Samenvatting van het vak menselijk gedrag, het gaat over het eerste boek namelijk: Gedrag in gezondheid en welzijn geschreven door Andre Vyt. Het bevat op het einde van elk hoofdstuk nog eens belangrijke begrippen. Het einde van de samenvatting is een samenvatting over alle te kennen begrippen.
__________THEMA 1: Wat is gedrag en wat leren we uit gevalsstudies:
Hoofdstuk: beroemde patiënten in de kijker:
1. Gedrag niveaus:
● bewust gedrag ⇒ persoon is volledig bewust van handelingen
● onbewust gedrag ⇒ persoon doet handelingen zonder bewuste aandacht
⤷ kan je strikt scheiden van elkaar
⤷ menselijk gedrag mix van beiden
2. De hersenen:
→ verschillende hersenstructuren staan in voor diverse aspecten
→ hersenen verdeeld in grote en kleine hersenhelft
⤷ verbonden via centrale fissuur ⇒ corpus callosum
→ kleine hersenen (of cerebellum) bevinden zich onder occipitaal- en temporaalkwab
⤷ speelt een rol bij motorische activiteiten
→ indeling grote hersenhelft:
- frontaalkwab (voorhoofdskwab)
⤷ reguleert je gedrag
⤷ eerste deel bevat prefrontale cortex
⤷ achterste deel bevat motorische functies
- occipitaalkwab (achterhoofdskwab)
⤷ verwerkt visuele informatie
- temporaalkwab (slaapkwab)
⤷ verwerkt auditieve informatie
- pariëtaalkwab
⤷ eerste deel bevat sensorische functies
→ andere basiselementen in hersenen:
- limbisch systeem
⤷ ringvormige structuur in hersenen
⤷ mesolimbisch systeem verbindt structuur met andere delen van
middenhersenen
⤷ mesolimbisch systeem actief bij verslavingsgedrag
- hippocampus
⤷ bevindt zich bij limbisch systeem
⤷ bevat semantisch (betekenis) en episodisch (herinnering) geheugen
⤷ bepaalt werking van het geheugen en geheugenprocessen
⤷ vermogen van informatie onthouden en opslaan
- amygdala
⤷ bepaalt emotioneel interpreteren en reageren op prikkels
→ herenbelongingssysteem:
⤷ reguleren van motivatie, beloning en bevrediging
⤷ door circuit tussen prefrontale structuren en het mesolimbisch systeem
1
,3. Gedragsstoornissen:
○ frontaalsyndroom:
→ beschadiging frontaalkwab
→ veranderingen in karakter en ingesteldheid ⇒ gedragsverandering
→ er is geen aantasting van cognitieve functies
○ hysterie:
→ ingebeelde aandoening door onbewuste
⤷ psychogene oorzaak
→ lichamelijke symptomen waar geen lichamelijke oorzaak voor te vinden is
→ lichaam reageert op dezelfde manier als je geest denkt
→ mentale spanningen omgezet in fysieke symptomen
○ conversie-neurose:
→ conversiestoornis
→ neurologische aandoeningen die uitweg zoeken via lichamelijke
ziektesymptomen
⤷ onverwerkte trauma’s, geestelijke conflicten, …
→ patiënt is zich er niet bewust van
→ worden niet veroorzaakt door fysieke ziekte of letsel
→ hersenen bij mensen met conversiestoornis:
⤷ extra actie in frontaalkwab, miner actie in hippocampus
⤷ kan je zien door neuroimaging
→ behandeling:
⤷ psychotherapie
⤷ zo onderliggende psychologische factoren aanpakken
⤷ persoon op gezondere manier laten omgaan met emoties
○ dwangneurose of obsessive-compulsive disorder (OCD):
→ is gekenmerkt door obsessies en compulsen (dwang)
→ gevoel dat je bepaalde handelingen meermaals moet herhalen
⤷ dwanggedachten of dwanghandelingen
→ geeft stress met zich mee dat negatieve impact kan hebben op persoon
2
, 4. Begrippen:
frontaalkwab reguleert het menselijk gedrag
frontaalsyndroom veranderingen in karakter en ingesteldheid, zonder het
aantasten van cognitieve functies
hippocampus staat in voor geheugenprocessen
neurose het hebben van zwakke zenuwen
hysterie lichamelijke symptomen waarvoor geen lichamelijke of
fysiologische oorzaak voor kan gevonden worden
conversie onverwerkte trauma’s en geestelijke conflicten die een uitweg
via lichamelijke ziektesymptomen zonder dat patiënt er bewust
van is
dwanghandeling neiging om constant bepaalde zaken/handelingen te doen
dwangneurose of obsessive onweerstaanbare neiging om constant bepaalde zaken te doen
compulsive disorder of denken
cortex buitenste laag van de hersenen
corticale hersenzones gebieden die aan buitenkant van de hersenen liggen
mesolimbisch systeem speelt een rol bij motivatie, beloning en bevrediging.
