TIR – TUTORIALS
Achtergrond → leerstof beter begrijpen
Focus op 2 vragen die terugkomen op het examen:
1. Een krantenartikel waaruit je de elementen van een traditie en/of stroming moet halen
2. Een uitspraak becommentariëren aan de hand van een gepaste tekst uit de reader
Tutorial 1: Realisme
Realisme als lens
Theorie
• Vereenvoudigt de werkelijkheid
• Legt klemtoon op betaalde elementen: theorie als lens
• Definieert concepten en doet uitspraken over hoe die concepten zich tot elkaar
verhouden
o Met concepten naar de werkelijkheid kijken
• Verbanden leggen tussen concepten
• Elke theorie is verschillend en dus een bepaalde lens waarmee je naar de werkelijkheid
kijkt
Morgenthau
Geeft aanzet tot theorievorming tot binnen IR
• Probleem: historici, internationale recht, idealisten bieden geen correct inzicht
• Observatie: geschiedenis herhaalt zich (we leren niet)
• Moeilijkheid: gebeurtenissen in internationale politiek zijn uniek
• Maar: gebeurtenissen zijn de manifestatie van sociale krachten
• Sociale krachten: product van de menselijke natuur
o Bv. Oorlog als product/eindpunt van interactie tussen mensen
o Wat is de menselijke natuur? Machtshonger en drang naar domineren
▪ Internationale politiek gaat dus altijd om macht
▪ => Kunnen worden gekanaliseerd door moraliteit en internationaal
recht/balance of power
Waltz
Niet akkoord met Morgenthau
• Krachtige uitspraak: huidige theorieën volstaan niet, IK ga een theorie van IR construeren
• Verschil wet en theorie
o Wet = herhaaldelijk causaal verband tussen onafhankelijke en afhankelijke
variabele
o Theorie = uitspraken die wetten uitleggen
▪ Nut: fenomenen ordenen en relaties vaststellen
▪ Hoe bekomen?
1) Inductie alleen volstaat niet
2) Theoretische noties worden uitgevonden, niet ontdekt
3) “briliant intuition”
▪ Onderscheiden van werkelijkheid: mentale, reductionistische
voorstelling van werkelijkheid
▪ Hypothesen: kunnen worden afgeleid uit theorie en moeten worden
getest
1
, o Nuttige inzichten over theorie als basis voor het construeren van zijn eigen
theorie van de IR
→ zijn theorie
1) Anarchie in internationale systeem
2) Soevereine staten
3) In dit systeem wordt gedrag beloond of afgestraft
4) Systeem bepaalt gedrag
5) Systeem wordt (voornamelijk) beïnvloed door grote staten
▪ Staten kunnen elkaars motieven niet kennen
▪ Geen autoriteit boven staten om vrede te bewaren
▪ Ze zijn bang van elkaar → iedereen kan elkaar aanvallen
▪ State of affairs → gezamenlijk doel: overleven
▪ => product van anarchie
• Zorgt ook voor een power balance
• Alle soorten regimes gedragen zich in dezelfde manier want ze
willen allemaal overleven
• Staten zijn als biljartballe, geen soorten maar enkel verschillende
ballen en hun grootte → ze hebben allemaal invloed op elkaar
Filmpje: Donald Trump – Jonathan Holsag
• Nieuwe wereldorde waarin Amerikanen niet meer Europese steun zijn
• Trump verdedigd vooral belangen van VS
• Dat doen eigenlijk de meeste landen → overleven
• => iemand in de media heeft dus ook vaak een bril aan
o Johnatan Holslag: zegt van zichzelf dat hij realist is
▪ Staten en hun leiders streven macht na
▪ Samenwerking bemoeilijkt
▪ Wereld van spanningn en conflict is geen prettige gedachte
▪ Maar Europa dat vrede brengt door niet eigen belangen na te streven is
ongemakkelijk
Realisme: gedeelde kenmerken
• Expliciet verklarend/impliciet normatief (cf. vrede als doel)
• Claimt monopolie op kennis
• Pessimisme over vreedzame internationale wereld: tragedie is onvermijdelijk
• Bijna exclusieve focus op het politieke: economie, religie en cultuur zijn niet belangrijk
• Het politieke gaat om (materiële) macht
• Focus op het internationale
• Focus op staten → internationale organisaties zijn duidelijk ondergeschikt
