School en pedagogische psychologie
Les 1: Inleiding: kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele
problemen
Gedrags- en emotionele problemen = alle kinderen die zich zichtbaar
ongewoon of abnormaal gedragen of die zichtbaar ongewone of
abnormale reacties vertonen, en dat afgezien van de ernst, de oorzaak of
de context van het gedrag of de emotie
- Soms is gedrag normaal, maar komt het in te hoge frequentie voor
OF Het is abnormaal bijzonder gedrag (zoals de tv die tegen u praat)
Problemen worden ernstig wanneer ze langdurig of blijvend worden, in
combinatie voorkomen met andere problemen en/of een ernstig lijden tot
gevolg hebben bij het kind en/of de directe omgeving
Aandachtspunten bij het definiëren van gedrags- en emotionele
problemen:
- Ontwikkelingsperspectief
o Weten wanneer gedrag of emoties wel/niet aangepast zijn aan
de leeftijd
Vb. woedebuien en druk gedrag bij een kleuter
Dezelfde separatieangst vinden we normaal bij iemand
van 8 maanden, maar op 7 jaar vinden we dat raar.
- Continuümgedachte
o Geen kwalitatief verschil in gedrag, maar wel verschil in ernst,
intensiteit en chroniciteit. Kinderen met gedrags- en
emotionele problemen vertonen deze gedragingen frequenter,
intenser, langduriger en in verschillende situaties.
Gedrag en emotionele problemen is vaak gedrag dat alle
kinderen tonen, het komt vaak voor (nee je mag dat niet
aanraken en doen dat dan toch). Wanneer het verandert
in frequentie en intensiteit, dan gaan we het een meer
ernstig gedragsprobleem noemen. Een kind dat nooit
luistert ongeacht de situatie.
- Context
o Bekijken van gedrag en emoties van kinderen in de situatie
waarin ze zich voordoen
o De setting, activiteiten en de pedagogische aanpak hebben
een grote impact op het gedrag van een kind
Waar doen de problemen zich voor? (enkel op school of
ook thuis?) Een kind dat enorm druk is heeft geen last bij
1
, zijn vaste juf, maar wel bij andere methode van de
desbetreffende juf ligt hier aan het probleem.
- Informant
o Wie beoordeelt het gedrag van het kind?
We luisteren naar de gehele context en info uit
verschillende invalshoeken verzamelen, maar dat is
allemaal wel subjectief natuurlijk. We hebben allemaal
onze eigen waardeoordelen die meespelen.
Ouders willen altijd graag
een verklaring of diagnose
waarbij ze dan een plan
krijgen om het aan te
pakken.
Maar niet iedereen heeft
een diagnose, maar je kan
wel gewoon het gedrag
enorm goed kaderen en
beschrijven.
Voor ernstigere problemen is een diagnose handig,
wanneer er medicatie nodig zou moeten zijn
bijvoorbeeld
Classificatie van gedrags- en emotionele problemen
Doel: gemeenschappelijke taal
- Vb. verwijzen we naar dezelfde gedragskenmerken wanneer we
spreken van aandachtsproblemen?
Twee soorten classificatiesystemen:
1. Klinisch-psychiatrische classificatiesystemen
a. DSM-5
i. Overzicht van alle in de westerse wereld erkende
klinische geestelijke gezondheidsstoornissen en andere
aandoeningen die een reden voor zorg kunnen zijn
ii. Stoornissen worden geoperationaliseerd door middel van
criteria
iii. Nadelen:
2
, 1. Soms te veel los gezien van omgeving en context
van het kind
2. Valide voor andere culturen?
!! Elke cliënt en zijn systeem is uniek, dat vereist maatwerk. !!
2. Empirisch-statische classificatiesystemen (niet kennen in reader)
Epidemiologisch onderzoek naar gedrags- en emotionele
problemen bij kinderen en jongeren
= systematische studie naar
- Prevalentie (= het voorkomen op een bepaald moment in de tijd)
- Verspreiding in een bepaalde bevolkingsgroep
- Factoren die het voorkomen en de verspreiding beïnvloeden
Uit onderzoek blijkt:
Prevalentie van gedrags- en emotionele problemen bij kinderen en
jongeren ligt hoog
- Grofweg 10% v.d. bevolking zal die jongeren een moment in zijn
leven hebben dat er een gedrags of emotionele problemen zijn
Gedrags- en emotionele problemen hangen nauw samen met:
- Geslacht: Prevalentiecijfers liggen bij jongens hoger dan bij meisjes
o 2 jongens VS 1 meisje (weten niet hoe dat komt)
jongens externaliseren en meisjes internaliseren
waardoor het bij meisjes minder snel wordt
gerapporteerd. Dit kan deels het verschil tussen geslacht
verklaren.
- Leeftijd: Jongere kinderen laten andere gedragsproblemen zien dan
oudere
- SES: Prevalentie van gedragsproblemen is hoger bij kinderen uit
zwakke sociale milieus
o In armoedige situaties is er meer chronische stress door hun
omstandigheden. Dat maakt je dan kwetsbaarder wanneer er
iets anders ingrijpends gebeurd.
Gedragsproblemen van kinderen zijn vrij stabiel
Zijn er nu meer gedragsproblemen dan vroeger?
3
, - Ons concept over gedrags- en emotionele problemen verandert over
de tijd, waardoor het niet te vergelijken valt.
Etiologie van gedrags- en emotionele problemen
= verklaringsmodellen voor gedrags- en emotionele problemen bij
kinderen en jongeren
- Hoe zien verklaringsmodellen eruit?
o Waarom is het belangrijk om gedrags- en emotionele
problemen bij kinderen grondig te onderzoeken?
Problemen zijn divers: frequentie, ernst, duur en
uitgebreidheid
Als je kinderen met deze problemen goed wil
begeleiden, moet je eerst begrijpen waarom sommige
kinderen deze problemen ontwikkelen en anderen niet
- Biologische factoren (niet kennen in de reader)
- Leerervaringen (niet kennen in de reader)
- De invloed van biologische factoren en leerervaringen op de
ontwikkeling van gedrags- en emotionele problemen (niet kennen in
reader)
Ontwikkelingspsychologie = de wetenschappelijke studie
van groei, verandering en stabiliteit doorheen
de verschillende levensfasen.
Ontwikkelingspsychopathologie = de wetenschappelijke
studie naar het ontstaan en het beloop van
psychische stoornissen. Problemen waarvoor men hulp komt zoeken zijn
het product van een lange voorgeschiedenis, waarvan
verschillende factoren elkaar hebben beïnvloed
Aandacht voor het grensgebied : niet-klinisch
voorlopers van psychopathologie.
De problematiek bij een kind is anders dan bij
een volwassene! Bij hen is dat al jaren en
jaren bezig, terwijl je bij een kind nog kort op
de bal kan spelen
Uitgangspunten van verklaringsmodellen voor psychopathologie:
- Multicausaliteit van gedragsproblemen
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jankerkhof02. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,46. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.