Psychopathologie en Psychiatrie: Kinderen & Jongeren Deel 1
1. Intro
Developmental psychopathology: “The study of develomental processes that contribute to or protect
against psychopathology”
Verwante disciplines
• Ontwikkelingspsychologie: klemtoon op atypische ontwikkeling
• Kinder- en jeugdpsychiatrie: minder klemtoon op stoornissen maar eerder dimensioneel (nie
categorieën van DSM)
Vanuit perspectief van meerdere niveaus van analyse (factoren die een rol spelen in meerdere
problematieken)
Nadruk op:
• Ontwikkelingsperspectief (stoornissen situeren in ontwikkeling)
• Transdiagnostische mechanismen (bv. de rol van relatie met peers)
• Integratieve modellen (verschillende factoren bekijken)
• Meerdere niveaus van analyse
Bovenaan: observeerbaar, beschikbaar
gedrag, emoties en cognities
= verschillende niveaus
,Illustratie: Dunedin Study (Silva, Poulton, Moffitt)
• Longitudinale studie van ontwikkelingsprocessen
• Gesitueerd in Nieuw-Zeeland (stad Dunedin)
• Geboortecohort opgevolgd: duizendtal deelnemers (cohort geboren in 1972-1973)
• Nog steeds actueel (maar 6% drop-out tot nu toe), nog steeds meer dan 90% dat blijft
deelnemen (uitzonderlijk!)
• Verschillende tests voor verschillende ontwikkelingsdomeinen (fysiek, psychologisch, sociaal,
...)
• Meer dan duizend papers over geschreven
• Levenslang →Er kan onderzoek worden gedaan naar processen & mechanismen relevant in
ontwikkeling van problemen
- Niet-klinische bevolkingsgroep (om confounding met klinische steekproef te
vermijden, stoornis is nog niet aanwezig)
- Grote steekproef (nodig want sommige problemen laag prevalent)
- Veel factoren meten (bio-psycho-sociaal model, sommige zullen onverwacht
significant voorspellend zijn) en oog voor samenspel tussen factoren
- Focus op meerdere niveaus van analyse
Fundamenteel verschil tussen ontwikkelingspsychopathologische insteek en andere
vormen van onderzoek naar psychopathologie. Bij andere vormen ga je mensen
rekruteren die problematiek hebben en vervolgens vergelijken met een controlegroep:
onderzoek naar verschillen. Je rekruteert mensen die de problematiek al hebben → geen
zicht op welke factoren er al aanwezig waren voor de start van de problematiek die
voorspellen kunnen zijn. Dit kan wel bij de Dunedin Study.
• Dus unieke studie
- Volledig geboortecohort
- Zeer lange follow-up
- Extreem lage drop-out
• 1 cohort onderzocht dus geen zicht op cohorteffecten (te maken met deze specifieke
generatie)
• Onderzoeksvragen evolueren mee met de steekproef (bv. interesse in vroege aspecten van
veroudering → pas als onderzoeksgroep leeftijd van 40 bereikt, ontstaan deze
onderzoeksvragen)
• The Origins Of You: recent boek over de bevindingen van de studie
Thema 1: Het ontwikkelingspsychopathologisch referentiekader
= raamwerk waarrond alles gebouwd is
1.1 Thema 1a: Conceptueel kader
1.1.1 Definitie en historiek
"Developmental psychopathology is an evolving interdisciplinary scientific field that seeks to
elucidate the interplay among the biological, psychological, and social- contextual aspects of
normal and abnormal development across the life course" (Cicchetti, 2000)
,"Developmental psychopathology is the study of developmental processes that contribute to, or
protect against psychopathology" (Kerig, Ludlow & Wenar, 2012)
Brede focus:
o Zowel typische als atypische ontwikkeling
o Biologische, psychologische en sociaal-contextuele invloeden
o Risico verhogende en beschermende factoren
Daardoor noodzakelijkerwijze interdisciplinair
• Verschillende wetenschapsgebieden
• Verschillende theorieën binnen elk gebied
• ‘macroparadigma’
1.1.2 Basisprincipes
1.1.3 Kernconcepten
Historiek:
• Psychoanalytische school
→ eerste aandacht voor ontwikkelingspsychopathologie
• 1974 Achenbach: Developmental Psychopathology
→ Eerste gebruik van de term
→ Constructie van meetinstrumenten om PH in kaart te brengen
• 1984 Cicchetti: special issue Child Develoment
→ vader van ontwikkelingspsychopathologie
→ o.a. paper Sroufe & Rutter over het ‘domein’ van de ontwikkelingspsychopathologie
• 1989 tijdschrift Development and Psychopathology (Cichetti)
• 1990 Handbook of Develomental Psychopathology (Lewis & Miller)
→ 2000: 2e editie
• 1995 Develomental Psychology (1st ed.)
• 2006 Develomental Psychology (2nd ed.)
• 2016 Develomental Psychology (3rd ed.)
, • Rutter: “paus van de kinderpsychiatrie”. Heel belangrijke onderzoeker
Discipline is vrij jong. Betekent niet dat hiervoor geen aandacht was voor ontwikkelingsaspect
van psychopathologie.
1.1.2 Basisprincipes
1) Typische en atypische ontwikkeling in elkaars verlengde
Ondersteund door de vaststelling dat de meeste psychiatrische problematieken dimensioneel zijn.
Liggen in elkaars verlengde. Meeste psychiatrische problematieken zijn niet “wel of niet aanwezig”
(categroiaal). Eigenlijk eerder gradueel, continuüm, dimensioneel. In hulpverlening maken we
onderscheid tussen of iemand voldoet aan criteria van problematiek (nodig om te weten of er
ondersteuning, hulp, begeleiding nodig is). Beslissingen nodig of iemand bv. naar een bepaalde
school moet. Niet enkel belangrijk in welke mate symptomen aanwezig zijn maar ook de impact van
de eventueel aanwezige problematiek op de persoon zelf. We gebruiken categoriale aspecten
hiervoor. Maar dus eigenlijk eerder gradueel.
2) Continuïteit en discontinuïteit
Continuïteit verwachten we voor een stuk. Vaak een goed teken wanneer dingen blijven lopen zoals
ze nu lopen. Bij discontinuïteit worden we ongerust, gaan we ons vragen stellen.
Verschillende vormen van continuïteit:
1) “mean-level” continuïteit
o Gemiddeld niveau van een bepaalde trek of symptoom blijft gelijk over de tijd
o In sommige ontwikkelingsfasen ‘normatieve’ mean-level veranderingen
“mean-level” discontinuïteit: Als we in een ontwikkelingsperspectief kijken naar een bepaald
fenomeen zien we dat, over hele groep/bevolking genomen, er bepaalde periodes zijn
waarop het gemiddelde niveau waarop het voorkomt hoger ligt dan tijdens andere periodes.
Bv. Voor antisociaal gedrag: prevalentie in kindertijd niet zo heel hoog maar tijdens
adolescentie ineens een piek, daarna terug daling. Gemiddelde niveau van antisociaal gedrag
is niet continu, er is een duidelijke piek in adolescentie.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur merelvanroy01. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,96. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