• Focus op conflict → samenwerken enkel in context van (militaire) alliantie
• Cyclische benadering van de geschiedenis → geen vooruitgang
• Machtsbalans als strategie en/of instrument
Realisme: stromingen
1. Neoklassiek realisme
• Voornaamste auteurs: Morgenthau
• Periode: 1930-1980
• Context: periode na WOII, begin bipolaire wereld KO
• Uitgangspunt:
o Machtshonger en drang naar domineren van de mens
o Gedrag van staten wordt bepaald door menselijke natuur (bottom-up)
2
, • Doel van staten: absolute macht (macht = doel)
• Visie op macht:
o Absolute macht
o Materiële macht, maar ook niet-materiële factoren (moraliteit
o Klemtoon om militaire macht
• Uiting:
o Strijd om macht: onontkoombaar in IP
o IP gaat om machtsbehoudt (status quo); machtsuitbreideing (imperialisme);
machtsvertoon (prestige)
o Focus op staatsleiders
o Balance of power (vanuit machtsstreven)
o Allianties vormen om te balanceren
o Op zoek naar vrede: machtsbalans en moraliteit (diplomatie)/internationaal
recht als antwoord
2. Neorealisme
• Voornaamste auteurs: Waltz
• Periode: 1980-1990
• Context: bipolaire wereld KO
• Uitgangspunt:
o Anarchie in het internationale systeem
o Gedrag van staten wordt bepaald door het systeem (top-down)
• Doel van staten: overleven (macht = middel: statism – survival – self-help)
• Visie op macht:
o Relatieve macht (tov de ander, eigen veiligheid)
o Materiële macht
o Klemtoon op militaire én economische macht
• Uiting:
o Staten zijn aangewezen op zelfhulp
o Samenwerking enkel door allianties
o Verschil in capaciteit tussen staten resulteert in polariteit
o Balance of power (balanceren tov andere)
o Twee manieren om te balanceren:
1) Capaciteit verhogen
2) Alliantie aangaan
3. Post-neorealisme
• Voornaamste auteurs: Mearsheimer en Walt
• Periode: 1990-…
• Context: post-KO, complexere wereld
• Uitgangspunt:
o Anarchie in internationale systeem
o Gedrag van staten wordt bepaald door systeem en nationale factoren (verfijning)
• Doel van staten: overleven (Walt) of absolute macht (Mearsheimer)
• Visie op macht:
o Offensief realisme (Mearsheimer): staten willen macht maximaliseren tov
andere staten vanuit onveiligheid anarachistisch systeem
o Defensief realisme (Walt): staten balanceren vanwege (ingeschatte) dreigen
• Uiting:
o Veel variatie
o Balance of power
3
, ▪ Mearsheimer: tragedy of great powers
▪ Walt: balance of threat
o Tekst Mearsheimer en Walt: buitenlands beleid VS tov Israël wordt verklaard
door Joodse lobby
Analyse persteksten
!!Kenmerken!! koppelen aan passage uit tekst en verklaren waarom het een goed voorbeeld is.
• Kenmerken Neoklassiek realisme
• Absolute macht
• Putin: focus op staatsleiders
• Niet gedrag van systeem maar van
staatsleider dat gedrag van de staat
bepaalt
• Machtsbehoudt, machtsuitbreiding en
machtsvertoon
• Kenmerken Neorealisme
• Relatieve macht
• Klemtoon op militaire én economische
macht
• Balance of power
• Aangaan van allianties om te kunnen
balanceren tov de andere
• Gedrag van staten dat bepaald wordt
door het internationaal systeem
4
, • Online volledig lezen
• Goede oefening!
• Kenmerken Neorealisme MAAR ook
kenmerken Post-neorealisme
• Overleven obv zelfhulp
• Expliciet verklarend/impliciet
normatief
• Monopolie op kennis
• Focus op staten, IO’s zijn duidelijk
ondergeschikt → NATO als alliantie
• Focus op conflict
• Machtsbalans als strategie/instrument
→ EU als strategie voor ‘rising China’
• OOK nationale factoren (post-
neorealisme)
• Defensief realisme: staten balanceren
obv een ingeschatte dreiging (China)
Becommentariëren uitspraak aan de hand van reader tekst
Why Iran Should Get the Bomb niet behandelen want zeer voor de hand liggend
Morgenthau: The future of diplomacy
• Hoe vrede bewerkstelligen in conext van einde WOII?
