Resume

samenvatting psychologische thema's en behandelingen bij lichamelijk lijden

0 fois vendu

Établissement
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Samenvatting van al de lessen van psychologische thema's en behandelingen bij lichamelijk lijden. Al de slides en mijn notities bij de lessen zijn hier in verwerkt, samen met figuren en afbeeldingen uit de slides om de leerstof te verduidelijken. Dit is al de te kennen leerstof voor het examen.

[Montrer plus]

Aperçu 4 sur 159 pages

Voir l'exemple

Publié le 5 janvier 2025
Nombre de pages 159
Écrit en 2024/2025
Type Resume

PSYCHOLOGISCHE THEMA’S EN
BEHANDELINGEN BIJ LICHAMELIJK LIJDEN
TABLE OF CONTENTS

les 1/10 en 3/10 – Hadi Waelkens: ziekte beleving en psychosociale zorg binnen oncologie......................2
les 4 – kinderen met een chronische ziekte: impact op ontwikkeling en psychologische interventies (Lore
WIllems) ............................................................................................................................................ 15
LES 5 en 6 – seksualiteit in de context van ziekte (Paul Enzlin) ............................................................... 26
les 7 – Kinderwens, gezinsvorming en psychische aspecten van een fertiliteitstraject (Uschi Van den
Broeck) ............................................................................................................................................. 38
les 8: Chronische pijn bij kinderen (een biopsychosociaal perspectief – Liesbet Goubert ....................... 45
les 9: rookstop en de tabakoloog – Marc Verheyen ............................................................................... 58
Les 10- psychogastroenterology: overview of how psychosocial factors influence disease experience and
the role of health psychologists in conceptualization and treatment (Livia Guandagnoli) ........................ 65
les 11 - Psychologische aspecten van IBD (Bep Keersmaekers) ............................................................ 74
les 12 – kanker bij kinderen (trui vercruysse) ........................................................................................ 86
les 13 – workshop: kanker bij kinderen (nina Severijns en laura claeys) .................................................. 98
les 14 en 15 – tinnitus (rilana cima) ................................................................................................... 105
les 16 – psychosociale thema’s en ondersteuning bij cardiovasculaire problemen …………………………. 114
les 17 – Hoge leeftijd en het belang van de existentiële dimensie (Laura Dewitte) ................................. 125
Les 18- experiëntieel-existentiële counseling en psychotherapie bij mensen met levensbedreigende
aandoeningen (Sofie Verdegem) ....................................................................................................... 134
les 19 – psychologische aspecten bij kinderen met een chronische ziekte: type 1 diabetes en
mucoviscidose (Janne Houben) ........................................................................................................ 140

1

,LES 1/10 EN 3/10 – HADI WAELKENS: ZIEKTE BELEVING EN PSYCHOSOCIALE ZORG
BINNEN ONCOLOGIE

INLEIDING

• Gastspreker is psycholoog voor mensen met digestieve kanker vanaf slokdarm naar beneden en ook
seksuoloog
o Seksuologische kant zeker van toepassing: vaak dit thema niet aangekaart door dokter
▪ Bv. na bestraling rectaal kanaal verklevingen in de vagina, waardoor seks moeilijk
kan zijn
• In UZ Leuven 13 oncopsychologen over de verschillende afdelingen
• EMT opleiding gevolgd: mensen terug meer verbonden laten voelen met elkaar

DIXIT-KAARTEN

• Kaarten gebruiken om meer ideeën en gevoelens op te brengen
• Oefening: stel dat jij kankerdiagnose zou krijgen, welke kaarten zouden je gevoelens omschrijven?
o Voorbeelden: machteloosheid, geen controle over eigen leven, voor en na de diagnose, voor mij
stopt het leven en voor anderen gaat het door, besluitenloosheid, gevoel van ik ben mijn kanker
ipv ik ben een persoon met kanker, chaos, eenzaamheid en het zelf moeten doen, angst voor de
dood en hoe andere mensen hiermee omgaan, overspoeld voelen, vastlopen, confrontatie met
de eindigheid, het lot, wat is de kans dat…?, onwetend, kwetsbaarheid
o Vragen: waar kunnen mensen toch nog controle nemen?
o AJAS-project voor jongeren die kanker krijgen: info verstrekken die meer aansluiten aan hun
levensfase bv meer omtrent fertiliteit (zaadstalen afleveren als je nog nooit gemasturbeerd hebt),

