Namenlijst D&I in onderwijs - pagina 1 van 10
NAMENLIJST TOELICHTING
NAMEN HFD 1: DIVERISTEIT EN KERNSTATISTIEKEN
Deleuze & Guattari - Difference: het categoriaal verschil (ik en de ander → de ander dat ben jij),
othering, binair en afscheidend
- Striated spaces: verschil binnen de grenzen houden, hiërarchisch, binair
(joud/oud), maar geeft veiligheid en herkenbaarheid (bv kind weet in klas wat hij
wel/niet mag doen en zoekt ook die grenzen en regels op).
Davies - Differentiation: verschil zien als iets wat aanwezig is, maar wisselent is van
intensiteit (soms sterke verschillen andere keren minder), proces van becoming
+ altijd aan de gang. bijvoorbeeld, sommige kinderen komen uit verschillende
sociaaleconomische achtergronden of hebben verschillende culturele
achtergronden. Traditioneel zouden deze verschillen vaak leiden tot categorisatie
en segmentatie
- Smooth spaces: omgevingen waarin verschil er mag zijn en veranderlijkheid
toegelaten is= lines of flight= deterritorialisering (in vraag stellen), maar er is meer
kans tot angst, gevaar, meer risico’s.
- Haecceity komt tot uiting wanneer een kind volledig opgaat in een activiteit, zoals
het bouwen van een toren met blokken. Het kind is volledig aanwezig in dat
moment en ervaart de unieke sensaties en uitdagingen van die specifieke taak.
- Folding gebeurt wanneer kinderen samen spelen en bouwen. Hun interacties en
samenwerking vouwen en ontvouwen zich voortdurend, waarbij ze elkaar
beïnvloeden en de omgeving om hen heen transformeren. Ze leren niet alleen van
de materialen, maar ook van elkaars ideeën en benaderingen.
Mandela Onderwijs schept emancipatorische kracht tegen soc. ongelijkheid!
McCall Verschil/diversiteit kan je ook strategisch gaan inzetten:
• Anti-categorisch: diversiteit deconstrueren, othering (anti)
• Intercategorisch: vgl, statistiek (seks bij groep A en B)
• Intracategorisch: 1 groep, subgroep, geleefde erv, giving voice
Vertovec Superdiversiteit: begrip uit 20-21E= kwalitatieve toename (meer intragroepsverschillen)
en kwantitatieve toename (meer migratie in centrumsteden). KRITIEK: wat is het
volgende: hyperdivers? → deze definitie van superdiversiteit is TE ETNISCH! Is etnie dan
een master-identity? Bestaat toch ook buiten migratie?!
Bowleg Het gaat om het en-en verhaal: bij intersectionaliteit erkennen we dat een persoon
multidimensioneel is, uit verschillende assen bestaat bv zwart EN lesbisch en men mag
niet louter de optelsom maken bv lesbische, zwarte vrouw, maar nagaan welke ervaringen
ehb je als zwarte EN lesbische vrouw).
Helma Lutz & De specifieke assen/multidimensies die iemand heeft zorgen voor
Wekker positie van • Specifieke geleefde ervaringen
de assen schept • Tonen realiteit aan van discriminatie
verschil • Kan je situeren binnen een bepaalde context en tijd!
NAMENLIJST HFD 2: BEPERKING
SEN Special Education Needs, in Salmanca-verklaring 1984: inclusive lln met beperkingen
UFA Education for all in 20005 (UNESCO): gelijke start (equity) voor kwaliteitsvorl onderwijs te brengen waarbij
zowel proces als product (punten) belangrijk zijn, willen dat lln actief deelnemen, individueel richten ipv
groepsgericht en zowel differentiëren als gelijk behandelen waar nodig (want ene tool is barrière voor andre).
Equality One-size fits all, willen gelijkheid voor iedereen (ongelijk!)
Equity Beginsitutaiegelijkmaken en barrières verwijderen (handicap door medisch model, redelijke aanpassingen)
Justice Systeem aanpassen en barrières (equity) wegnemen (inclusief onderwijs)
Exclusie Niet opnemen (kinderen geen onderwijs oorlog, migratie)
Inclusie (justice) Iedereen hoort erbij (bv M-decreet)
Integratie Samen maar toch apart (lln met beperking krijgt SEN-lkr)
Segregatie Gescheiden maar gelijkwaardig (concentratieschoeln, ASO-school)
GON Geïntegreerd onderwijs met gespecialiseerde lkr/begeleiders
ION Inclusief geïntegreerd onderwijs (sterke integratie)
GOK Gelijke onderwijskansen: kansarme lln
Leerzorgkader Nooit volledig uitgevoerd (ondersteuning regulier/BSO onderwijs)
M-decreet Via redelijke maatregelen inclusie lln beperking, men kan inschrijving ontbinden als maatregelen te
buitensporig of zorgnoden te groot zijn!