De beloningsroute van de hersenen
limbisch systeem De verschillende structuren
hersenbeloningssysteem het circuit tussen de prefrontale structuren en het mesolimbisch
systeem reguleert mechanismen van motivatie, beloning en
bevrediging
extra onderscheid:
conversie onverwerkte trauma’s en geestelijke conflicten die een uitweg
zoeken via lichamelijke ziektesymptomen zonder dat de patiënt
zich daarvan bewust is
hysterie nare ervaringen die verdrongen worden naar het onbewuste
maar die wel nog invloed uitoefenen op geestelijke en
lichamelijke gezondheid
3
, 5. Minder belangrijke begrippen:
amygdala bepaalt emotioneel interpreteren en reageren op prikkels
autismespectrumstoornis systematisch zich toeleggen van waar hij goed in is en heeft
overgevoelige directe zintuiglijke waarneming
geheugen mentale vermogen op informatie op te slaan, te behouden en op
te roepen
geheugendomeinen sensorisch, korte termijn, lange termijn, episodisch, semantisch
en procedureel geheugen
hersenschors buitenste deel van de hersenen
idiografische methode methode die zich richt op begrijpen van individuele en unieke
gevallen of casussen
James-Lange theorie emotionele ervaringen zijn het gevolg van lichamelijke reacties
op externe gebeurtenissen en andersom
kanskapitalisatie kleine groepjes onderzoeken en alleen de meest opvallende
elementen noteren en rapporteren
neuroimaging op beeldvorming lichten bepaalde delen van frontaalkwab en
gebieden van motorische controle extra op bij personen die
lijden onder conversiestoornissen
nomothetische methode gedrag begrijpen adhv studie in grote groepen
reductionisme complexe fenomenen begrijpen door ze te analyseren en te
reduceren naar eenvoudigere componenten
savant autistische mensen met bijzonder vermogen / begaafdheid van
de hersenen
Hoofdstuk: gedrag onder de loep:
1. Gedragsdomeinen:
→ onderverdeling menselijk gedrag volgens soort functioneren
- perceptie => waarnemen met zintuigen
- motoriek => ledematen voor het bewegen
- cognitie en intelligentie => centraal zenuwstelsel voor het denken
- affectief-emotioneel => het gevoelsleven
- geheugen => het leren herinneren
- motivatie => de drijfveren
- sociaal => leven in groep en interactie met anderen
- persoonlijkheid
→ grens tussen perceptie en interpretatie niet altijd duidelijk bij communiceren
⇒ apperceptie
→ gedragsdomeinen hangen samen en zijn niet elk apart
→ grijze overgangszone tussen: sociale, perceptuele en cognitieve domein
⇒ sociale cognitie
⤷ detecteren, interpreteren en reactie van sociale en emotionele signalen
2. Onderzoek bij psychopaten:
→ voorbeeld één van artificiële karakter van indeling gedragsdomeinen
→ psychopaten kunnen negatief gebruik maken van sociale cognitie
→ hebben tekort aan inlevingsvermogen voor hun slachtoffers
→ beschikken wel over behendigheid
↳ zoals manipulatie, inspelen op gedachten, …
→ onderzoek:
Onderzoek met 18 vrijwillige psychopaten in de gevangenis. Het functioneren van
hun hersenen werd vergeleken met de controlegroep. Ze moesten kijken naar een
filmpje waarin ze wegende handen zagen die verschillende handelingen uitvoerde
(liefkozen, afweren, pijn, …). Na een tijd werd expliciet gevraagd om zich in te leven.
