THEMA 0 INTRODUCTIE
Organiseren = het regelen/installeren van collectieve activiteiten zodat het collectieve resultaat superieur is aan het
resultaat van individuen die alleen werken
➔ Meerdere personen bij betrokken
➔ Collectief resultaat > som individuele resultaten
➔ Door taken te verdelen & op elkaar af te stemmen
Organisatie = regelmatigheden en uitkomsten van organiseren in termen van:
- structuur van rollen, taken en procedures
- processen (zoals integratie, controle, motivatie en leren)
- regelingen tot het overschrijden van organisatiegrenzen (boundary-crossing)
➔ Meerdere personen bij betrokken
➔ Collectief resultaat > som individuele resultaten
➔ Door taken te verdelen & op elkaar af te stemmen
➔ duurzaam en geregeld
➔ doelgericht
Waarom organiseren? Superieure resultaten/ uitkomsten mogelijk:
- Arbeidsdeling en specialisatie (verscheidenheid aan expertise en vaardigheden)
- Schaalvoordelen (economies of scale & scope)
- Grotere capaciteit om om te gaan met complexe omgevingen
- Uitoefenen van macht en controle
➔ Organisaties hebben meer macht dan het individu
➔ MAAR ze zijn geïnstitutionaliseerd, vaak hebben ze veel macht in de achtergrond zonder dat wij het altijd
beseffen
➔ Voorwaarden?
De wijze van organiseren zal bepalen hoe en in welke mate mensen bijdragen tot de collectieve activiteiten
→ heb aandacht voor de mens in organisaties
➔ Bv Vakbonden opgericht omdat deze meer macht hebben dan individuele arbeiders
➔ Risico’s bij slecht organiseren?
o Beperkte motivatie en moreel
o Late en onjuiste beslissingen
o Conflict en gebrek aan coördinatie
o Slecht reageren op nieuwe kansen en externe veranderingen
o Stijgende kosten
Aspecten van Organiseren: (! In case kunnen toepassen!)
1. Structuur
= hoe zijn de taken en verantwoordelijkheden verdeeld?
o Aspecten van structuur:
▪ Basis structuur
• Specialisatie: rollen, rolomschrijvingen en eenheden
• Hiërarchie: niveaus, autoriteit, rapporteringslijnen
▪ Procedures
• Regels (bv routines)
• Standaarden
• tijdschema’s (bv aan lopende band)
2. Integratie
= op welke manier zorgt men ervoor dat de verschillende werknemers/departementen op elkaar zijn
afgestemd, elkaar niet tegenwerken, niet in conflict liggen met elkaar?
1
, 3. Controle
= op welke manier zorgt men ervoor dat wat werknemers/departementen doen in lijn ligt met de
doelstellingen van de organisatie?
4. Motivatie
= Op welke manier zorgt men ervoor dat werknemers zich willen inspannen voor hun job en de doelstellingen
van de organisatie?
5. Leren
= Hoe kan de organisatie blijven leren/innoveren zodat
(a) niet steeds dezelfde fouten gemaakt worden
(b) de organisatie concurrentieel blijft
6. Managen van de organisatiegrenzen
o Zelf doen of uitbesteden?
o In 1 land of in meerdere landen?
o Alleen of samen met andere organisaties?
o Fysieke of virtuele grenzen?
o Hebben de aandeelhouders nog andere rol?
