Individu en maatschappij (I&M)
Gedragswetenschappen & Recht en Ethiek
Psychologie periode 1 semester 1
Hoofdstuk 2,4,6 & 8
1
, Hoofdstuk 2 Sensatie en perceptie
Kernvraag 2.1
> Hoe verandert stimulatie in sensatie
Sensatie wordt gedefinieerd als het proces waarbij gestimuleerde
receptoren (zoals je ogen en oren) een patroon van neurale impulsen
creëren dat waargenomen stimuli ontstaat. Sensatie is dus ons eerste
gewaarwording van de stimulus.
Perceptie het proces waarbij inkomende sensorische patronen bewerkt
worden en er betekenis aan gegeven wordt.
2.1.1 Transductie: stimulatie in sensatie veranderen
Het proces waar fysische energie, in de vorm van bijvoorbeeld lichtgolven,
wordt omgezet in neurale impulsen, noemen we transductie (omvorming).
Denk aan een geluidsgolf van een snaar, als de stimulus het bijpassende
zintuig bereikt (in dit geval het oor), activeert het de gespeciliseerde
neuronen in dat zintuig, die receptoren worden genoemd. Die receptoren
zetten vervolgens hun impulsen om in zenuwimpulsen.
2.1.2 Sensorische adaptie
Sensorische adaptie wil zeggen dat zintuigen steeds minder gevoelig
worden naarmate een stimulus langer aanhoudt. Daardoor kun je
bijvoorbeeld schrikken van koud water, daarna gewend raken aan de
temperatuur en er rustig in zwemmen.
2.1.3 Drempels: de grenzen van sensatie
De absolute drempelwaarden zijn de minimale hoeveelheid stimulatie die
nodig is om een bepaald zintuig te activeren en bewust waar te nemen.
Het is de kleinste intensiteit van een stimulus die een persoon in 50% van
de gevallen kan detecteren. Bijvoorbeeld: Het zwakste geluid dat je kunt
horen in een stille kamer, de zachtste aanraking die je huid kan voelen,
het minst geconcentreerde geurmolecuul dat je kunt ruiken.
2
, De verschildrempel (of just noticeable difference, JND) is het kleinste
verschil tussen twee stimuli dat je kunt waarnemen. Het minimale verschil
in intensiteit tussen twee stimuli dat je in 50% van de gevallen kunt
detecteren. Wet Weber, verschil is meestal proportioneel aan de
oorspronkelijke intensiteit van de stimulus. Bijvoorbeeld: het verschil
tussen 1 kg en 1,1 kg voelt merkbaar, maar tussen 50 kg en 50,1 kg vaak
niet. Bijvoorbeeld: Het zachtste verschil in volume tussen twee tonen dat
je kunt horen, het kleinste verschil in lichtintensiteit tussen twee lampen
dat je kunt zien.
2.1.4 Signaaldetectietheorie
De signaaldetectietheorie beschrijft hoe mensen beslissingen nemen bij
het detecteren van een zwakke stimulus te midden van ruis. Het model
houdt rekening met zowel sensorische processen als besluitvorming. De
theorie verklaart waarom waarnemingen soms fout kunnen zijn,
afhankelijk van factoren zoals motivatie, verwachtingen en context.
Kernvraag 2.2
> Wat is de relatie tussen perceptie en sensatie?
2.1.2 Het systeem van perceptuele verwerking
Wat-route (ventrale route) loopt van de visuele cortex naar de temporale
kwab. De functie is het verantwoordelijk zijn voor het herkennen van
objecten en hun eigenschappen, zoals vorm, kleur en identiteit ("wat is
het?"). Bijvoorbeeld het herkennen van een appel aan zijn rode kleur en
ronde vorm.
Waar-route (dorsale route) loopt van de visuele cortex naar de pariëtale
kwab. De functie is het verantwoordelijk voor ruimtelijke verwerking en
beweging, zoals locatie en hoe je ermee omgaat ("waar is het?").
Bijvoorbeeld het weten waar een bal is en hoe je hem kunt grijpen.
Blindzicht (blindsight) is het vermogen van mensen met schade aan de
primaire visuele cortex om onbewust visuele informatie te verwerken. Ze
"zien" niets bewust, maar kunnen toch objecten lokaliseren of beweging
detecteren zonder dat ze zich hiervan bewust zijn. Bijvoorbeeld iemand
met blindzicht kan onbewust obstakels ontwijken, ook al rapporteren ze
niets te zien.
Kenmerkdetectoren zijn gespecialiseerde neuronen in de hersenen die
reageren op specifieke kenmerken van een stimulus, zoals lijnen, hoeken,
beweging of kleur. Dit is voornamelijk in de visuele cortex. Bijvoorbeeld
een kenmerkdetector kan reageren op een diagonale lijn, maar niet op een
horizontale lijn.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Sw09. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,92. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.