De actiepotentiaal
De actiepotentiaal bestaat uit verschillende fases
1. Fase 0 = snelle depolarisatie: instroom van Na+ ionen
2. Fase 1 = vroege repolarisatie: transiënt uitwaarste K+ stroom
3. Fase 2 = plateaufase: instroom van Ca2+ ionen en CA2+ geïnduceerde vrijstelling van Ca2+ ionen uit
het sarcoplasmatisch reticulum
4. Fase 3 = repolarisatie: uitstroom van K+ ionen
5. Fase 4 = spontane trage depolarisatie: pacemakercurrent (If)
ð Verschillende celtypes van het hart hebben een verschillende AP
o Nodale weefsels = sinus en AV-knoop: trage fase 0 en meer ontwikkelde fase 4
o Cellen in nodale weefsels: afhankelijk van Ca2+ voor depolarisatie (niet Na+)
o Artriale AP: korter en meer driehoekig (korte fase 2) <-> ventriculaire AP (lange fase 2)
Van AP naar ECG
AP = reflectie van elektrische activiteit op cellulair niveau, niet meetbaar op afstand
® Elektrische activiteit veroorzaakt een elektrisch veld met meetbare potentiaalverschillen op
weefselniveau
® Activeringsfront van elektrische veld = elektrische vector
Slides: wordt uitgedrukt als vectorgrootheid met bepaalde richting en amplitude
Slides: Wet van Ohm
U = I x R (waar ionenstromen zijn kan een spanningsverschil gemeten worden)
ECG = weergave van de resulterende vector aan de oppervlakte van het lichaam in tijd in verschillende
projecties in de ruimte (= afleidingen)
® Opgenomen met een gemodificeerde galvanometer tussen 2 elektrodes
o Meten van potentiaalverschil tussen 2 meetpunten van verschillende afleidingen
o Versterken, filteren en opschrijven
® 2 elektrodes op verschillende punten op het lichaam = afleiding
® Lijn die 2 elektrodes verbindt = as van afleiding
® Bipolaire afleidingen: positieve en negatieve elektrode in elektrisch veld (2 punten)
® Unipolaire afleidingen: negatieve/indefferente elektroden op nulpotentiaal en meting op
positief/explorerende elektrode (1 punt – virtuele referentie)
1
,! als we een potentiaalverschil meten loodrecht op de beweging van het AP = geen verschil
® As van de afleiding staat loodrecht op de vector van potentiaalverschil
Britse fysiologen: John Burden Sanderson en frederick page (1878): opname van stroom van het hart en
toonden aan dat dit uit 2 fasen bestond (à QRS en T)
Britse fysioloog: Augusts D. Waller: eerste menselijk ECG (term geïntroduceerd door Willem Einthoven)
+ introductie van ‘driehoek van Einthoven’ en basis van moderne elektrocardiologie
Wetenschappelijke benadering van ECG (Einthoven) à 4 assumpties:
1. Aanhechting van RA, LA en LB = gelijkzijdige driehoek
2. Elektrische krachten geproduceerd door hart kunnen op elk ogenblik voorgesteld
worden door een resulterende vector door het centrum van de driehoek
3. Lichaam gedraagt zich als een homogene volume conductor
4. Standaardafleidingen gevormd door elektrodes te plaatsen op hoekpunten van
de driehoek à registratie van potentiaalverschillen van het hart in het frontale vlak van lichaam
ð Wiskundige benadering van ECG
o Afleiding I = bipolaire afleiding tussen RA en LA (RA-LA)
o Afleiding II = bipolaire afleiding tussen RA en LV (LL-RA)
o Afleiding III = bipolaire afleiding tussen LA en LV (LL-LA)
=> afleiding I + afleiding III = afleiding II
MAAR
- Vormt niet echt een gelijkzijdige drieheok
- Centrum = virtuele referentie
- Lichaam ≠ homogene volumeconductor: vb longen geleiden anders als huid
- Gaat ervanuit dat frontaal vlak = volledig plat is en dus echt één vlak
Tijdens hartcyclus: som van potentialen gemeten thv LA, RA, LL = 0 (= wet van Kirchoff)
® Theoretisch nulpunt = central terminal van Wilson à gebruikt voor meten van unipolaire
afleidingen in frontaalvlak: VR, VL en VF (Wilson) à aVR, aVL en aVF (‘augmented’ Goldberger)
Afleidingen
Hart ligt beetje gedraaid in de borstkas à hart-as: naar linksvooraan, R atrium en ventrikel meer voorraan
