Bevat alle hoofdstukken die gezien werden in het 1ste jaar, (hf. 1-12) enkel het hoofdstuk over de inwoners is nog zelfstudie. (artikelen staan vaak vermeld, maar ik raad wel aan om deze nog na te checken in je boek)
Definitie recht:
- Orde
- Onderlinge samenhang regels voor samenleving + ied kan het op
dezelfde manier interpreteren
- Afgedwongen door staat ≠ moraal, geschiedenis (zijn niet afgedwongen)
- Interactie met de maatschappij
o Bv. Klimaatcrisis regels om het op te lossen
- Maatschappelijk evolutie waardoor wetgeving aanpast
o Bv. Homokoppels willen ook kinderen
Rechtstakken
Grootste onderscheid = privaat en publiek recht
- Privaat = verhouding tussen particuliere personen
o Verbintenissencontract, erfrecht, huwelijk
- Publiek = verhouding tussen overheid en personen of overheden
onderling
o Staatsrecht, bestuursrecht, belastingrecht
De kernboodschap
België = meergelaagde democratische rechtstaat in Europa
Ontstaan van staten:
Oorspronkelijk = ongeclaimd land waar men een staat opbouwt
NU = afgeleid ontstaan
- Dekolonisatie
- Recessie = deel v/e land splits zich af en wil onafhankelijk worden (België)
- Dismembratio = uiteenvallen in 1 of meerdere staten
- Fusie = 2 of meer landen willen 1 worden
1
,1.1 Het ontstaan van België
1814: congres van Wenen oorlog voorkomen = bufferstaten naast Frankrijk,
maar vorstendom Nederland vonden ze te klein waardoor ze deel van Frankrijk
namen
1815: dat werd Verenigd koninkrijk der Nederlanden
Duurde niet lang want zuidelijke provincies waren ontevreden
- Economische tegenstellingen
- Weinig inspraak politiek
- Inmenging in kerk
- Beknotting persvrijheid
- Taalconflict: Z = Frans, wouden ze minder & N = Nederlands
Conflict zo erg monsterverbod tegen Willem van Zuidelijke elites (katholieken
en liberalen)
Onafhankelijkheidsstrijd opera tegen Willem 4 oktober 1830: voorlopig
bewind (nog niet juridisch)
1.2 België als staat
Voorwaarden als staat:
1. Permanente bevolking
2. Afgebakend grondgebied
o Verdrag van Maastricht 1843 grond van België vastgelegd
o Kan veranderen (art 4.)
3. Effectieve overheid
o Federale staat, deelstaten, steden..
4. Onafhankelijkheid
o Zelfstandig, lidmaatschap VN, diplomatie,..
5de voorwaarde = internationale erkenning
o Declaratieve handeling
o Staten worden erkend, regeringen niet
o 1839: België erkend door verdrag van Londen
2
,1.3 Gevolgen van een staat:
1. Rechtspersoonlijkheid
o Extern = t.o.v. andere landen (bv. verdragen sluiten)
o Intern = t.o.v. bevolking (bv. belastingen)
2. Soevereiniteit
o Extern = gelijkheid met andere landen
Non interventie (staat mag niet zomaar ergens binnenvallen)
o Intern = eigen rechtsordening bepalen
Art. 33 GW
Art. 34 GW
3. Rechtsmacht
o Uitvoering = territoriaal
o Normerende of rechtsprekende handelingen
HF 2. EEN DEMOCRATISCHE RECHTSSTAAT
2.1 De scheiding der machten
Verlichting: absolutisme macht niet delen
Ze willen meer vrijheid en gelijkheid => scheiding der machten
SDM algemene basis ligt bij Montesquieu
= staatsmacht ligt verscheiden
- Wetgevende macht = gedragsregels opmaken
- Uitvoerende = regels toepassen
- Rechterlijke = uitspraken over toepassingen v/d regels
SDM staat in de grondwet maar toch was altijd 1/3 belangrijker dus
relatieve scheiding der machten ipv absolute
- Checks & balances = de 3 machten interageren met elkaar
o Bv. koning maakt mee de wetten
SDM heeft soms diffuse taakverdeling:
- WM: Parlementair onderzoek, naturalisatie
- UM: genaderecht soms zien we eerder W
ipv R
- Rechtsvormende rol rechter (GwH) dus interpretatie ervan
(door rechters)
UM en WM RM
3
, 2.2 De rechtsstaat
Formele voorwaarde = overheid is gebonden aan het recht
- Willekeur uitsluiten (niet 1 iemand mag beslissen)
- Rechtmatigheidsbeginsel
Materiële voorwaarden =
- Recht moet zeker en stabiel zijn
- Recht moet democratisch tot stand komen
- Recht moet grondrechten respecteren
- Recht moet afdwingbaar zijn voor de onafhankelijke rechte
België = democratische rechtsstaat
MAAR toch achteruitgang want er worden sterke leiders gekozen beginnen
SDM op te heffen
HF 3. EEN MEERGELAAGDE STAAT IN EUROPA
1831: België = nieuwe parlementaire democratie
Evolutie van unitaire staat naar federale oorzaak = taalstrijd
1970: consensusdemocratie binnen staat zitten vaste groepen o.b.v. etniciteit,
geloof, taal,..
moeten ze kunnen laten
samenwerken
Voorbeelden:
- Bijzonderemeerderheidswetten (art. 4, §3 Gw.)
meerderheid van Wallonië en Vlaanderen moeten het eens zijn
- Pariteit ministerraad (art. 99 Gw.)
regering = paritair dus even veel Vlamingen als walen zitten erin
- Alarmbelprocedure (art. 54 Gw.)
wnr iets ingaat tegen de belangen van Wallonië wordt het
afgeschrapt
- Samenstelling Hoge Raad voor de Justitie (art. 151,§2 Gw.)
evenveel Vlamingen als walen
! Wordt moeilijker door staatshervorming !
1970: federalisering
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur isgo. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,96. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