o Ontwapening werkt niet
o Transformatie naar wereldgemeenschap lukt niet, want werkt enkel in een
wereld zonder conflict en conflict is onvermeidelijk
o Enige manier om vrede te bereiken is diplomatie
▪ Uitoefenen door leading statesmen: mensen met een extra-ordinary
moral en intellectual qualities
▪ Voorwaarden voor transformatie
naar meer vreedzame wereld
scheppen
o Rivaval van diplomatie nodig
▪ 9 regels van de diplomatie:
• 4 taken
• 5 voorwaarden
• Tekst bespreken aan de hand van Samantha Power
o Ierse, gestudeerd aan Yale, was adviseur
Barack Obama en ambassadeur VS VN
o Voor rol als ambassadeur bij VN was ze
zeer activitstisch
▪ Boek “a problem for help”: scherp
over uitblijven van humanitaire
interventie door VN
▪ Heeft ze haar principes
opgegeven om VS ambassadeur
te worden?
• Bespreken obv tekst Morgenthau:
5
, o Wat zegt de tekst?
▪ Succesvolle diplomatie: 4 taken/regels
1) Geen kruisvader spelen
2) Doelen voor buitenlands beleid moeten in het nationale belang
zijn en ondersteund worden met een adequate hoeveelheid
macht
3) Diplomatie moet zich verplaatsen in de point of view van
andere staten
4) Naties moeten bereid zijn om compromissen te sluiten over alles
behalve vitale zaken voor hen
▪ Wat nastreven? Nationaal belang, wat is dat? Nationale veiligheid
• Wat doen wanneer een andere natie een atoombom heeft?
o Regel 3: diplomatie moet zich verplaatsen in de pov van
andere staten
o Regel 3: bereid zijn om compromissen te sluiten over
alles behalve vitale zaken voor hen
▪ Sucesvolle diplomatie: 5 voorwaarden voor een geslaagd compromis
1) Kijk naar de echte voordelen
2) Zet jezelf nooit in een positie waarbij je niet weg kan gaan zonder
gezichtsverlies of ernstige risico’s
3) Laat niet toe dat een zwakke bondgenoot keuzes voor jou kan
maken
4) Wapens zijn een instrument voor het buitenlands beleid MAAR
niet de meester van het buitenlands beleid
5) De overheid is de leider van de publieke opinie en niet haar slaaf
• Antwoord: Samantha Power verloochent haar principes
o Volgens Morgenthau positief:
▪ Volgt nationaal belang
▪ Vermeidt kruisvader spelen
o Auteur kaderen, tekst samenvatten en schrijven of je akkoord gaat met stelling
Mearsheimer en Walt: The Israel Lobby and U.S. Foreign Policy
• Fragment:
o Tekst verscheen maart 2006
o Harvard versie is 350 000 keer gedownload
o VS steunt ISR → militaire en econ hulp
o Ondanks het een vrij rijk land is, krijgt ISR meer buitenlandse hulp dan andere
landen
o VS praat over gebruiken van miliataire krachten tegen Iran
▪ Bezorgd over nucleaire wapens
▪ Zo belangrijk vanwege druk vanuit de lobby
o Binnen VS een sterke belangengroep dat de Amerikaanse buitenlandse politiek
wil sturen naar voordelige manier voor ISR
o Beleid van VS in Midden-Oosten als gevolg van invloed van lobby op
besluitvormingsproces zijn NIET in het belang van VS
o Walt was uitgenodigd voor een diner met een kandidaat-president
▪ Maar is de-uitgenodigd want de presidentskandidaats kon geen diner
hebben met hem
o Als er niet zoveel neo-conservatieven waren bij Bush, dan zou Powel nooit de
schandalige toespraak gehouden hebben in 2003 (VN)
▪ Als het bewijs zo miniem was, waarom zou hij zo ondubbelzinnig
verklaren dan Irak WMD’s had?
