Samenvatting van het OLOD 'Sociologie'. De samenvatting bestaat uit het boek, de PowerPoint en eigen notities uit de les. Op het einde staat een begrippenlijst en is er een lijst met de belangijke namen.
,Een inleiding in de sociologie: ‘Niemand is een eiland’
Sociologie = ‘samenlevingskunde’
Sociologen hebben intresse in:
- Hoe leven mensen in allerhande sociale verbanden?
- Wat zijn de kenmerken van die samenlevingsverbanden?
- Door welke watmatigheden worden ze gestuurd?
Sociale interactie & handelen binnen de samenleving
Hoofdstuk 1: Op ontdekkingstocht door een bekend gebied?
1. Het dagelijkse leven door de bril van een socioloog
Sociologische bril:
- Nodig voor het dagelijks waarnemen => structuur + betekenis geven
- Achterliggende werkelijkheid een betekenis geven
Sociologische verbeelding = bewustzijn dat onze individuele ervarings- en belevingswereld verband houdt
met een bredere samenleving.
Drie componenten van sociologische verbeelding:
1. Biografie = alles wat mensen meemaken in hun leven
2. Sociale structuur = geheel van sociale relaties die iemand heeft
3. Geschiedenis = historisch verloop die invloed heeft op sociale structuur
1.1 Over eten en drinken
• Primaire behoefte
• Sociale en culturele context vb. stokjes tov bestek
• Sociale patronen vb. brunchen op zondag, eten voor de tv
• Kookboeken: verraden culturele verschuivingen
• Koffie van ‘alledaags’ naar ‘sexy’ en als ‘vriendelijke drug’
1
,1.2 Over sport
• Verbonden met een bepaalde sociale status
• Hoge SES: skiën, zeilen (weinig fysiek contact)
• Lage SES: boksen, motorcross
Statussymbool = een teken dat niet functioneel wordt gebruikt (zoals uniform van politieagent), maar als
verwijzing naar rijkdom, macht en prestige.
1.3 Over lifestyle en lijstijl
• Wat men lijkt te zijn
• Voorbeeld: ideale vrouwelijke en mannelijke lichaam
• Cultuur van de look: meestal voor elite
‘Conspicious consumption’ = een nieuwe elite, een streefklasse, die zich niet langer onderscheidt adhv haar
inkomen of materiële consumptie, maar adhv subtiele vorm.
=> Verfijnde kennis en cultuur etaleren en zich distantiëren van de grauwe massa vb. VSCO-girl
1.4 Over liefde
• Verliefdheid mag blind zijn, partnerkeuze niet
• Mensen huwen binnen hetzelfde sociale milieu (veel gemeenschappelijk, sociale druk)
1.5 Contingent maar niet arbitrair? – Elchardus, Spruyt en Vanroelen
Contingent = besef dat alles anders had kunnen zijn dan hoe het is: eten, kledij, historisch verloop …
Arbitrair = louter toevallig, willekeurig.
Het is niet omdat een gebruik anders had kunnen zijn dat er geen goede reden bestaat waarom het nu zo is
2. Niemand is een eiland – zeker niet in tijden van corona
ð We kunnen niet zonder elkaar
ð Elk individu en elke bevolkingsgroep is belangrijk voor de samenleving (niet enkel economisch)
ð Relationeel karakter, wederkerigheid van elk samenlevingsverband => relationele: socioloog
2
, Scherpt de coronacrisis onze sociologische waarneming aan?
• Optimistische kijk & wederkerigheid => welbegrepen eigenbelang
• Sociologen aan de zijlijn gehouden
(Toenemende) ongelijkheid en armoede
• Mensen in armoede kwetsbaarder voor corona
• Gekleurde mensen disproportioneel harder getroffen
Zijn ‘bubbels’ ook netwerken?
• Bubbel van 15 = 100% sociaal contact (wisselwerkingen)
• Sommige bevolkingsgroepen meer risico op besmetting
Belang van sociale contacten, interactie en communicatie
• ‘Blijf in uw kot’ => chique villa’s tov studentenkoten, studio’s
• Dramatische gevolgen voor fysieke isolatie vb. woonzorgcentra
Over het belang van draagvlak: twijfelaars en antivaxers
• Complotdenkers => self-fulfilling prophecy
• Individuele vrijheid beschermen
• Wantrouwen in overheid, elite en big-farma
• Fake news tov wetenschappelijke feiten en ervaringen van betrokkenen
Het ‘verzet’: omwille van de aanslag op ‘de’ vrijheid of bij gebrek aan solidariteit
• Verzet tegen beperkende maatregels, vooral beperkingen die de middenklassen treffen
• Opstand tegen ‘de elite’, wantrouwen en zich niet gehoord voelen
• Verzet in naam van vrijheid, maar wiens vrijheid?
• Solidariteit: warme tov koude (structurele)
3. Een stap verder: een sociologische blik doet beter begrijpen
3.1. Echtscheiding
Actor: persoonlijke redenen – psychologische gevolgen
Factor: maatschappelijke oorzaken en gevolgen vb. armoede, schoolachterstand kind, huisvesting
Echtscheidingsfenomenen:
ð Tweeverdienersgezinnen: economische onafhankelijkheid, sociale contacten buiten gezin
ð Verminderde sociale druk om samen te blijven omwille van kinderen
ð Verminderde sociale druk op privéleven door kerk en familie
ð Langere levensverwachting & inkorting echtscheidingsprocedure
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur orthostudent7. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.