Hart = complexe 3D structuur à om te beoordelen langs alle kanten => standaard ECG: elektrische
activiteit opschrijven in: 12 afleidingen
- 6 afleidingen in het frontale vlak:
o 3 bipolaire + 3 unipolaire
- 6 afleidingen in het horizontale vlak
Afleidingen in het frontale vlak à plaatsing van elektrodes
1. Rechter arm (rood)
2. Linker arm (geel)
3. Rechter been (zwart)
4. Linker been (groen)
Trucje: zon (geel) staat boven het gras (groen) + politieke partij groen = LINKS of Rood = Rechts
2
,Afleidingen in het horizontale vlak à plaatsen van precordiale elektrodes
1. V1 thv 4e intercostaal rechts
2. V2 thv 4e intercostaal links
3. V3 tussen V2 en V4
4. V4 thv midclaviculaire lijn 5e IC ruimte
5. V5 thv voorste axillaire lijn op dezelfde hoogte als V4
6. V6 thv midaxillaire lijn op dezelfde hoogte als V4
Bijkomende precordiale afleidingen (indien noodzakelijk):
- V3R-V6R (rechter precordialen): symmetrisch tov V3-V6 (informatie rechterventrikel)
- V7 en V8 thv achterste axillaire lijn en mid-scapulaire lijn op niveau van V4 (informatie
posterolaterale wand van linker ventrikel)
Terminologie
Verschillende deflecties van ECG worden bij conventie steeds op dezelfde manier benoemd:
- P-top: atriale activiteit
- PR-interval: vertraging in AV-knoop (begin P-top tot begin QRS-complex)
- QRS-complex: ventriculaire depolarisatie
o Q: eerste negatieve deflectie
o R: eerste positieve deflectie
o S: negatieve deflectie volgend op R
o QS: enkem negatieve deflectie, geen positieve deflectie
o R’: tweede positieve deflectie
o S’: negatieve deflectie volgend op R’
o Hoofdletter: grote deflectie <-> kleine letter: kleine deflectie
o “notch”: haking in deflectie
- J-punt: overgang van QRS-complex naar ST-segment
- ST-segment: segment tussen depolarisatie en repolarisatie
- QT-interval: gemeten tussen begin van QRS-complex tot einde T-top
- U-golf: golf volgend op T-top, origine onduidelijk
- RR-interval = interval tussen 2 QRS-complexen
3
, OPMERKING: verhouding tussen drukcurves, opening van verschillende hartkleppen, cortonen en ECG
dient gekend te zijn!
Registratie
Standaard:
- Ijking = 1 mV per cm (-> 1 mm = 0,1 mV)
- Registratiesnelheid = 25 mm/sec
o grote onderverdeling van 5 mm = 200 ms
o kleine onderverdeling van 1 mm = 40 ms
=> hogere snelheden (50-200 mm/sec) gebruiken voor meer detail (elektrofysiologisch onderzoek, ablatie)
¯
Onderliggende hartfrequentie gemakkelijk te berekenen:
- hartritme = 300 ms/(aantal vakjes)
o 60 000 ms = 1 min EN 1 groot vakje = 200 ms
o Enkel bruikbaar bij regelmatige ritmes!!
o Bij onregelmatige ritmes: aantal slagen tellen gedurende 5 sec (x12 voor bpm)
Problemen:
Als bij opname van ECG er een golvende/geknikte basislijn wordt vastgesteld à oorzaken:
- Spierspanning pt
- Beweging van pt
- Slecht contact
- Tractie op kabels
- Losse koppeling tussen elektrode en kabel
Hoog frequentie ruis op basislijn, verklaring door:
- 50 Hz elektrische interferentie
- Spiertremor van pt
Probleem op alle afleidingen
- = centraal probleem: te wijten aan toestel of pt
Probleem op een specifieke afleiding
- = lokaal probleem: nakijken van specifieke elektrode à ken uw afleidingen!
Indicaties
ECG is nuttig om volgende zaken te beoordelen:
- Frequentie van de hartslag
- Oorsprong van het hartritme
- Elektische geleiding in het hart
- Ischemie
- Hypertrofie
- Invloed van medicatie
- Invloed van elektrolytenstoornissen
+ geïndiceerd in volgende omstandigheden:
- Thoracale pijn
- Dyspnee
- Hypertensie
- Palpitaties
- Syncope
- Familiale plotse dood
- Sport op competitief niveau
- Medicatie
o amfetamines
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jadedenef. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