• Hoe ga je professioneel om met een zwaar verhaal?: benoem dat het je raakt, benoem eigen emoties
o Als een patiënt sterft, gaat de psychologe zelf afscheid nemen en vertelt ze vaak wat ze zelf
geleerd heeft uit de gesprekken

LEVEN MET EEN DIAGNOSE, VAAK EEN SCHARNIER MOMENT IN HET LEVEN

2

,LEVEN MET EEN VERLIESERVARING

• Verlies op meerdere vakken: lichamelijke gezondheid, onafhankelijkheid, normale rolpatronen,
vrienden, vertrouwde uitzicht of aanvoelen van lichaam, werk, inkomen, levensritme
• Rouwproces
• Confrontatie met grenzen en sterfelijkheid

= Model van rouw

Teruggaan: vasthouden aan het verleden, plots
teruggetrokken worden naar het verlies (bv. een
liedje op de radio)

Verdergaan: wel nog plezier hebben, afleiding
zoeken, voor kinderen zorgen, het leven nog
leiden tot aan de sterfte

=>slechte rouwreactie = vastzitten in 1 v/d 2
polen
--> in therapiegesprek altijd de 2 polen
bespreken
--> bv. in ontkenning of enkel in het verleden
leven of enkel aan diagnose denken
--> slechte rouw komt ook voor traumatische rouw = rouw die tot stand is gekomen op een
traumatische manier bv. diagnose op spoed gekregen: hierbij trauma

GECONFRONTEERD WORDEN MET DE MANIER WAAROP JE PROBLEMEN AANPAKT, EN ER
MISSCHIEN IN VASTLOPEN

• Inleefoefening: denk terug aan een medisch contact waarin je je heel kwetsbaar voelde.

• Copingsmechanismen = Manier waarop iemand cognitief, emotioneel en gedragsmatig reageert op
aanpassing vereisende omstandigheden
o Verschillende copingsstrategieën: actief en probleemgericht, actief en emotiegericht en
passief en emotiegericht
1. Actieve probleemgerichte coping

3

, o Probleem aanpakken
o Informatie zoeken
o Sociale steun (praktisch gericht)
2. Actieve en emotiegerichte coping
o Expressie van emoties
o Sociale steun zoeken (emotiegericht)
o Verminderen van spanning (vb lichamelijke activiteit)
o Aanvaarden wat je niet kan veranderen
o Positieve betekenis geven aan gebeurtenissen
o Humor
3. Passieve emotiegerichte coping
o Vermijden / vluchten
o Zichzelf of anderen de schuld geven
o Ontkennen / minimaliseren
o Alcohol
o Piekeren
o Focussen op eigen tekortkomingen

• Gebruik van copingsmechanismen
▪ Belangrijk, want zeer vaak vragen over bij aanmelding (wat is normaal en wat niet?)
o Hangt samen met: PH, vroegere soortgelijke ervaringen, sociale steun, coping van omgeving,
draagkracht, spiritualiteit
o Effectieve coping: strategie varieert naargelang van situatie
o Normale reacties: ontredding, existentiële eenzaamheid, moedeloosheid, angst, …
o Problematische reacties als:
▪ Reacties zijn eenzijdig of blijven extreem
▪ Bemoeilijken functioneren
▪ Depressie
▪ Belemmering van therapietrouw
▪ Ziekte en behandeling krijgen geen plaats in het leven
▪ Blijvende extreme angst
• Angst
= Lichamelijke en psychologische respons op gevaar/onbekendheid/ onzekerheid
o Vechten of vluchten’ reactie:
▪ Oeroud overlevingsmechanisme
▪ Alarmeert ons voor bedreiging
▪ Maakt lichaam en geest alert
▪ Fysiologie in de hoogste versnelling
▪ Houdt ons alert tot gevaar wijkt
▪ Nuttige ‘voorbereidende reactie’
▪ Soms niet functioneel
▪ Lichaam, gedrag, gevoel
o Ernstige ziekte = potentieel levensgevaar, ingrijpende veranderingen, onaangename
lichamelijke ervaringen, behandeling geeft vaak zieker gevoel, nooit garantie op genezing
➔ DUS: angst is heel normaal
o Angst bij ernstige ziekte
▪ Bij diagnose en tijdens behandeling: angst voor behandeling en nevenwerkingen
(pijn, afhankelijkheid, mensen tot last zijn, …), angst om te sterven, angst om het niet
aan te kunnen, angst voor het onbekende, …

4

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mittaschool. Stuvia facilite les paiements au vendeur.