6
, ▪ Reden; grote druk binnen en buiten de regering om dat te beweren
▪ Wie oefende die druk uit? Neo-conservatieven
▪ ISR regering verschafte VS-regering informatie over die wapens
▪ Irak was GEEN dreiging → kon niet gezegd worden in de VS
• Bespreken adhv aflevering Bill Maher: Amerikaanse comedian die op Amerikaanse
zender HBO een wekelijkse politieke show heeft en gasten ontvangt om de Amerikaanse
actualiteit bespreekt op een humoristische manier
o Vragen:
▪ Wat is de rol/het belang van de VS in deze kwestie? Wat zou de VS
moeten doen?
▪ Verklaar het standpunt van de Democratische politica
▪ Verklaar het standpunt van de journalist
▪ Becommentarieer het (impliciete) standpunt van Bill Maher: “Israel has
the moral high ground”
o Aflevering:
▪ Palestijnen hebben een legitiem argument MAAR geen moral high ground
▪ Beelden op tv over stervende Palestijnen, maar wie zijn fout is het dat
Palestijnse kinderen sterven?
▪ Fout van de Palestijnse mannen (vaders, broers van de kinderen) die
raketten in Israel sturen
▪ Journalist: Hamas is ontstaan wil Israel vernietigen en joden uitmoorden
• Israel vecht tegen deze mensen
▪ Israel gebruikt wapens om zijn inwoners te beschermen en Hamas
gebruikt zijn burgers om zijn wapens te beschermen
▪ Als Hamas de kans had zouden ze alle Israelis vermoorden dat ze kunnen
en Israel heeft die opportuniteit om er meer te vermoorden maar doen dit
niet
▪ Geen vraag dat als Hamas kon, dat ze Israel zouden vernietigen
▪ Waarom wint Israel elke oorlog?
• Ze geloven in wetenschap en educatie
• Joden hebben veel nobelprijzen en moslims hebben er 2
• Meeste wetenschappers zijn atheïst, dat kan niet in de arabische
wereld
▪ Israel zal pas winnen wanneer de regio in vrede is en veilige grenzen heeft
▪ Palestijnse mensen hebben slechte keuzes gemaakt over hun leiders en
worden voorgesteld als slachtoffers
▪ Israels grootste probleem is Hamas
▪ Mensen vergeten dat Israel teruggetrokken is uit Gaza
o Wat zeggen Mearsheimer en Walt hierover?
▪ Hoe de tekst gebruiken om die te beantwoorden?
1) Samenvatting geven Mearsheimer en Walt
2) Auteurs situeren
▪ Vaststelling: onverklaarbare politieke, economische, militaire steun voor
Israel (extraordinary generosity)
▪ Stelling: niet in het belang van de VS
▪ Gedeelde strategische belangen?
• In KO: contain sovjet expansion, nu: nlok aan het been
• Ally in war on terror? → terreur gericht tegen Israel,
terreurprobleem door Israel
• Rogue states zijn geen directe bedreiging voor VS
• Verzwakte VS in MO
7
, • Verzwakte positie VS buiten MO
▪ Morele overwegingen?
• Zwak Israel? → veel sterker leger dan buurlanden
• Democratie? → geen liberale democratie
• Lijden joden? → ja maar creatie Israel veroorzaakte lijden
Palestijnse bevolking
• Moreel superieur? → mythe van “slechte Arabieren’; neither side
owns the moral high (cf. foltering)
▪ Hoe steun verklaren?
• => israelische lobby
• Toegang tot politici
• Voornamelijk IPAC
• IPAC orgt ervoor dat er binnen het congres geld wordt gegeven
aan diegenen die Israel steunen, diegenen die Israel niet steunen
zien hun tegenstander geld krijgen
• Uitvoerende macht wordt beïnvloed door campaign donations
• Manipuleren van de media door vele klachten wanneer anti-Israel
standpunten worden ingenomen
• Joodse denktanks met grote invloed
• Wanneer er kritische stemmen opduiken worden die personen
vaak beschuldigd van anti-semitisme
▪ Conclusie: afstand nemen van Israel zou imago VS verbeteren in de
Arabische wereld en daarom moeten ze afstand nemen van die lobby
• => Vrede in MO kan enkel bekomen worden door expansie Israel
een halt toe te roepen
o Antwoord vragen:
▪ Wat is de rol/het belang van de VS in deze kwestie? Wat zou de VS
moeten doen?
