HOOFDSTUK 13
INTERVENTIETECHNIEKEN
13.1 ALGEMEEN
Onderzoek is nodig bij:
- Accidentele belasting (brand, ontploffing,…)
- Tekenen van veroudering
- Toepassing van slechte materialen
- Hogere belasting of strengere eisen (brand)
- Aanpassing structuur
En dit zowel bij behoud van functie of bij een nieuwe functie.
(interventie is veel moeilijker dan nieuwbouw)
STAPPEN VAN EEN ONDERZOEK
S1 INSPECTIE EN DRINGENDE ACTIE
- Structuur moet meestal eerst vrijgemaakt worden
- Onmiddellijk verwijderen van loszittende delen die naar beneden kunnen vallen
- Zones die onderhevig waren aan brand, ongeval of explosies, bestuderen en
eventueel onmiddellijke actie ondernemen (stutten, toegang afsluiten, lokaal
omleiden)
S2 INFO-VERZAMELING
- Plannen zoeken: architectuurplannen (met details), bekistingsplannen (met
details), wapeningsplannen, staalconstructieplannen > liefst as-built, zo niet
conformiteit nakijken.
- Berekeningen, meetstaten opzoeken
- Indien geen plannen: opmeten beton/staal en met niet-destructieve of
destructieve methodes de wapening verwijderen
- Rapporten over onderhoud, herstelling, verbouwingen, controles
- Documenten te vinden bij bouwheer, architect, ingenieur, aannemers, openbare
diensten, bibliotheken,…
- Algemene documenten: handboeken en tijdschriften, normen en overzichtwerken
S3 GEDETAILLEERD ONDERZOEK
- Gebreken lokaliseren (soms geverfd of ingegoten) en de oorzaken hiervan:
o Grote vervormingen door buiging, impact, knik
o Breuken, scheuren of barsten
o Corrosie staal of betonstaal
o Aantasting hout door schimmels, insecten
o Afbrokkelen betondelen
o Vervormingen in verbindingen of ontbrekende verbindingen
o Defecten in gietijzer, soms intern (luchtbellen, scheuren)
1
,S4 NAZICHT VAN DE STRUCTUUR (HERBEREKENING)
- Evaluatie van de structuur (voor de huidige of toekomstige functie) is
verschillend van ontwerp van een structuur
- Normen: oude normen versus EC (Eurocodes sinds 1/1/’11): verbeterde inzichten
en nauwkeurigere berekeningen toegelaten
- Belastingen: vroeger lager dan nu!
>>Conclusie berekening: structuur voldoet of voldoet niet.
S5 VERDER TE ONDERNEMEN STAPPEN
IN SITU BELASTINGSPROEF:
- langzaam en duur, wat als er bezinkingen optreden, soms beter goedkoper om
opeens te versterken
o Belasten tot 1,25 à 1,5 x de karakteristieke belasting: vervorming moet
onder bepaalde grens blijven
o Nodige veiligheidsmaatregelen in acht nemen.
- op volledige structuur of deel ervan, tot bepaalde belasting of tot bezwijken
o Als er 6 of meer dezelfde delen zijn, kan men één ervan testen tot
instorten, op voorwaarde dat dit representatief is voor de andere.
- Criteria
o Voorop vastleggen met akkoord van alle partijen
o Doorbuiging liggers: L/350 met max. van 30 mm.
o Samendrukking kolommen: 2mm.
- Procedure
o Aanbrengen van belasting in stappen (meestal 10%): vaste stoffen,
vloeistoffen in tanks, eventueel met vijzels
o Meten van beweging met verplaatsingsmeters
o Meting van spanningen met rekstrookjes
o Tijdens de test > veiligheid bewaken: schoring, automatische metingen
o Na de test > inspectie met besluit
4 NIVEAUS VAN INTERVENTIE
- Geen tussenkomst, met eventueel afzwakken van eisen
- Verdere aftakeling tegengaan
- Herstellen, versterken of vervangen van deel of geheel
- Afbraak
HERSTELLEN, VERSTERKEN OF VERVANGEN
- Herstellen > oorspronkelijke sterkte, stabiliteit, stijfheid of duurzaamheid
terug berieken
- Versterken > hogere sterkte, stabiliteit, stijfheid of duurzaamheid bereiken
(door aanbrengen van bijkomend materiaal, bijkomende wapening,
bijkomende steunpunten, omhullen van elementen,..)
- Vervangen > oorspronkelijke of hogere sterkte, stabiliteit, stijfheid of
duurzaamheid bereiken
>>Tijdelijk altijd de belasting opvangen
IN GEVAL VAN BESCHERM MONUMENT
2
, - Maximaal bewaren van originele constructie
- Eerder herstellen en versterken dan vervangen
- Gebruik van traditionele materialen en technieken waar mogelijk
- Nieuwe materialen en ingrepen niet verdoezelen
- Reversibele interventies indien mogelijk
S6 VERSLAG EN AANBEVELINGEN
- In het verslag onderscheid maken tussen feiten, hypothesen, besluiten en
aanbevelingen
- Delen:
o Aanleiding
o Onderzoek (plannen en documenten), beschrijving en observaties
o Monstername en testen
o Herberekening en bespreking
o Besluiten en aanbevelingen
13.2 BETON
OORZAKEN SCHADE
DUURZAAMHEID (DURABILITY)
3
, SCHADE DOOR CARBONATATIE
4