, Namenlijst D&I in onderwijs - pagina 2 van 10
Inclusief onderwijs Onderwijs waarbij lln zonder en met specifieke onderwijsbehoeften samen zitten in reguliere scholen. Het
doel is om iedereen ongeacht beperkingen gelijke kansen te bieden en inclusieve SL te maken waarin
diversiteit gewaardeerd wordt.
• Salamancaverklaring 1994: inclusief onderwijs wereldwijd
• VN-verdrag personen met handicap 2006: recht, stimuleren!
• M-decreet 2014: inschrijving reguliere scholen met M
• Leersteundecreet 2021: vervangt M-decreet → betere ondersteuning bij omgaan met diversiteit in
klas!
Is inclusief onderwijs de oplossing voor onderwijsongelijkheid?
Neen! SCHAF HET NIET AF, ZORG VOOR DIVERSER OLANDSCHAP
1. Gewoon lln met beperking in regulier onderwijs brengen is niet de oplossing (UNIA & VN klagen dit
nu zelfs al aan: te beperkte instroom)
2. Kan wel segregatie wat verminderen (type 4:lich, type 9: ASS)
3. Maar zonder extra financiering voor 2e lijn (lkr) blijven er weinig middelen!
4. Voorzie extra financiering voor lln die dit nodig hebben (niet vergoed -> enkel voor middenklasse of
hoger)
5. Kijk verder dan alleen cognitieve sterktes, ook socio-econ
6. Betrek niet allen lln, ouders, maar alle partijen: externen!
7. Schaf het niet af, maar zorg voor
Problemen zitten ook thv
• Individueel niveau: vnl rijke/middenklasse, syndroom.co-morb
• Peers: normale lln negatief, noden->betere prestaties
• Lkr/school: weinig consensus gep aanpak, hoge verwachtingen lkr om zich aan te
passen/excelleren, bep beperkingen zijn ok (rolstoel, leerstof) andere niet (gedrag/Down),
eilandwerking ipv samenwerking
• Systeem: financiering is locatiegebonden, wachtlijsten, 1/3 aanvaarding, twijfel ondersteuning
mogelijk is
De Vroey, Struyf Dit artikel onderzoekt hoe secundaire scholen inclusiever kunnen worden om een holistische
Petry – Secundary cultuur te bereiken. Het bespreekt vijf kerngebieden:
schools included 1. Inclusieve cultuur: Het belang van goede relaties tussen leerlingen en leraren,
professionalisering van leraren om diversiteit als positief te zien, en het ondersteunen van
peers door tutoring en buddy-systemen.
2. Inclusief beleid: Flexibele groepering van leerlingen, curriculumdifferentiatie, continue
monitoring van het leerproces, en moreel leiderschap van de directie.
3. Inclusieve praktijken: Het toepassen van Universal Design for Learning (UDL) om
barrières te verwijderen en zelfgeleide IEP-vergaderingen om motivatie en zelfregulatie te
vergroten.
4. Professionalisering: Training en co-teaching van leraren om hun zelfeffectiviteit en
bereidheid tot inclusie te vergroten.
5. Ouders betrekken: Samenwerking tussen ouders, leraren, directie en leerlingen om het
leerproces te verbeteren.
Opertti, Walker, en Dit artikel benadrukt dat inclusief onderwijs als een fundamenteel mensenrecht moet worden
Zhang, "Inclusive erkend om de EFA-doelstellingen te bereiken. Het pleit voor:
Education: The Core • Het verduidelijken van wat inclusief onderwijs inhoudt, aangezien er geen
of Education for All gemeenschappelijke strategie bestaat.
(EFA) • Ondersteuning van alle gemarginaliseerde groepen, niet alleen leerlingen met speciale
onderwijsbehoeften (SEN).
• Voldoende financiering voor hulpmiddelen en ondersteuning van leraren.