➔ Nieuwe netwerkvormen:
▪ Outsourcing ▪ Internationaal organiseren
▪ Virtuele organisatie ▪ Coöperatief organiseren
▪ Strategische allianties
THEMA 1 STRUCTUUR (de mechanistische organisatiekeuze)
1. MECHANISTISCHE ORGANISATIE
Oorsprong van de mechanistische organisatie:
➔ Oorsprong van de economie → oorsprong organisatie
1) Familie thuis ambacht, maken iets van a tot z en verkopen het
o Veel autonomie
o Slechts kleine hiërarchie
2) Industriële revolutie
o Ging hun inspiratie voor economische organisatie halen bij het leger
o Handhaven van ijzeren discipline
o Rangen implementeren (hiërarchie)
o Commandotaal
o Standaarduitrusting
o Doorgedreven trainingen voor efficiëntie
o Specialisatie implementeren → arbeiders vs leiding
Stroming 1: Scientific management
➔ 5 principes:
o Verschuif alle verantwoordelijkheid voor het organiseren van het werk van de arbeider naar de
manager (scheiding denken en doen)
o Splits de arbeid op in zeer kleine delen → extreme specialisatie
o Gebruik wetenschappelijke methoden (tijd- en bewegingsstudies) om de efficiëntste manier van
werk te verrichten, te bepalen (‘one best way’; de taak wordt losgekoppeld van de persoon)
o Selecteer de beste ‘man’ (juiste ‘man’ op de juiste plaats) & train ‘hem’ om het werk efficiënt te
verrichten
o Controleer/stuur de prestaties (taak van het middenmanagement; loon wordt gekoppeld aan
prestaties)
➔ Impact van Taylor:
Functioneel mechanisme (focus op de taak) (principes:)
o Horizontale arbeidsdeling (= 1 hiërarchisch niveau)
o Verticale arbeidsdeling (= hiërarchie)
o Werkstructurering (= hoe gaan we taken verdelen & werkplek inrichten)
o Standaardisatie / formalisatie (= voorschrijven van gedrag, hoe moet de taak uitgevoerd worden)
2
, Taylor kreeg veel kritiek (controversieel):
o “He destroyed the soul of working”
o “He dehumanized factories”
Taylor(isme) kreeg desondanks heel wat navolging
o Populair onder:
▪ Progressieven (geloof in de wetenschap)
▪ Mussolini, Lenin, Trotsky,…
o Onderzoek: time motions studies (Frank en Lilian Gilbreth)
Gilbreth: focus op efficiëntie zonder verlies van menselijkheid
Stroming 2: Klassieke managementtheorie
➔ Grondlegger: Henri Fayol
o Frans mijndirecteur
o Leefde van 1841 tot 1925
o Legde zich toe op de vraag hoe het topmanagement het bedrijf moest leiden
Taylor: focus op de werkvloer/taak (efficiëntie in taakuitvoering)
➔ 5 hoofdtaken: management is een proces van:
o Plannen en voorspellen
o Organiseren
o Leiden
o Coördineren
o Controleren
➔ Managementprincipes:
o Eenheid van bevel (1 baas → o Rechtvaardige beloning
duidelijkheid, consistentie) o Initiatief
o Span of control o Teamspirit; samenhorigheid; goede verhoudingen
o Scalaire keten o Streven naar laag personeelsverloop
o Eenheid van richting o Discipline en orde
o Specialisatie o Autoriteit en verantwoordelijkheid moeten hand in
o Centralisatie (van gezag) hand gaan
o Gelijkheid
Maatregelen (elementaire regels) die aan management moeten aangeleerd worden op school, ongeacht
van welke organisatie
Ongeacht de bedrijfscultuur / het bedrijfssysteem
Span of control = het aantal personen waarover een manager de leiding heeft
o Vlakke steile organisatiestructuur (weinig veel niveaus)
o Hoe breder, hoe efficiënter (kost minder) :
▪ hoe meer autonomie en hoe vlotter de verticale communicatie
▪ maar bij te breed wordt het niet meer effectief (onvoldoende ondersteuning en
leiding; communicatieproblemen)
Scalaire keten = ononderbroken lijn van gezag die van de top van de organisatie naar het
laagste echelon loopt en aangeeft wie leiding heeft over wie
Organogram = schematische voorstelling van exact gedefinieerde taken / functies die op
een hiërarchische wijze georganiseerd zijn met duidelijke gezags- en communicatielijnen
Autoriteit en verantwoordelijkheid moeten hand in hand gaan
o Autoriteit (macht/beslissingsbevoegdheid) > verantwoordelijkheid en toerekening
▪ Willekeurig gedrag, onverantwoordelijk gedrag, corruptie , vriendjespolitiek
o Verantwoordelijkheid > autoriteit
▪ Onmogelijkheid om middelen te krijgen en om dingen gedaan te krijgen → frustratie voor het
individu; gebrek aan resultaten voor de organisatie
➔ Impact van Fayol:
Sociaal mechanisme (focus op relatie)
o Autoriteitsstructuur
o Onpersoonlijk legalisme
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kaatcommeine. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,56. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.