenmerken:
- Alle gedrag, zwoel normaal als abnormaal is aangeleerd
- Abnormaal gedrag ontstaan, blijft bestaan en verandert door dezelfde
leerprocessen
