Volledige samenvatting van het vak Kwaliteit van leven bij mensen met een beperking aan de hand van de boeken "Ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking" van Vera Van Hove (volledig) en "Orthopedagogiek als handelingswetenschap" Sarah De Pauw et al. (hoofdstuk 3, 4 en 5). Modeltraje...
KWALITEIT VAN LEVEN BIJ MENSEN MET
EEN BEPERKING
DEEL 1: PERSONEN MET EEN
VERSTANDELIJKE BEPERKING
Enorm veel verschil -> bijzonder moeilijk om dé persoon met een verstandelijke beperking te beschijven
HOOFDSTUK 1 – ONTWIKKELINGEN IN DE SECTOR
1.1 HET CONCEPT PARADIGMA
Paradigma = een geheel van wetenschappelijke bevindingen die op een bepaald moment als maatgevend
worden beschouwd + kader dat theoretische inzichten en handvaten voor de praktijk geeft
• Hangt nauw samen met W&N van de samenleving op dat moment
Paradigmashift: een verschuiving naar een nieuw paradigma -> nieuwe reacties als tegenreactie op de vorige
➔ Uitgangspunt: terminologie weerspiegelt de kijk op mensen: NU mensen of personen met een
verstandelijke beperking
• Als de visie verandert, weerspiegelt zich dat ook in een nieuw vakjargon
• Als de visie verandert, zie je dit ook in de soort ondersteuning die men geeft
defect ontwikkeling burgerschap
1.1.1 HET DEFECTPARADIGMA
Klemtoon op wat mensen niet kunnen (defect) -> tot jaren 70 dominante paradigma
• Focus op verschil van mensen mét en zonder een verstandelijke beperking
• Uitgesproken klemtoon op de tekorten of defecten
• Terminologie: debielen, imbecielen en idioten -> tekort op intellectueel functioneren
• Beperking = ziekte of stoornis -> patiënt in voorziening (ziekenhuismodel)
• Segregatie: instituten waren eigen wereld op zich ver afgelegen van de rest van de maatschappij
• Kind toevertrouwen aan ‘deskundigen’ die geschoold en gespecialiseerd waren -> geen rol voor
ouders
• Dagelijks verzorging: bed, bad & brood is goede verzorging
Kritische bedenkingen
• Mensbeeld: focus op verstandelijke beperking -> mensen gereduceerd tot niet-mensen
• Ondersteuning bestaat uit medische en paramedische opvolging
• Handelingsplan: wat de persoon niet kan en welke problemen -> handelen begeleider staat centraal
1
, • Persoon heeft weinig contact met familie en buitenwereld
• De groep primeert en niet het individu
• All-inpakket in deskundigheidsmodel
Voorbeeld ‘Mercy killing’ in Uganda
• = Genadedood: kind doden/laten sterven als daad van genade
• Kinderen met een beperking en hun moeder worden afgestoten
o Ze zijn een last, mensen zijn bang van hen, … -> gebrek aan kennis
• Defectparadigma met een vorm van exclusie
1.1.2 HET ONTWIKKELINGSPARADIGMA
Je moet het kind gaat stimuleren, zodat ze het leren
• Nadruk op overeenkomsten tussen mensen met en zonder een verstandelijke beperking
• Belang van gelijkwaardige (minimale) levensstandaard
• Terminologie: mentaal gehandicapten, minder validen of anders-validen
• Ontwikkelingsdenken staat centraal
• Stimulerings- en educatie programma’s met oog op ontwikkeling -> training geven
• Netwerk krijgt beperkte rol en verantwoordelijkheid
• Integratie: cliënten moeten zich aanpassen aan de SL
• Normalisatie: dagelijks bestaan persoon zo dicht mogelijk bij normale leven/omgeving brengen
o Gendergemengd, wonen en werk gescheiden, week en weekend verschillen, jaarritme,
levenscyclus, …
• Afbouwen grote/afgelegen voorzieningen -> decentralisatie en kleinschalige woonunits
Kritische bedenkingen
• Mensbeeld: persoon is zelf verantwoordelijk voor zijn integratie
• Conformering aan bestaande normen, weinig ruimte voor individu
