Samenvatting: Inleiding tot de islam
Boek William E. Shepard; introducing islam
Prof. Arjan Post
⇨ Prof doet momenteel onderzoek nr de ‘Hanbali school’
⇨ Lessen:
• 26 september: H1: Introductie
• 3 oktober: Boek pp. 17-38 (H2-3): The Hellenic – Iranian world & The beginnings of Islam
• 10 oktober: Boek pp. 38-61 (H3-4): The beginnings of Islam & Expansion
• 17 oktober: H5-6: The Qur’an & The prophet Muhammed
• 24 oktober: H8 Divisions in the umma (sects & political theory)
• 31 oktober: Allerzielen (geen les)
• 7 november: H11 Theology and philosophy
• 14 november: Geen les
• 21 november: H9-10 Scholars and learning & Islamic law
• 28 november: H12-13 Sufi path & A philosopher, mystic and reformer
• 5 december: H7 en H14: Rituals and ceremonies & culture
• 12 december: H15: modern challenges (imperialism)
• 19 december: Vragenuurtje en afsluiting
Examen: Key points op einde van elk hoofdstuk in HB < Goede examenvragen!
1. Introductie
Wat is islam en wat betekent het tegenwoordig om een moslim te zijn?
Vooral vertegenwoordiging door de moslimgemeenschap
1. Academische studie van de islam ➔ Religiewetenschap
⇨ Niet als doel ‘ware’ islam te definiëren
⇨ Meerdere islams?
⇨ Historisch-kritische methode (ideeën te plaatsen in een context)
⇨ Emic en etic perspectief
• Etic: Het perspectief van buitenuit, hoe een buitenstaander nr een bepaalde
realiteit kijkt
• Emic: Het perspectief van binnenuit, hoe iemand uit een bepaalde (sub)cultuur het zelf
ervaart (perspectief boek)
Definities/Betekenissen ‘islam’ (het handboek geeft 3 definities)
1. ‘Onderwerping aan God’ ➔ (vertaling ‘islam’)
o Moslim = Diegene die zich aan God onderwerpt
o Mensen die voor ongeveer 14 eeuwen de Profeet Mohammed volgen
o Niet gerelateerd aan aanbidding van God, slechts onderwerping
2. ‘(Religie als) een systeem van geloofsartikelen (aqida) en handelingen’
o Wekt discussie op < Welke geloofsartikelen, welke handelingen
o Vormt samen een religie en moslims zijn de aanhangers
o Tekstuele benadering (geleerde traditie)
3. ‘Cultuur(en) en beschaving(en), die samenvallen onder de term islam’
o Gecreëerd door moslims en wordt nu ook aangehangen door niet-moslims
o Verscheidenheid aan manifestaties wat het betekent om moslim te zijn.
➔ Een eenduidige definitie is enorm moeilijk
De Moslimpopulatie in de wereld (= Moeilijk te definiëren/vast te leggen)
- Grootste: Indonesië, Maleisië, Noord-Afrikaanse landen…
- Diaspora in het Westen, Rusland, USA, China, India …
= Grootschalige verspreiding v/e volk over verschillende delen vd wereld
Arabische wereld ≠ Islamitische wereld
⇨ Voorbeeld: Libanon heeft ook een christelijke populatie
1
,Wat is de échte Islam? (Nooit een bevredigend antwoord…)
⇨ Cultuur/religie in beweging?
⇨ Waar eindigt religie en begint cultuur?
⇨ Orthodoxie vs heterodoxie = niet van toepassing op de islam
• Orthodoxie: wat hoort erbij?
• Heterodoxie: Een leer die afwijkt vd officiële of orthodoxe leer
• Meest recente poging om deze vraag te beantwoorden: ‘What is Islam?’ –
Shahab Ahmed ➔ Zijn antwoord: ‘Islam is alles wat moslims zeggen dat/wat het
is’ (discussie)
⇨ Academische benadering: Maakt voor ons niet uit
Empathisch begrip
⇨ We willen niet achterhalen wat de échte islam is, mr ook nt welke versie ‘juist’ is
⇨ Begrijpen van groeperingen vanuit hun eigen perspectief (Emic vs etic)
⇨ Empathie of zelfs sympathie
• als je het wil begrijpen kan je verder gaan dan empathie en sympathie hebben
• Wat drijft iemand ertoe om …
⇨ Tijdelijk ‘afschermen’ eigen visie (bracketing) (Emic vs etic)
⇨ Met kritische blik
⇨ Niet apologetisch
• Apologetisch: ‘Gn excuses verzinnen vr allerlei zaken, of dat is alleszins nt het doel’
= ook het verdedigen vn levensbeschouwelijke, vaak religieuze, standpunten dmv
redenering en/of het aanbevelen aan anderen ➔ Doen we NIET!
