Resume
Samenvatting geschiedenis v/h strafrecht
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Bevat alle info dat het 1e jaar gezien werd.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Grondslagen van het strafrecht:geschiedenis
THEMA 1: INLEIDING
Strafrechtsgeschiedenis
Savigny: grondlegger historische schule juristen + wie aan unief studeert,
moet een les geschiedenis hebben om inzicht in maatschappij te verwerven
Focus op samenleven daarvoor moeten regels zijn, die worden bestraft als je
ze overtreedt
Geschiedenis? Bv. Vroeger juridisch onoplosbaar, nu wel
+ Recht hangt samen met cultuur
Materiele sporen
Rechtsarcheologie
- Filosofie v/d gebouwen (rechtbanken)
o oud: toonde ernst, niet transparant; leek geheim
o nieuw: veel ramen andere visie over hoe recht moet worden
toegepast (= transparant)
- Schandpalen
- Guillotine: ‘menselijker’ bestraffen (de andere dingen waren nog
gruwelijker) werden getortuurd en gedood
Rechtsiconografie en -iconologie
- Handboek, waar altijd tekeningen bij stonden
- Schilderijen om rechter aan te zetten tot nadenken
o Gerard David: Het oordeel van Cambyses: rechter wordt betrapt op
omkoperij hij wordt levend gevilt huid over de stoel van nieuwe
rechter (zoon), ze keken ernaar wnr ze moesten rechtspreken
waardoor ze hen lieten nadenken over de straffen van corruptie,..
Geschreven bronnen
Geschiedenis ~ recht (bv. juridische zaken worden vaak langer behouden)
1996: doodstraf verboden maar pas rond jaren 2000 in grondwet
Je zou denken tot dan uitgevoerd maar laatste doodstraf was al in 1862
1
,Formele rechtsbronnen:
- Wetgeving
o Probleem: toepassing?
- Rechtspraak veel genoteerd maar niet bewaard
o Probleem: verschriftelijkingsgraad?
- Rechtsleer
o Probleem: de praktijk kan niet altijd helpen, soms worden er
standpunten ingenomen,
Rechtstoepassing: in vonnissen, contracten, ..
Probleem: Strafrecht?
- Eerst aangifte van misdrijf, een verklaring afleggen.
- Vervolg?
o Ernstig genoeg: doorsturen naar overheid
Parket beslist middellijke schikking = ernstig maar niet zo
ernstig dat ze maatschappij ontwrichten maar sanctie is
passend (bv. dronken rijden)
boete, na betalen vervalt strafvordering = niet voor
rechtbank, als je niet betaald = naar politierechtbank
Genade = wnr u straf niet of niet volledig u straf moet
uitzitten (beslist door koning)
o Niet ernstig: seponeren
De oudste bronnen
Middellandse zee: bakermat West-Europese cultuur
- Jeruzalem: ontstaan religie
- Athene: ontstaan ratio, reden + het idee van democratie
- Rome: ontstaan recht
Waarom hebben ze een juridisch systeem ontdekt?
- Handel (economie) nood aan mensen die kunnen tellen en schrijven
(boekhouders,..)
- Schriftstelsels (spijkersschrift, hiërogliefen) = basis voor evolutie van ons
rechtssysteem, zonder hebben we geen bronnen om iets te bewijzen
- Zonder schrift weten we niks van een bepaalde maatschappij
- Vroeger deden ze dat niet => geen info maar wel dankzij onrechtstreekse
bronnen
- Kerk veel overgeërfd van de teksten v/h romeinse rijk
Waar? Vruchtbare maan/sikkel
2
,De oudste bronnen
Rechtsteksten in vruchtbare halve maan
- Ong. 2000 v.Chr.
- Zijn die regels “Wetten”? “Wetboeken”?
- Wel aandacht voor “publiekrecht” = alles wat de overheid oplegt (staat wel
in de teksten)
- Wie heeft de redactie (schrijven) gedaan? Was er ooit toepassing?
o Gevaar voor Hineininterpretierung vaak zouden we terugkijken
met een blik zoals we vandaag denken, die maatschappij is
onmenselijk en onze principes op een maatschappij van 2000 jaar
geleden toepassen
- Legitimatie van recht en macht:
o Charismatische gezagstype: (je ziet die en je hoort die en denkt ja
die volg ik) (bv. iedereen volgde Hitler), het is niet omdat jij er niet
toe aangesproken dat die andere dat ook niet is
o Traditionele gezagstype: iemand heeft de macht omdat we dat
traditioneel aanvaard hebben (we aanvaarden dat de koning en zijn
familie macht hebben), (vaak ook religieuze charismatische
component want god heeft me op deze troon gezet dus werd
aanvaard = nepotisme?)
o Rationele gezagstype: straatstructuur is rationeel opgebouwd, wij
als burger hebben daarover nagedacht + wij kiezen de ‘beste’
mensen om naar het parlement te gaan?
o + Actieve legitimatie: gezag moet actief gelimiteerd worden
uitleggen wrm u die beslissen kan nemen (propaganda)
Recht komt van god
Bv. Mesopotamië: oudste codex van koning Hammoerabi
Zonnegod met wetteksten zegt tegen koning dat wnr hij gezag wil uitvoeren, het
opgeschreven moet worden
Hij zegt zonnegod heeft me die macht gegeven
Het is geen wetboek want het is geen logisch geheel van teksten = ingefluisterd
door zonnegod en ingeschreven door Hammoerabi
+ niet exhaustief (maar 282 artikelen)
+ geen concepten maar casussen
In strafrecht krijg je talio-principe: wnr u iets wordt aangedaan mag u dat terug
doen = codex van Hammoerabi
3
, Standenmaatschappij: wnr huis instort, eigenaar dood?, metselaar ook
Dus: grondslagen
• Recht = macht
• Goddelijke/religieuze/charismatische legitimatie
THEMA 2: ROME
Inleiding
3 fases in het Romeins rijk:
1. Koninkrijk (753 – 509 vC)
o Primitief recht niet gesofisticeerd (niet complex)
o (7) koningen
Levenslang
Oppermachtig
Edict = wet die uitgaat van de koning
Gekozen door comitia (= volksvergadering romeinse
staatsburger)
Vaardigden lex uit (= wet)
o Senaat
Leiders uit de belangrijkste rijkste families afvaardigen v/d
pater familias (oudste man v/d familie is de baas) in de
Senaat
2. Republiek (509 – 27 vC)
Lucretia verkracht moest zelfmoord plegen verteld tegen haar man wie
het was (zoon van de koning) burgeroorlog republiek (romeinse rijk wordt
groter, instelling over koninkrijk moeten worden aangepast,..)
- Niet 1 koning meer 2 consuls
o Hebben alle niet religieuze bevoegdheden wetgever, rechter,..
o Verliezen die functie worden politieke / militaire leiders (Julius
Caesar)
o Consul = magistraat
o Verschillende soorten magistraten: priesters, quaestor, censor,..
rechtspluralisme: er ontstonden verschillende soorten
systemen, waarbij de praetor bij de ene als zus werd
veroordeeld en de andere praetor als zoon (verschilde van
regio tot regio)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur isgo. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,96. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
56326 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans