Algemene
Psychologie
Hoofdstuk 1: Wat is Psychologie
, 1. Wat is psychologie ?
Inleiding
1.9 de plaats van de psychologie in de maatschappij
+ good news
als het gaat over P problemen is dit al meer bespreekbaar dan vroeger, mensen weten er al meer
over) Psychologisering van de samenleving.( niet alleen P gebruiken termen als autistisch etc, de
gewone mens gebruikt het ook. ) Toegenomen belang van P variabelen en verklaringen in
menselijke relaties.
Veel aandacht voor psychologie, te zien op:
- tv→ ( psychologen, seksuologen, coaches, etc.. Exit vd mol→ aandacht psychische
problemen)
- Op school → meer aandacht voor kinderen met leerstoornissen, ontwikkelingsstoornissen
- pathologieën → adhd, burnout, ASS Mensen weten al meer wat dit is
- Arbeidsmarkt( berdijfspychologen, aan goeie revrutering doen n hoe ben je een goede
leider.. )
- Sport→ Meer openheid, mensen kijken op naar sporters, ze zijn opener over hoe het met
hun gaat. bv stress die gepaard gaat met topsporter zijn.
representatie van P wordt steeds meer accuraat, te zien op TV
- bad news
Mensen profiteren van P als Pseudowetenschappen( niet echte wetenschappen, voldoet niet aan
kenmerken, eisen)
- boeken de vinden bij afdeling P in fnac, literatuur die niet goed onderbouwd is. Die niet te
linken is met de echte psychologie.
- Veel stereotypen in films( klassieke beelden, niet meer representatief zorgt voor bepaalde
cliché beelden.) zorgt voor bepaalde beelden van bv dat mensen een bepaald beeld krijgen
van iemand met hoogbegaafdheid( yung sheldon)
- Gebruik van iets als leugendetector, wordt voor de lol ingezet. ( problematisch dat dit ook in
rechtzaken gebruikt wordt. → niet betrouwbaar, 40% vd Anwt vals positief. 15% vd leugens
niet gedetecteerd.
Bv in media worden Psychologische profielen over iemand gemaakt zonder die persoon ooit al
gezien te hebben→ schadelijk voor imago vd P.
Vrouw die 12 weken avondschool doet → behandeld mensen met hypnose
→ Niet betrouwbaar, ze kan mensen met echte problemen niet op de juiste manier helpen bepaalde
dingen niet detecteren. Die een echte P wel zal zien.
Bv Mensen met zware alcohol verslaving ⅓ mensen sterft na 10 jaar , mensen met
suïcidegedachten( 5% v, mensen die poging doen gaan dood) Mensen die bij haar terecht komen
zullen niet juist geholpen worden.
Media geeft ook tegenbeweging. Hypnose wel goed voor acute pijn
,Voormalig prostituee, Hoorde veel geklaag over relaties, noemt zichzelf nu relatietherapeut, Geeft
toe dat ze niet opgeleid is. Kan mensen dus niet juist helpen en kan heel gevaarlijk zijn.
Psychologen hebben ook veel kennis nodig om vak te mogen uitoefenen, gebrek aan ervaring in
bepaalde studie opleidingen. mensen schatten het gemakkelijker in omdat ze er minder mee in
aanraking komen.
1.1 Een definitie van Psychologie
“Psychologie is een wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd wordt en waarbij
de gedrags evidentie gebruikt wordt om de interne processen te
begrijpen die aan dat gedrag ten grondslag liggen”
→ Het is een wetenschap die het gedrag( zeer breed te interpreteren) bestudeerd
(wetenschappelijke evidentie), door dit gedrag te bestuderen proberen we de interne processen
te begrijpen. want het zijn onze hersenen die gedrag aansturen. Die wetenschappelijke
evidentie en de mogelijke link met interne processen die gieten we in theorieën en modellen.
P probeert door systematische observatie van meetbare kenmerken( het gedrag) inzicht te
krijgen in de processen die niet rechtstreeks te observeren vallen (interne processen)
Observatie= dynamisch begrip→ er zit evolutie in, technieken veranderen worden beter etc.
Is psychologie een echte wetenschap?