• Inrichtingscultuur met nadruk op routine en structuur gekopieerd uit grote voorzieningen
• Nog geen sprake van ‘echte’ deelname aan SL -> ‘eiland’
• Beperkt tot fysiek-structurele aanpassingen
1.1.3 BURGERSCHAPSPARADIGMA
Personen met een beperking worden gezien als een mens, als een volwaardige burger met rechten en plichten
• Terminologie: mens of persoon met een verstandelijke beperking
• In eerste plaats zijn ze mensen
• De cliënt i.p.v. de patiënt
• Netwerk krijgt een duidelijke plaats -> gelijkwaardige samenwerkingsrelaties
• Ouders zijn deskundigen
• Gedeelde zorg en gedeelde verantwoordelijkheid
• Zelfbeschikkingsrecht en inclusie
• Kwaliteit van leven -> leven richting geven, participeren aan de SL, …
• Beperking = afstemmingsprobleem tussen persoon met beperking én mogelijkheden enerzijds en de
samenleving anderzijds
2
, Kritische bedenkingen
• Waardig paradigma maar de realiteit staat er nog ver van
• Samenleving verandert maar langzaam haar visie
• Negatieve en stereotyperende beeldvorming en omgeving moet aangepast worden
• Sociale inclusie -> financiële middelen zijn beperkt
• PVF ondersteuning aankopen, maar weinig inclusief
• Stap naar inclusief onderwijs: Vlaanderen tweesporenbeleid -> decreet leersteun
• Overheid biedt te weinig ondersteuning én voorziet te weinig verplichte regelgeving rond inclusie
• Snelle tempo van maatschappelijke ontwikkelingen en hoge maatschappelijke eisen -> niet makkelijk
om te participeren
Verstandelijke beperking in Noorwegen
• In ’92 moesten alle grote voorzieningen worden gesloten
• Sinds ’95 elke gemeente of stad verplicht om inclusieve huisvesting en ondersteuning te bieden
• Overheid – wet: binnen 5 jaar oplossing vinden voor cliënten in SL
SELF ADVOCACY
• Advocacy ≠ self advocacy
o Advocacy: iemand anders vertegenwoordigd persoon en zijn belangen
o Self advocacy: persoon komt op voor zichzelf en zijn achterban. Contesteren zelf tegen
labeling, discriminatie en ongelijke behandeling
• Twee vormen self advocacy
o Fungeert als middel voor individuele personen om hun mening te geven en beslissingen te
nemen over hun eigen leven
o Vorm van collectieve beweging: strijdt voor collectieve belangen en rechten van de groep
➔ ijveren voor een kijk weg van het individuele defectmodel dat tot op vandaag vaak subtiel in onze SL
meandert
➔ ‘Nothing about us, without us'
ERVARINGSDESKUNDIGHEID
• Mensen met een verstandelijke beperking zijn ervaringsdeskundigen in het leven met een
verstandelijke beperking in een complexe samenleving
• Ervaringskennis van deze mensen wordt de laatste jaren erkend en ingezet
➔ Zelf actief participeren aan onderzoek
• Leidt tot positieve effecten zowel voor cliënten, ervaringsdeskundigen en hulpverleners
o Cliënten: geeft gevoel van hoop en zelfvertrouwen + uitbreiden sociaal netwerk
o Ervaringsdeskundigen: geeft voldoening en erkenning -> proces van empowerment
o Professionals: kijken anders naar hun cliënten -> mensen met empowerment
DISABILITY STUDIES
• Bestuderen sociale, culturele, politieke, filosofische, juridische vraagstukken waar mensen met een
beperking mee te maken hebben
• Onderwijsopdracht onder de vorm van het organiseren van opleidingen, trainingen en studiedagen
➔ Vertrekken vanuit mensenrechten + pleidooi voor inclusieve SL waarin alle drempels weggenomen
worden
• Activisme: aangaan van de dialoog met beleidsmakers en formuleren van aanbevelingen
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ellenanckaert. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
