Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden () Samenvatting Geschiedenis VWO Examenprogramma 2021
70 vues 0 fois vendu
Cours
Geschiedenis
Type
VWO / Gymnasium
Dit is een samenvatting over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Deze historische context is één van de vier onderdelen van het examenprogramma in 2020. Met deze samenvatting krijg jij een beknopt, maar duidelijk overzicht van alle belangrijke informatie uit het boek om je examen mee te...
1. Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1515-148)
1. De christelijke Kerk in West-Europa valt uiteen
Groeiende kritiek op de katholieke Kerk rond 1500
Sommige critici vonden dat de Kerk de Bijbel anders uitlegde dan volgens hen voor de hand
lag en dat de Kerk er gebruiken op nahield die nergens in de Bijbel terug te vinden waren.
De leiders van de katholieke Kerk waren het hier niet mee eens.
Een deel van deze critici wilde alleen misbruiken zoals de aflaathandel in de kerk afschaffen.
Anderen besloten zich van de katholieke Kerk af te scheiden en een nieuwe Kerk te stichten
(of zich bij zo’n nieuwe Kerk aan te sluiten).
De kritiek van Luther
- De zelfgemaakte wetten en regels van de rooms-katholieke kerk waren onterecht
- Iedereen moest de Bijbel kunnen lezen, niet alleen de priesters
- De aflaathandel moest afgeschaft worden; je kwam in de hemel door in God te
geloven, niet door goede werken te doen
- Afschaffing van pausschap, celibaat, veel sacramenten, heiligenverering en
kloosterorden; hier staat niks over in de Bijbel
Steun van veel Duitse vorsten voor Luther
Veel vorsten steunden de Reformatie/Hervorming zoals Luther die wilde. Het lutheranisme
was voor hen aantrekkelijk omdat:
- Zij hoofd zouden worden van de Kerk
- Ze konden kloosters sluiten en hun bezittingen overnemen
- Onderdanen moesten altijd gehoorzamen, zelfs als de vorst zich slecht gedroeg
Bij de Vrede van Augsburg (1555) dwongen de vorsten Karel V de afspraak ‘cuius regio eius
religio’ af. Dit hield in dat de vorst het geloof van zijn onderdanen bepaalde. Voor Karel V
was dit een enorme nederlaag, aangezien hij streefde naar handhaving van de eenheid
onder de christenen.
Verschillen tussen het lutheranisme en het calvinisme
- Lutheranisme: de vorst is het hoofd van de Kerk
Calvinisme: iedere ‘gemeente’ bestuurt zichzelf door een raad van gekozen
ouderlingen
- Lutheranisme: onderdanen moeten altijd gehoorzamen aan hun vorst
Calvinisme: onderdanen mogen tegen hun vorst in verzet komen
, 2. De opstand in Nederlanden breekt uit
Oorzaken van de Opstand
Indirecte oorzaken:
- Sterke positie van de stedelijke burgerij in de Nederlanden
- Splitsing van de christelijke Kerk door de Hervorming
Directe oorzaken:
- Karel V en Filips II gaan protestanten streng vervolgen
- Karel V en Filips II streven naar centralisatie en het ongedaan maken van privileges
Reacties in de Nederlanden op de vervolging van protestanten
- Edelen schrijven een Smeekschrift om de vervolgingen te matigen
- Calvinisten durfden door de minder strenge vervolgingen hun geloof meer te uiten
a.d.h.v. hagenpreken, dit leidde tot de Beeldenstorm (1566)
Maatregelen Filips II en Alva als gevolg van de Beeldenstorm
- Filips geeft de adel de schuld van de Beeldenstorm en stuurt hertog van Alva naar de
Nederlanden. Landvoogdes Margaretha van Parma neemt ontslag en Alva werd
landvoogd. Hij verving stadhouder Willem van Oranje
- Alva stelde een ‘Raad van Beroerten’ in (een centrale rechtbank) om opstandelingen
te straffen
De aanleiding tot de Opstand
Door het harde optreden van Alva vluchtten inwoners (onder andere Willem van Oranje)
naar het buitenland. Hier begonnen zij een gewapende strijd en vielen ze de Nederlanden
binnen. Ze werden door de legers van Alva verslagen. Vanuit het Westen vielen de
watergeuzen aan (calvinisten die voor Alva waren gevlucht naar Engeland of het
Noord-Duitse kustgebied). Zij startten een guerilla.
Eerste strijd tussen Holland en Zeeland tegen Spanje
- De Hollandse steden namen in 1572 (in een Statenvergadering) twee besluiten in het
belang van de Opstand:
● Gezamenlijk de financiële lasten op zich nemen
● Willem van Oranje erkennen als stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht
- De Statenvergadering uit 1572 was revolutionair omdat:
● Ze werden niet bijeengeroepen door de landsheer
● Ze benoemden zelf een stadhouder, in plaats van de landsheer
- Holland en Zeeland kregen de kans zich goed te organiseren omdat:
● Er weinig initiatief was van Alva tegen de Opstand
● Alva voor steun van de hugenoten (Franse protestanten) probeerde te zorgen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ipuupsy. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