→ waarnemingen:
⤷ systeem van spiegelneuronen in frontale hersenkwab minder geactiveerd
↳ activeert normaal inlevingsvermogen en bijhorende emoties daarbij
⤷ bij expliciete vraag naar inleving: wel activatie in hersenen
→ resultaat onderzoek:
- kunnen inlevingsvermogen tijdelijk deactiveren
- in staat om sluwheid te misbruiken
- bij grote zelfcontrole op eigen cognitie, hebben dan ook grote zelfcontrole
bij onderdrukken van emoties
- kunnen zich inleven als ze dat willen of als het gevraagd wordt
⤷ niet volledig correct aangezien het vrijwillige gevangenen waren
→ 2 groepen psychopaten: • verminderd inlevingsvermogen
• bewust onderdrukken van inlevingsvermogen
⤷ te maken met onbewuste
5
, 3. Liefde en verliefdheid:
→ voorbeeld twee van artificiële karakter van indeling gedragsdomeinen
→ verschillende gedragsdomeinen die hier een rol spelen
⤷ invloed van perceptie op liefde
⤷ invloed van geur op liefde
→ sensaties en hormonale componenten spelen rol bij seksuele aantrekking
⤷ als verliefdheid minder overheersend wordt stijgen gevoelscomponenten
4. Gedrag observeren:
→ impact gedrag hangt af van context en gesteld gedrag
→ om gedrag te kwalificeren: verschillende gedragingen opnemen en vergelijken
→ frequentie en saillantie gedrag belangrijk
⤷*saillantie: alleen het overduidelijke gedrag observeren en opslaan
↳ kleine gedragskenmerken van persoon kunnen geheel overheersen
→ ook rekening houden met omgeving
⤷ moeilijk om objectief te meten
⤷ wat kan persoon, wat verlangt persoon
⤷ kleine gedragingen kunnen belangrijke informatie geven
5. Overt en covert gedrag:
→ prikkels opvangen met zintuigen, prikkels verwerken en reageren
→ 2 soorten gedrag:
- overt gedrag ⇒ observeerbaar gedrag
vb. wat patiënt kan of doet
- covert gedrag ⇒ niet-observeerbaar gedrag
vb. wat patiënt verlangt, voelt, denkt, …
→ soms inwendige aspecten ook via lichamelijk signaalgedrag op te merken
→ observeren en interpreteren van gedrag gebeurd onbewust
⤷ gebeurd soms via onopvallende lichaamssignalen
→ vage grens tussen overt en covert gedrag, 3 redenen:
● waarnemingen gebeuren onbewust
● motoriek van bewegingsaspecten gebeuren bijna niet-observeerbaar
● fysiologische metingen die covert gedrag zichtbaar maken (volgende stukje)
6. Oriëntatiereactie:
→ kunnen inwendig bedekt gedrag zichtbaar maken
⤷ gebeurt via fysiologische metingen en beeldvorming van hersenen
vb. hartslagmetingen, leugendetector, temperatuurmetingen, …
⤷ manieren om emotioneel reageren te meten:
- hartslag
- galvanische huidreactie
- temperatuur
→ volgens functionele psychologie nuttig gedrag voor levensbehoud
⤷ want: • richt aandacht op relevante prikkels
• focust op reactiesnelheid
• focust op perceptie
6
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur isedevriese. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,74. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
