Resume
Samenvatting Politieke Geschiedenis van België (geslaagd)
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Slides + lesnotities. Alles wat te kennen is tegen examen januari (ik behaalde een 12/20) Prof M. De Koster
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
POLITIEKEGESCHIEDENIS VAN
BELGIË
2024-2025
VUB
, HOOFDSTUK 1: DE DOORBRAAK VAN DE BURGERLIJKE
PARLEMENTAIR – CONSTITUTIONELE STAAT
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------
Inleiding
Na Franse revolutie deel van koninkrijk der Nederlanden onder leiding van
Nederlandse koning Willem I
Willem steunt niet op grondwet, maar louter op militaire macht
1830 – 1848 = overgangsperiode: van ancien régime samenleving naar
moderne 19e eeuwe democratische samenleving
Franse revolutie is zelf gevolg van de verlichting (nieuw denken in de 18 e
eeuw, pleitte voor vrijheid en gelijkheid van burgers voor de wet)
Ancien régime
- Landbouweconomie
- Adel en kerk = geprivilegieerde standen
- Macht en kerk en godsdienst
- Sterke macht vorst: de kerk geeft de vorst macht
19e eeuw
- Opkomst industrieel kapitalisme: burgerij -> wilt de macht naar zich
toetrekken, uit de handen van de vorst en kerk
Burgerij gaat koloniseren: internationale handelaars worden
machtige groepen in de samenleving
Industrieel: produceren op grote schaal en exporteren (in
België)
- Kerk verliest bezittingen
- -> Willem I = “verlicht despoot” (verlichte heerser: ideeën van de
verlichting, vooral op economisch vlak). Hij bleef een autoritaire
heerser
Wilt hervormingen doorvoeren (bv. Nederlandse taal)
Stond met zijn ene been in het ancien regime en met zijn
andere been in de 19e eeuw
1
,Ancien régime
1. Vorst en adel
2. Clerus
3. Gewone bevolking (98%)
Macht < vorst < god
Conservatief, katholiek
- Maar: vorst regeert met de drie standen
“Statenvergaderingen”
Elke provincie onafhankelijk (“confederaal systeem”)
vb. Vlaanderen
vb. Brabant
vb. Henegouwen
- Zuidelijke Nederlanden Luik (apart)
61% inwoners Nederlandstalig
35% Franstalig
Rest Duitstalig
Gaat veranderen: de gebieden gaan verfransen
- Schoonmoederregime (VK/ Republiek)
Ten noorden van ons: nederlandse republiek -> houdt toezicht
op ons: oa. Toegang tot haven van Antwerpen geblokkeerd
Groot Brittanië: vriendelijke schoonmoeder, gaat ons altijd
steunen
In 1830 met doorbraak van nieuwe staat: andere samenleving, nieuwe
gerechtelijke staatsstructuur
Belangrijke hervormingen -> nieuwe organisatie
Frans regime
- 1795: “België” deel van Frankrijk (zuidelijke nederlanden
aangehecht bij Frankrijk)
Eenheidsstaat
Departementen ipv vorstendommen
- Afschaffing leenrecht/privileges
Nationale soevereiniteit: macht niet bij rijke adelijke groepen,
maar principe van nationale soevereiniteit
Openbare verkoop goederen kerk
- Nieuw juridisch systeem
Rechtbanken (Cassatie -> Beroep -> Eerste Aanleg)
Hervormingen burgerlijk Wetboek, Strafwetboek...
Exit gewoonterecht
2
, - Haven Antwerpen weer “vrij” , invoer achternamen, …. Door
Napoleon
- Concordaat tussen Napoleon en de kerk (1801): akkoord met paus
Weddes (salaris) voor priesters betaald door OH
Kerkgebouwen beheerd door kerkfabrieken (teruggegeven
door de staat) (gemeente subsidieert de kerkfabriek)
1815: Verenigd koninkrijk der Nederlanden
Napoleon komt ten val bij de slag van Waterloo (1815)
Congres van Wenen (1814 – 1815): restoratie -> grootmachten vinden de
totale democratie te radicaal, willen terug naar het oude systeem, meer
orde en vrede in Europa (economisch interessanter)
- Bufferstaat tegen Frankrijk (drempel dat Frankrijk afwendt tav.
Duitsland en omgekeerd) -> willem vorst
Sterk, gecentraliseerd land
Forten
- “uitbreiding” voor het huis van Oranje
Départements réunis
Apart statuut voor Luxemburg/ Limburg (Duitse bond)
Grondwet 1815
- Macht gaat uit van de vorst !!!
Grondwet was door Willem zelf geschreven (geen
constitutionele vergadering)
Geen ministriële verantwoordelijkheid -> koning kon zelf zijn
goesting doen
Vorst kan tussenkomen in processen
- Parlement: staten – generaal (een beetje voor de show)
50/50 Noord/Zuid
Bicameraal: eerste/ tweede kamer -> eerste zitting in Brussel
van beide kamers van staten generaal door Willem I
Tienjarige begroting !
Monsterverbond: 2 heel verschillende groepen van conservatieve en
progressieve revolutionaire krachten die gaan samenwerken tegen de
regering van Willem
Tussen liberalen en katholieken
Revolutie van 1830
Huis van oranje = vostenhuis van Willem I
Orangisten = mensen die Willem steunen (bv. textielbazen,
3
, Het volk gaat al het werk doen, maar diegene die de macht grijpen is de
burgerij
1e onafhankelijkheidsverklaring van België: 4 oktober 1830 door voorlopige
regering
- Liberalen: ideeën van democratische natiestaat, parlement,
nationale soevereiniteit
- Katholieken: meer conservatieve krachten, willen de macht van de
kerk behouden (daarom boos op willem) en ze willen de oude
structuren in tact houden
Context revolutie
1829 – 1830 gaat het economisch slechter: meer armen in de steden ->
die maken mee op straat de revolutie
- Landbouwland -> jong industrieland
Succes onder Willem I
Maar: landbouw blijft belangrijkste
Staatsbestel Willem I
- 2 oppostitiegroepen
Middenklasse -> liberale eisen (= Franse revolutie
verderzetten)
Adel en clerus -> herstel macht (= klok verder terugdraaien)
Beide willen macht koning beperken
Revolutie < lagere burgerij + middenklasse
- Mensen die de revolutie gemaakt hebben worden gemarginaliseerd,
aan de kant geschoven
- “uitgesloten”
= kleine burgers, intellectuelen, onderwijs, journalisten, ambtenaren,
…
= kleine boeren, ambachtslui
- Voeren revolutie maar worden weer uitgesloten van de macht
Conservatieven: herinnering aan de Brabantse Omwenteling
- Opstand (1787, 1789-1790) tegen de progressieve, maar autoritaire
vorst (Willem I)
- Grondwettelijke traditie Ancien Régime (Blijde Inkomst Brabant,
1356) -> oude grondwettelijke documenten herstellen: deze opstand
is aantrekkelijk voor de katholieken, conservatieven, want zij willen
het systeem van het ancien régime terug
“Vrijheidslievende Belg” ( Belgische grondwet)
Mensen die de revolutie maken (= arbeiders) worden geleidt door een
middenklasse die radicale eisen heeft
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur LAW2005. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,26. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
64419 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans