De slachtoffer is geen procespartij, maar wel een procesdeelnemer.
Definitie slachtoffer
De definitie van het begrip slachtoffer staat opgenomen in artikel 51a lid 1 Sv en luidt als volgt: ‘als
slachtoffer wordt aangemerkt diegene die als rechtstreeks gevolg van een strafbaar feit
vermogensschade of ander nadeel heeft ondervonden. Met het slachtoffer wordt gelijkgesteld de
rechtspersoon die als rechtstreeks gevolg van een strafbaar feit vermogensschade of ander nadeel
heeft ondervonden.’
Het begrip slachtoffer is algemeen van opzet, waaronder verschillende hoedanigheden zijn begrepen,
zoals:
• Aangever op grond van art 161 Sv
• Klachtgerechtigde op grond van art 12 Sv
• Getuige op grond van art 215 Sv
• Spreekgerechtigde op grond van art 51 e Sv
• Benadeelde partij op grond van art 51f Sv
• Verzoeker om stukken toe te voegen op grond van art 51b Sv
Rechten van de slachtoffer
• Recht op correcte bejegening
• Recht op informatie over het verloop en afloop van de strafrechtelijke procedure
• Recht op informatie over de mogelijkheden van schadevergoeding in kader van het
strafproces
• Recht op kennismaking/toevoeging van de processtukken
• Recht op bijstand van een raadsman en tolk
• Recht op spreekrecht
• Recht op voeging in het strafproces als benadeelde partij
• Recht op bemiddeling
, De rechten van het slachtoffer tijdens het voorbereidend onderzoek
• Recht op informatie over het procesverloop artikel 51a lid 3 Sv
In dit artikel wordt er onderscheid gemaakt tussen de taken van de politie en de taken van de officier
van justitie. Hun gezamenlijke taken vinden plaats in de aanvang en de voortgang van de zaak.
De taak van de politie: het afzien van opsporing of wanneer er een proces-verbaal wordt ingezonden
tegen de verdachte en de officier een besluit moet nemen over de vervolging of juist niet.
De taak van de officier: de aanvang en de voortzetting van de vervolging.
Wanneer er van vervolging wordt afgezien, dan is de artikel 12 Sv-procedure van toepassing. De
politie moet het slachtoffer op de hoogte stellen van de mogelijkheid van deze procedure. Als een
zaak niet wordt afgedaan door middel van een dagvaarding, maar door middel van een
strafbeschikking, dan kan aan het slachtoffer die strafbeschikking worden toegezonden, met een
beroep op art 275d lid 5 Sv.
• Recht op informatie over de mogelijkheden van schadevergoeding in het strafproces art. 51a lid
4 Sv
Met betrekking tot dit artikel geldt, dat dit alleen op verzoek van het slachtoffer is. De mogelijkheden
zijn:
• Vordering benadeelde partij art 51f Sv
• Civiele vordering
• Schadevergoedingsmaatregel. Dit is een boete die wordt opgelegd ten behoeve van het
slachtoffer, welke betaald moet worden aan de staat.
• Diverse fondsen waarop het slachtoffer een beroep kan doen
• Recht op kennisneming/toevoeging van processtukken art 51b lid 1 Sv
Het slachtoffer heeft recht op die processtukken die voor hem/haar als procesdeelnemer van belang
zijn. In art 149a lid 2 Sv is het begrip processtukken opgenomen. Hieruit volgt dat tot de
processtukken alle stukken behoren, die voor de terechtzitting door de rechter te nemen beslissingen
van belang kunnen zijn. Met betrekking tot de vragen die moeten worden beantwoord uit art 348 en
350 Sv.
Tijdens het voorbereidend onderzoek beslist de officier van justitie hierover en tijdens het onderzoek
ter terechtzitting is dat de rechter op grond van art 51b lid 1 Sv.
,Inzage processtukken
Op rond van art 51b Sv kunnen slachtoffers verzoeken om kennis te nemen van processtukken die
voor hen van belang zijn.
In het eerste lid wordt hieraan de voorwaarde gesteld dat de verzochte processtukken van belang
moeten zijn voor het slachtoffer. Daarnaast staat er in het derde lid nog een
voorwaarde/weigeringsgrond opgenomen, deze geldt zowel voor toevoeging als voor kennisneming
van de stukken. Dit is als de officier van justitie van oordeel is dat de stukken niet als processtukken
kunnen worden aangemerkt. Daarnaast is dit ook als de officier het onverenigbaar acht met de in art
187d lid 1 Sv vermelde belangen. Deze belangen gaan over het risico dat:
• Een getuige ernstig overlast zal ondervinden of in de uitoefening van zijn ambt of beroep ernstig
zal worden belemmerd
• Een zwaarwegend opsporingsbelang wordt geschaad
• Het belang van de staatsveiligheid wordt geschaad
Kennisneming van de processtukken kan alleen door de officier van justitie worden geweigerd, als er
hiervoor een schriftelijke machtiging van de rechter-commissaris is gegeven. Wanneer de rechter-
commissaris weigert om de schriftelijke machtiging te geven, dan kan de officier daartegen in beroep.