• Professionalisering van leraren zodat ze inclusief kunnen lesgeven en hun mindset
kunnen verbeteren.
• Holistische en intersectorale samenwerking met gezondheidszorg en sociale diensten.
• Een inclusief curriculum dat is afgestemd op persoonlijke leerstijlen en behoeften.
• Het monitoren en evalueren van programma's om deze indien nodig bij te stellen.
NAMENLIJST HFD 3: LGBT
Simonne de Binariteit tss M/V is hiërarchisch! Vrouwen zijn subjecten die AFWIJKEN van de man die
Beauvoir ideaal is
Foucault Heteronormativiteit: men ziet heteroseksualiteit en binaire opdeling (M/V) als iets
natuurlijks, onveranderlijks en gewenst, daardoor is het moeilijk om begrip op te brengen
voor zaken die als onnatuurlijk/ongewenst gezien worden wat die heteronormativiteit
(heteroseksueel, m/v) structuren verbreekt ➔ kijk dus naar hoe macht (onzichtbaar)
heerst in de samenleving!
, Namenlijst D&I in onderwijs - pagina 3 van 10
Connol 4 masculinities
1. Subordinate: neerkijken zoals gay, minderwaardig
2. Marginalized: subgroepen, minderheden zoals zwarte man
3. Complicit: voordeel zoals hetero, witte man
4. Hegemonic: ideaaltype, superman, atletisch, stoer, rijk,…
Poteat, Scheer en Dit artikel onderzoekt hoe discriminatie en victimisatie de academische prestaties van
Mereish, "Factors seksuele minderheden en gender-variant jongeren negatief beïnvloeden. Het benadrukt
Affecting Academic het belang van ondersteunende netwerken, inclusief beleid en curriculum, en peer
Achievement among support om deze negatieve effecten te verminderen en de academische veerkracht van
Sexual Minority and deze jongeren te verhogen.
Gender Variant
Youth Negatieve ervaringen:
• Victimisatie door fysieke aanvallen, verbale intimidatie, roddelen, aanrakingen
en cyberbullying.
• Schoolvermijding leidt tot lagere cijfers, minder uitdagende opleidingen en
beperkte beroepskeuzes.
• Sociale isolatie door gebrek aan steun van leeftijdsgenoten.
• Onveiligheid op school door niet-ingrijpen van leraren of beleid bij homofobe
uitspraken.
• Middelenmisbruik als copingmechanisme.
• Verhoogde waakzaamheid vermindert energie voor leren.
• Transgender jongeren ervaren erkenningsproblemen op school en hormonale
bijwerkingen tijdens transitie.
Theoretische modellen:
1. Minority Stress Model (MSM): Seksuele minderheden en gender-variant
jongeren ervaren chronische stress door marginalisatie, waaronder externe
stressoren (geweld, uitsluiting) en interne stressoren (geïnternaliseerde
homonegativiteit, stigmatisering).
2. Social Cognitive Career Theory: Persoonlijke eigenschappen en
omgevingsfactoren beïnvloeden academische keuzes en beroepen.
Zelfeffectiviteit, verwachtingen, persoonlijke doelen en contextuele invloeden
spelen een rol.
Strategieën:
• Ondersteuningsnetwerken van ouders en leeftijdsgenoten om academische
veerkracht te vergroten.
• Inclusief curriculum voor positieve leerervaringen en betere prestaties.
• Antidiscriminatiebeleid ter bescherming van genderidentiteit en seksuele
oriëntatie.
• Deelname aan extracurriculaire activiteiten om isolatie te verminderen.
• Gay-Straight Alliances (GSA) voor meer veiligheid, minder schoolverzuim en
inclusie.
• Peer support.
Wendelien Dit onderzoekt hoe gendernormen en schoolervaringen de prestaties van jongeren
Vantieghem, beïnvloeden. Het benadrukt de noodzaak om gender intersectioneel te bekijken en niet
"Gender Goes to als een geïsoleerd concept.
School," • Gender moet intersectioneel bekeken worden, zoals Connel's concept van
gemarginaliseerde mannelijkheid, dat laat zien hoe jongens uit de
arbeidersklasse anders omgaan met schoolprestaties dan jongens uit de
middenklasse.
• Jongens ervaren sterke druk om een hegemonische mannelijkheid te
belichamen, wat leidt tot anti-academisch gedrag omdat schoolprestaties vaak
als vrouwelijk worden gezien.
