HOOFDSTUK 1: DE DOORBRAAK VAN DE BURGERLIJKE PARLEMENTAIR-
CONSTITUTIONELE STAAT
INLEIDING
Inleiding
1830-1848: overgangsperiode
- Ancien regime
o Landbouweconomie
o Adel en Kerk = geprivilegieerde standen
o Macht Kerk en godsdienst
o Macht vorst
- 19 eeuw
de
o Ontstaan industrieel kapitalisme: burgerij
o Kerk verliest bezittingen
Willem I = “verlicht despoot”
Ancien Régime
Macht – vorst – God
- Conservatief, katholiek
Vorst regeert met 3 standen
- Statenvergaderingen
- Elke provincie onafhankelijk (“confederaal systeem)
o Vb. Vlaanderen, Brabant, Henegouwen…
Zuidelijke Nederlanden Luik (apart)
- 61% inwoners Nl
- 35% inwoners Fr
- Rest Dts
Schoonmoederregime (V.K./Republiek)
Frans regime
1795: “België” deel van Frankrijk
- Eenheidsstaat
- Departementen i.p.v. vorstendommen
Afschaffing leenrecht/privileges
- Nationale soevereiniteit
- Openbare verkoop goederen kerk
1
,Nieuw juridisch system
- Rechtbanken (Cassatie – beroep – eerste aanleg)
- Burgerlijk Wetboek, Strafwetboek…
- Exit gewoonterecht
Haven Antwerpen weer “vrij”
Concordaat tussen Napoleon en Kerk (1801)
- Weddes voor priesters
o Weddes = loon
- Kerkgebouwen worden beheerd door kerkfabrieken
o Teruggegeven door staat
o Gemeente subsidieert kerkfabriek
1815:
Congres van Wenen (1814-1815)
- Bufferstaat tegen Frankrijk
o Sterk, gecentraliseerd land
o Forten
- Uitbreiding voor het huis van Oranje
o Départements réunis
o Apart statuut voor Luxemburg/Limburg (Duitse Bond)
Grondwet 1815
- Macht gaat uit van de vorst
o Geen ministeriele verantwoordelijkheid
o Vorst kan tussenkomen in processen
- Parlement: Staten-Generaal
o 50/50 Noord/Zuid
o Bicameraal: eerste/tweede kamer
o Tienjarige begroting
DE REVOLUTIE
Context revolutie
Landbouwland -> jong industrieland
- Succes onder Willem I
- Maar: landbouw blijft belangrijkste
o Staatsbestel Willem I
2 oppositiegroepen
2
, - Middenklasse
o Liberale eisen
o Franse Revolutie verderzetten
- Adel & clerus
o Herstel macht
o Klok verder terugdraaien
- Beiden willen macht koning beperken
Revolutie: lagere burgerij + middenklasse
- Uitgesloten
o Kleine burgers, intellectuelen, onderwijs, journalisten…
o Kleine boeren, ambachtslui…
- Voeren revolutie, maar worden weer uitgesloten van de macht
Conservatieven: herinnering aan Brabantse Omwenteling
- Opstand tegen progressieve, autoritaire vorst (1787, 1789-1790)
- Grondwettelijke traditie ancien régime (Blijde Inkomst Brabant,
1356)
o “Vrijheidslievende Belg”
Eisen middenklasse:
- Volkssoevereiniteit
o Bevolking kiest machthebbers
- Parlementair regime
o Macht gaat uit van parlement
- Ministeriële verantwoordelijkheid
o Parlement controleert regering
- Rechten en vrijheden
o Rechtsbescherming individu
Adel en Kerk
- Tegen onderwijspolitiek Willem I
- Eis: vrijheid van:
o Godsdienst
o Onderwijs
MONSTERVERBOND 1827
Hoe verloopt revolutie?
Massa ontevreden “paupers” (armen)
- Ontstaan van relletjes, vernielingen…
Reactie koning Willem?
Brussel: Nederlands leger trekt terug
Antwerpen: beschieting door Nederland
HET NATIONAAL CONGRES EN DE GRONDWET
De grondwet, een compromis
Liberale middenklasse adel en clerus
- Gematigde hervormingen (lib.)
- Bewaren machtsstructuur van voor Franse Revolutie (cons.)
Verkiezingen Nationaal Congres
- Rechtstreeks verkozen, maar hogere kiescijns
o Exit kleine burgerij, democraten, republikeinen
- Kleine matiging: capacitair stemrecht
Nationale soevereiniteit, geen volkssoevereiniteit
Het Nationaal Congres
Twee groepen belangrijk
- Adel (grootgrondbezitters)
- Intellectuelen (advocaten)
o Conservatieven/ gematigde katholieken > antiklerikalen
o Conservatieven/ gematigden > democraten
Prioriteiten:
- Macht koning aan banden < adel/burgerij
o Beschermen tegen koning
Koning gebonden aan grondwet
Scheiding der machten
Ministeriele verantwoordelijkheid
Contraseign
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur fauvenellyvh. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.