Voor het slachtoffer staat er hiervoor geen beroep open, hij kan alleen ter terechtzitting een nieuw
verzoek aan de zittingsrechter doen.
Afschrift
Op grond van art 51b lid 6 Sv kan het slachtoffer een afschrift krijgen van de processtukken waarvan
hem de kennisneming is toegestaan. In dit lid is bepaald dat art 32 lid 2 tot lid 4 Sv van
overeenkomstige toepassing is, er gelden dus aanvullende voorwaarden voor de afgifte. Het tweede
lid bepaalt dat de verstrekking van een afschrift van een stuk kan worden geweigerd in het belang
van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, het belang van de opsporing en vervolging van
strafbare feiten of op zwaarwichtige gronden aan het algemeen belang ontleend. Van deze weigering
dient, op grond van het derde lid, door de officier schriftelijk mededeling worden gedaan aan het
slachtoffer. Tot slot bepaalt het vierde lid dat het slachtoffer tegen deze beslissing binnen 14 dagen
een bezwaarschrift kan indienen bij de rechter-commissaris.
Stukken toevoegen
Het slachtoffer heeft ook de mogelijkheid om aan de officier te verzoeken, of aan de rechter op de
terechtzitting om stukken die hij relevant acht voor de beoordeling van de zaak tegen de verdachte
of van zijn vordering op de verdachte aan het dossier toe te voegen op grond van het tweede lid. De
officier kan op dezelfde gronden als die gelden voor kennisneming van processtukken, dit verzoek
weigeren, mits hiervoor een machtiging van de rechter-commissaris is.
Het recht op kennisneming of toevoeging van processtukken is geen absoluut recht van het
slachtoffer. Dit recht/belang van het slachtoffer wordt door de officier afgewogen tegen andere
belangen, zoals: last ondervinden in uitoefening beroep, zwaarwegend opsporingsbelang, belang van
, de staatsveiligheid. Weiger op grond van privacy/persoonlijke levenssfeer van de verdachte is niet
langer een weigeringsgrond.
• Rechten van het slachtoffer tijdens de berechting art 51 e Sv
Spreekrecht
Het eerste en tweede lid bepalen wanneer het slachtoffer het spreekrecht kan uitoefenen. Voor de
andere spreekgerechtigden moet lid 3 tot en met 7 worden geraadpleegd.
Voorwaarden spreekrecht
• Het moet gaan om een slachtoffer en/of een van de verder in art 51 e Sv genoemde personen;
• Het moet gaan om een misdrijf waarop een gevangenisstraf van 8 jaar of meer is gesteld of om
een van de misdrijven die is opgesomd in het eerste lid;
• Tot vorig jaar kon het slachtoffer zich alleen uitlaten over de gevolgen van het strafbare feit
vanaf 1 juli 2016 geldt er een onbeperkt spreekrecht.
Het is ook mogelijk voor slachtoffers die niet in persoon of bij vertegenwoordiging het spreekrecht
willen uitoefenen, om te kiezen voor een schriftelijke slachtofferverklaring. Dit is een stuk, dat op
verzoek van het slachtoffer, door de officier van justitie wordt toegevoegd aan het procesdossier, en
op die manier deel uitmaakt van de processtukken, dit betekent dat de schriftelijke slachtoffer
verklaring, in tegenstelling tot wat er gezegd wordt bij de uitoefening van het spreekrecht, deel
uitmaakt van de bewijsstukken. Over de schriftelijke slachtofferverklaring is echter nog niets
opgenomen in de wet.
• Recht op voeging in het strafproces als benadeelde partij art 51f lid 1 Sv
Voegen als benadeelde partij gebeurt voor het indienen van een vordering tegen de verdachte ter
verkrijging van schadevergoeding. Deze vordering wordt alleen ontvankelijk verklaart, als er sprake is
van rechtstreekse schade.
Wanneer is er sprake van rechtstreekse schade?
• Grondslag voor het bepalen of iemand wel of niet als een slachtoffer kan worden aangemeld is
de tenlastelegging
• Het gaat erom dat iemand is getroffen in een belang dat door de overtreden strafbepaling wordt
beschermd.
• Civielrechtelijke causaliteit eis. Causaliteit tussen de gedraging enerzijds en de schade
anderzijds. In hoeverre is de schade in redelijkheid toerekenbaar.
Naast bovenstaande kring van benadeelden die rechtstreeks schade hebben gelden wordt er in de
wet ook de mogelijkheid geboden aan personen die geen rechtstreeks schade hebben geleden, om
een vordering in te dienen. Dit is alleen mogelijk, wanneer het slachtoffer als gevolg van het strafbare
feit is overleden. Deze indirect belanghebbenden worden genoemd in het tweede lid en zijn:
• Erfgenamen ter zake van hun onder algemene titel verkregen vordering
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sharonsoraya. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.