Deel II — Omgaan met agressie
en geweld in de hulpverlening
1. Agressie: wat is het? (p. 133 - 141)
1. Agressie…?
De nitie agressie (Bakker & Bakker):
• Agressie = handeling die leidt tot uitbreiding van iemands gebied (hoe tijdelijk ook).
• Geen vernielzucht, maar aanwinst van ruimte.
Verschil agressie en vijandigheid:
• Agressie = uitbreiding van gebied (neutraal).
• Vijandigheid = vernielzucht, haat (negatief).
Oorsprong term "agressie":
• Latijnse betekenis: aggressio = naderen, iets beginnen, aanvallen.
• Agressie = middel om doel te bereiken, niet vernietiging.
Agressie als levensenergie en motivatie:
• Agressie = energie, motivatie, initiatief, bron van groei.
• Florence Nightingale: haar werkgedrevenheid gedreven door “woede” over sociale
onrechtvaardigheid.
Freud's visie:
• Agressie essentieel voor menszijn.
• Agressie kan constructief worden ingezet (sociaal aanvaardbare handelingen).
• Niet destructief, maar overleven in relatie tot anderen
2. … of “geweld”?
Agressie:
• Schade (fysiek/emotioneel) aan anderen of omgeving.
• Kan zonder kwaad opzet (gezonde agressie/ assertiviteit).
Geweld:
• Agressie met destructieve intentie (kwaad opzet).
• Grovere vorm van agressie.
Perspectief slachto er:
• Betekenis hangt af van ervaring slachto er.
• Positieve intentie (bijv. chirurgie) ≠ altijd geweld.
Grensoverschrijdend gedrag:
• Agressie = schade + schending van regels (Van der Ploeg, 2009).
• Agressie en grensoverschrijding = synoniem.
Geweld (Bakker & Bakker):
• Geweld = agressie met krachtmiddelen.
fi ff ff
, Delinquent gedrag:
• Agressie ≠ wetsovertreding.
• Niet elke agressie is delinquent gedrag.
Autodestructief gedrag:
• Geen focus op zelfbeschadiging, hongerstaking.
3. Soorten agressie
Agressie = verwijst naar een veelheid aan verschillende gedragingen, die op verschillende
manieren van elkaar kunnen worden onderscheiden.
1. Drijfveer/functie
• Onderscheid agressie: frustratie-agressie vs instrumentele agressie (meest gehanteerde
opdeling)
• Je kan doorschieten van proactief naar frustratie
1. Frustratie-agressie of reactieve agressie
• Reactie op situatie die frustrerend aanvoelt
• Functie agressie —> ventileren/reduceren spanning
• Met reptielenbrein (geen waarneming)
• Door rode lint schieten (verlies controle)
• Voorbeelden:
• Ahmed slaat zichzelf als reactie op hoofdpijn.
• Christa is overspannen. Op het moment dat haar iets gevraagd wordt snauwt ze de ander af.
•…
2. Instrumentele of proactieve agressie
• Agressie als instrument / middel om doel te bereiken
• Situatie onder controle
• Wel nog waarneming
• Voorbeelden:
• De begeleiders van Ahmed bieden hem bescherming tegen de gevolgen van zijn
autoagressief gedrag. Door herhaling ontstaat een operant conditioneringse ect, waardoor
Ahmed leert zichzelf te slaan met op het oog op het verkrijgen van bescherming of
begeleidersnabijheid.
• De groepsgenoten van Christa blijven uit haar buurt als reactie op haar agressieve
uitbarstingen. Die uitbarstingen kunnen na verloop van tijd een middel worden om te maken
haar gerust te laten.
•…
ff
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur alexvanh7. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,86. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.