Het probleem van taal
⇨ Simplificering van concepten om ze behapbaar te maken/frame te gebruiken <
Vertalingen kunnen problematisch zijn…
⇨ ‘Islam’ vs ‘het Westen’? (wij-zij-perspectief) Moslims zijn niet meer de ander. Ze zijn geïntegreerd in de
samenleving.
⇨ ‘Traditie’ vs ‘moderniteit’? (Het wekt de indruk dat traditie oubollig is)
• Vaak uit een christelijke oorsprong
• Orthodoxie
▪ Omvat datgene waar je in moet geloven om in lijn te zijn met de Kerk
▪ Ook oorsprong uit het Christendom
Heterodox
• Het dragen vn gewaden etc betekent niet perse dat iemand traditioneel is
⇨ Andere problematische termen: Mystiek, orthodoxie,
heterodoxie, radicalisme/extremisme/fundamentalisme, sekte,
etc.
• De term fundamentalisme komt ook van het christendom.
Gaat terug naar de roots, een hervormingsbeweging.
Van oriëntalisme naar islamkunde?
Islamkunde ontstaan uit kolonialisme (of alleszins gerelateerd aan…)
⇨ Oriëntalisme < 20ste eeuw
• Madrasaeducatie (traditionele opleiding)
• Imperialisme (doel: islam onder controle houden)
• Tekstueel (Focus op de studie van geschreven teksten)
• Mist dynamiek
⇨ Islamitic studies/islamkunde; jaren ’70. Edward Said; belangrijke rol gespeeld in het kritisch opstellen in
dit vakgebied.
• Gaat ook onderzoeken in andere velden, zoals geschiedenis, antropologie (de
ander begrijpen), politieke wetenschappen…
• Meer en meer hebben mensen een madrasa en een moderne opleiding
2
, • Effect Moslims en niet-Moslims?
Negatieve invloed van de media
< Oversimplificeerd, maakt alles sensationeler en speelt in op het maken van vooroordelen om
zo een publiek geïnteresseerd te houden, minder aandacht vr achtergrondinformatie of
kadering
⇨ Het geweld geassocieerd met de islam in de media vd voorbije jaren representeren de
moslims NIET
Key points
1. The violence associated with Islam in the media in recent years does not represent most Muslims.
De media:
a. Overgesimplificeerd
b. Sensationeel
c. Vooroordelen
d. Zonder achtergrond of kader
2. We do not concern ourselves with whether Islam is true or what is the ‘true Islam’.
a. Wat is de echte Islam? (3 betekenissen)
b. Ahmed Shahab
c. Orthodoxie vs heterodoxie
d. Doel: Empathisch & sympathisch
3. Can we speak of an essence of Islam? If so, what might it be?
Mohammed was de laatste v/e reeks boodschappers van God. Zijn geschriften, de Koran en zijn Sunna
vormen de fundamentele bronnen van autoriteit vh moslimleven
⇨ Koran = Toonbeeld vd Arabische taal < Zelfs de Islamitische poëzie kan nt winnen vd Koran
4. Islam is not a religion and Muhammed is not its founder. What do you think?
Mohammed = de boodschapper van God, niet de stichter.
Godsdienst is een Christelijk begrip. Er wordt niet echt gesproken over een islamitische theologie
(opnieuw Christelijk begrip)
Woordenlijst: Inleiding tot de islam
Begrip Uitleg / vertaling
Etic Het perspectief van buitenuit, hoe
een buitenstaander nr een
bepaalde realiteit kijkt.
Emic Het perspectief van binnenuit, hoe iemand uit
een bepaalde (sub)cultuur het zelf ervaart.
Islam Onderwerping aan God, submissie
Aqida Geloofsartikelen
Diaspora Grootschalige verspreiding v/e volk over
verschillende delen vd wereld
Shahab Ahmed Schrijver: ‘What is Islam?’
Orthodoxie Traditionele leer
Heterodoxie Afwijkend van de traditionele leer
Bracketing ‘afschermen’ eigen visie
Apologetisch verdedigen vn levensbeschouwelijke, vaak
religieuze, standpunten dmv redenering en/of
het aanbevelen aan anderen
oriëntalisme ontstaan uit kolonialisme, (doel: islam onder
controle houden)
Edward Said Voortrekker van islamkunde
3
, 4
