Parasitaire zoönosen
Definitie WHO = zoönosen zijn ziekten en infecties die op natuurlijke wijze uitgewisseld kunnen
worden tussen de mens en gewervelde dieren
Belang van zoönosen voor de volksgezondheid is toegenomen
• “Klassieke” ziekten onder controle → meer aandacht voor “zeldzamere” ziekten
• Verbeterde diagnose
• Bevolking beter ingelicht, meer informatiebronnen
• Industrialisering veehouderij en verwerking eetwaren van dierlijke oorsprong
→ Daling van transmissie van klassieke zoönosen
→ Creëert nieuwe mogelijkheden (emerging zoonoses)
• Meer huisdieren waaronder exotische dieren
• Meer reizen naar exotische gebieden
• Toegenomen migratie
• Veranderende eetgewoonten, o.a. rauw vlees/vis
• Terugkeren van het wildbestand
• Groter deel van de bevolking met immunodepressie: kans op het verwerven van
opportunistische infecties stijgt
- HIV/AIDS
- immunosuppressieve geneesmiddelen
- verouderde bevolking (immunosenescence)
• Global warming”: verschuiving van de verspreidingsgebieden van vectoren
Voorkomen en belang
• Parasitaire zoönosen ondergeschikt aan bacteriële en virale zoönosen
• Parasitaire zoönosen ondergerapporteerd:
- meestal weinig typische symptomen
- meeste niet aangifteplichtig
- meestal endemisch (niet epidemisch)
• Maar: goede kennis van transmissie → efficiënte control
Verschillende factoren bepalen op een parasiet al dan niet in aanmerking komt als zoönose
1. Specificiteit
2. Gemeenschappelijke biotopen
3. Eetgewoonten
4. Receptiviteit
Rol van de dierenarts?
Vooral naar preventie van zoönosen
1. Diagnose stellen, bij dieren, van de parasitaire infecties die in aanmerking komen als zoönose
2. Besmette dieren behandelen en eventueel een controleprogramma opstellen
3. Eigenaars van dieren voorlichten over het gevaar van parasitiare zoönosen en hoe deze kunnen
voorkomen worden
4. Samenwerken met geneesheren bij het stellen van de diagnose bij de mens van zoönotische
infecties
MARTHE D’HAEYERE 1
,Parasitaire ziekten Zoönosen les 1 - 1ste Master
Zoönosen overgedragen door herkauwers
- Contact met het dier: cryptosporidiosis, giardiasis, Melophagus ovinus, schurft
- Eten van vlees/drinken van melk: toxoplasmosis, sarcocystosis, taeniasis
- Contaminatie van het milieu: cryptosporidiosis, giardiosis, babesiosis, fasciolosis,
hypodermosis
Contact met het dier
• Cryptosporidiosis
• Cryptosporidium spp.
- Initieel banale ziekteverwekker en toch zeer veel aandacht aan besteed:
→ Kan drinkwater besmetten
→ Geen afdoende therapeutische middelen
→ Opportunistische parasiet bij HIV/AIDS
- Verschillende species en genotypes
- Slechts enkele genotypes van Cryptosporidium parvum hebben een zoönotisch potentieel
→ 20 Cryptosporidium species + niet-geklassificeerde species
- C. hominis: mens (C. parvum genotype 1) en zoogdieren
- C. parvum: zoogdieren, mens (genotype 2)
• Epidemiologie
- Directie transmissie
- Mens → mens
- Dier → mens
→ Belangrijkste reservoirs: kalveren, lammeren
→ Prevalentie in Vlaanderen:
- 39% van de melkveebedrijven
- 20% van de kalveren < 4 weken
- Indirecte transmissie
- Fecaal verontreinigd voedsel
- Fecaal verontreinigd water (→ grondwater!)
→ Drinkwater
→ Recreatie-water
→ Humane of dierlijke oorsprong?
- Piek bij kinderen < 5 jaar en volwassenen 25-44 jaar
- Seizoenspiek: augustus – begin september
• Ziektebeeld
MARTHE D’HAEYERE 2
, Parasitaire ziekten Zoönosen les 1 - 1ste Master
• Diagnose
- Anamnese en symptomen
- Aantonen van oöcysten in de faeces → kleuring
- Immunologische technieken
→ Aantonen van Cryptosporidium antigenen in faeces
- ELISA
- Immunofluorescentie (IFT)
- Immunochromatografie (dip-sticks)
• Behandeling
- Vooral symptomatische behandeling
• Preventie
- Directe overdracht voorkomen: algemene hygiëne
→ Contact met faeces (mens en dier) vermijden
- Contaminatie van oppervlaktewater vermijden
→ Fecale verontreiniging (runderen) in waterwinningsgebieden
- Drinkwater en recreatiewater zuiveren
→ Oöcysten zijn moeilijk te verwijderen, zeer resistent
→ Ozon behandeling, filteren: enkel reductie van het aantal oöcysten
• Giardiasis
• Frequent voorkomende darminfectie bij herkauwers
• Prevalentie van 64% bij vleesvee-kalveren en 42% bij melkvee-kalveren in Vlaanderen
• Diersoort-specifiek en zoönotische genotypes van Giardia duodenalis
• Assemblages
- Assemblage A: mens, primaten, hond, kat, herkauwers, knaagdieren, wild
- Assemblage B: mens, primaten, hond
• Epidemiologie
- Giardia cysten vooral uitgescheiden door kalveren, lammeren en geitenjongen, tussen
2 weken – 6 maanden
- Cysten onmiddellijk infectieus waardoor de infectie ook via direct contact kan worden
overgedragen
- Bij herkauwers infectie met Giardia: chronische en intermitterende diarree (vaak niet
opgemerkt door veehouder)
- Geïnfecteerde dieren continue besmettingsbron, kleine hoeveelheid nodig voor besmetting
• Belang voor de mens
- In Vlaanderen 4% van de fecesstalen van mensen met diarree G. duodenalis
MARTHE D’HAEYERE 3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur dhaeyeremarthe. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.