• Geen belang of rol
• VS moet afstand nemen van Israelische lobby
▪ Verklaar het standpunt van de Democratische politica
• IPAC geeft veel geld aan mensen uit het Congres en geeft geen
geld aan tegenstanders van Israel
▪ Verklaar het standpunt van de journalist
• Joodse lobby manipuleert de media door het sturen van krachten
▪ Becommentarieer het (impliciete) standpunt van Bill Maher: “Israel has
the moral high ground”
• Mythe van de slechte arabieren
• Geen enkel van beide kanten heeft de moral high ground
Tutorial 2: Liberalisme
Liberalisme: gedeelde kenmerken
Zie ook: Fragment Obama: laatste keer toespraak in AV VN
• Sterk geloof in vooruitgang: internationale relaties kunnen(/moeten) hervormd worden
(lineaire kijk op geschiedenis)
• Sterk geloof in menselijke rede: mensen kunnen internationale relaties vormgeven
• Aandacht voor positieve gevolgen institutionalisering: anarchie kan gekneed worden
o Internationale instituties hebben een positief effect
8
, • Aandacht voor link staat-maatschappij: koppeling met het nationale niveau (geen aparte
sfeer)
• Aandacht voor economische interdependentie: (vrij)handel creëert vrede
Liberalisme: stromingen en analyse persteksten
1. Sociologisch liberalisme
• Voornaamste auteurs: Burton (1972)
• Uitgangspunt:
o Internationale relaties gaan om meer dan relaties tussen regeringen
o Menselijk gedrag is grensoverschrijdend: aandacht voor relaties tussen
individuen, groepen, samenlevingen
o Spinnenwebmodel ipv biljartmodel (Burton, 1968): staten zijn verbonden
• Hoofdargument:
o Hoe hechter (“dense”) het transnationale netwerk, hoe kleiner de kans op
conflicten (overlappende lidmaatschappen)
o Globalisering creëert meer transnationale (en dus vreedzame) wereld
o Rol voor transnationale actoren (ngo’s, bedrijven, …)
• Reader: Moravcik (liberal intergovernmentalism: volgens Jorgensen theorie ipv stroming)
Speech van Barack Obama is geen goed voorbeeld voor kenmerken voor Sociologisch
liberalisme.Wel een andere speech van hem dat wel een goed voorbeeld is.
• Bezoek aan Cuba in 2016; eerste president
die bezoekt in 88 jaar
• Grensoverschrijdend netwerk tussen
Amerikanen en Cubanen; geen officiële
relatie tussen de regeringen van de landen
maar wél tussen de mensen van de landen
• Foto uit Miami, Florida → 1,5 miljoen
Cubaanse inwoners
• Sterk netwerk tussen Cubanen en
Amerikanen dat ervoor gezorgd heeft dat die
relaties verbeterd zijn
2. Republikeins liberalisme
Fragment Hulu → satire op het idee dat democratieën geen oorlog voeren met elkaar en dat de
problemen in een land wel opgelost zullen worden door een democratie te installeren en een
land → idee president George W. Bush
Filmpje president Bush
• Contrasterende ideeën over democratieën in VS en Rusland
• Putin: Rusland wil niet dezelfde soort democratie als in Irak
9
, • Voornaamste auteurs: Kant (1795), Fukuyama (1992)
• Uitgangspunt:
o Kant: “republikeinen” voeren geen oorlog tegen elkaar (lokale politieke cutluur,
morele waarden, handel)
o Empirisch onderzoek toont aan dat democratieën geen oorlog voeren tegen
elkaar
• Hoofdargument:
o Democratie (intern) moet gepromoot worden, want dan krijg je vrede
o Liberal internationalism: democratieën moeten geïnstitutionaliseerd worden;
Ikenberry “liberale internationale orde” als mutual-aid society met voordelen
voor leden vs. “Bejing model”
o Liberal interventionism: responsibility/moral duty om actie te ondernemen, ook
als nationale belangen niet op het spel staan ( Meirsheimer en
Walt/Morgenthau)
• Reader:
• Speech Barack Obama 2016, AV VN
• Democratieën voeren geen oorlog tegen elkaar;
wetenschappelijk onderzoek
• Democratie moet gepromoot worden
• Gedeelde morele waarden
• “liberale internationale orde” heft voordelen voor
iedereen vs. “Bejing model” dat China voorstelt
• Democratie moet actief gepromoot worden want
dan krijg je vrede
• Verwijzing naar “Bejing model”
10