Alfa wetenschap( geesteswetenschappen)
VS
beta wetenschappen ( exacte wetenschappen)
→ mens minder voorspelbaar dan snelheid waarmee appel bv van boom valt heeft te maken
met observeren. Snelheid vallende appel kun je observeren, wat in iemand omgaat niet exact.
→ laatste tijd wel meer door bv hersenscans (alfa wets.) kijken naar welke hersendelen
geactiveerd zijn bij bep. activiteiten. Of hersendeeltjes bekijken etc.
→ deeltjesversneller(fysica ( beta wets.), men gaat naar afgeleiden maten kijken om higgs
boson deeltjes te bestuderen,) dit is eig net hetzelfde al dat je de hersenen zou bestuderen. er
is dus een soort schijntegenstelling.
1.2 Ontwikkelingen die de psychologie mogelijk gemaakt hebben.
Filosofie in het oude Griekenland
P. vindt zijn oorsprong ook in de filosofie→ oude grieken (socrates, plato, aristoteles)
→ dachten na over ziel en geest, niet op wets. manier→ sofa science liggen op zetel.
Er waren dus geen observaties, deden het met intuïtie/rede.
Geen wetenschappelijke studies van gedrag,mentale processen, enkel axioma's een niet bewezen,
maar als grondslag aanvaarde bewering ( bep. wetmatigheden)
, dachten na over universum en plaats vd mens erin. Ziel gehoorzaamd andere niet aarde
wetmatigheden→ geloof in goden etc.
2000 jaar later, nog geen verdere evolutie omdat sofa science verder werd gezet door kerk.
Nadenken, intuïtie, goddelijke ingevingen.
Rond 16e 17e eeuw er werd meer kennis gebaseerd op systematische observaties( nauwgezet gaan
bestuderen opschrijven vgl etc.) → grote wets. revolutie in gang.
De copernicaanse revolutie
Oorspronkelijke idee : Mens = centrum universum Aarde= middelpunt heelal
Mens niet onderworpen aan natuurwetten en dus ook niet zinvol om te gaan bestuderen.
Copernicus onderzoekt planeten etc, ontdekt dat we kalender baseren op positie vd planeten. →
klopt niet. Ontdekt dat de zon het middelpunt van het heelal is, aarde is niet het centrum vh heelal(
copernicaanse revolutie)
Dit soort ontdekking zorgt dat mensen andere dingen/ axioma's ook in vraag gingen stellen. Maar
kennis opdoen uit observeren, berekenen, experimenten statistieken toepassen.
Maar psychologie nog altijd niet in goeie richting.
Kerk zegt nog altijd dat ziel en geest van god zijn en niet mag bestudeerd worden.
verschil in de wereld op vlak van wets inzichten.
sneller in niet katholieke landen( zwits, duits, vk )
trager in katholieke landen ( ned, fra, ita,)
In VS wereld mach van economie, omdat ze hard hebben ingezet op ontw van NW
daar ook klassieke opdeling alfa en beta wets ontstaan.
→ twee culturen SNOW :
- Klassieke humanistische cultuur ( alfa ) bestuderen en uitbreiden van bestaande cultuur en
kunst
- Natuur wetenschappelijke cultuur ( beta) herinrichting mtspb volgens de natuurwets, obv
wetenschappelijke inzichten.
Mensen maken ook fouten bij observeren→ studies ontstaan om betrouwbaarheid menselijke
observaties te bekijken. → ontstaan eerste psychologische experimenten.
Vb: Persoonlijke fout bij observatie beweging planeten. Positie is bij verschillend bij andere mensen,
men is de foutmarge gaan bekijken.
→ Von Helmhotlz → ntwtschpr deed onderzoek naar snelheid van signaal in zenuwbanen.30M/sec
of 100km/U
→ Weber, psychofysica, hoe ervaren we fysische stimulatie bv als er licht op ons afkomt, als we druk
ervaren, geluid horen.
→ Young, kleurperceptie. ontdekte dat we in onze ogen drie versch. receptoren zitten. receptoren
gevoelig voor rood, groen en blauw signaal. (RGB) Mate waarin je deze mixt geeft een bepaalde
kleur)
