ONDERZOEKSMETHODEN EN -TECHNIEKEN VAN DE AGOGISCHE
WETENSCHAPPEN
Dr. Prof. Nico De Witte
ALGEMEEN
CANVAS
PPT’s
Samenvattende video’s
Samenvatting per hoofdstuk
Oefeningen & oplossingen
Artikels
Het boek ‘Bryman’s social research methods’
Schriftelijk examen (100%)
Meerkeuze
Hoge cesuur
Hoofdstuk 0: Waarom dit opleidingsonderdeel?
Henri Poincarré = wiskundige-wetenschapsfilosoof
Hij zei: Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een
dogma/partij/hartstocht/… WANT zich onderwerpen betekent het einde van
alle denken
Het gaat over het idee van vrij onderzoek en vrij denken
Doel: Kritisch-denkende, onderzoekende individuen die kritisch naar de
maatschappij kijken
Kritisch denken
= de kunst om uw eigen denken kritisch te kunnen evalueren met als doel om te
evolueren
Veel mensen zijn niet kritisch genoeg
Denk aan: de sociale media (snel beschikbare informatie maar vaak
onbetrouwbare bronnen
Oorzaken – Waarom denken mensen niet steeds kritisch na?
1) Sociale druk – de wens om ergens bij te horen, niet durven opkomen voor
je mening t.o.v. een expert
2) Gebrek aan educatie – Dit wordt niet altijd goed onderwezen, dus: geen
goede tools
3) Gebrek aan tijd/moeite – Kritisch denken kost energie en inspanning en
kiezen de gemakkelijkste route
1
,? Waar ontstaat het denken?
Hersenen = de motor van ons denken
Gevoelig voor:
Cognitive bais - Denkfouten
Bv. Het bevestigingsvooroordeel : Je zoekt alleen maar informatie op die
jouw overtuiging bevestigen. – FOUT! Daag jezelf uit door aan te tonen dat
je fout bent
Patternicity
= de neiging v/h menselijk brein om betekenisvolle patronen te vinden in
willekeurige gegevens
Bv. Herkennen van een mens en Kermit De Kikker op het Marsoppervlak
een evolutionaire eigenschap (Het herkennen v. dergelijke patronen was
noodzakelijk om te overleven – komt van de Neandertalers)
*Type I : low cost (vals positief)
Bv. Een Neandertaler hoort geritsel en denkt dat het een roofdier is. Hij
loopt dus weg terwijl er niets is. Met als gevolg: geen eten
*Type II : high cost (vals negatief)
Bv. Een Neandertaler hoort geritsel maar denkt er niets bij. Uiteindelijk is
het een roofdier. Met als gevolg: hij wordt als voeding gebruikt
Voorbeelden uit de omgeving
1) Flat earth society
2) Bill Gates – bekende complottheorie over de creatie van COVID-19 om
mensen via vaccinaties te microchippen
Aanleiding? TEDtalk – Hij zei: “Wij zijn als wereld niet goed voorbereid op
een pandemie.”
Ontkracht door wetenschappers/factcheckers
3) Krant - ‘Verslaafd aan twee triljoen sigaretten’ (China)
Onderzoek toont aan dat er een daling is, GEEN stijging!
De cijfers kloppen niet
4) Macleans news magazine (Canada)
De assen starten niet bij 0 = gezichtsbedrog!
5) Steve Gates – Grafiek over verkoopcijfers van iphone
Een cumulatieve grafiek gaat nooit dalen
? Hoe ben je een kritische wetenschapper?
Stel voortdurend vragen
2
, Controleer je gegevens
Begrijp hoe en waarom iets werkt
Baseer je conclusie op concreet bewijs en geen aannames/meningen
Wees bereid je ideeën te herzien
Vermijd vooroordelen
Streef nr objectiviteit
Zorg voor bevindingen en methodes dat herhaalbaar zijn
Sceptisch zijn over ongefundeerde claims
Tools (om kritisch te denken)
1) Interne cyclus
Gevoed door : een probleem
Maatschappij
Praktijk
Theorie
Kenmerken v wetenschappelijk onderzoek
Systematiek – procedureel
Controleerbaarheid (transparantie)
Objectiviteit (Niet vooringenomen)
Repliceerbaarheid (herhalen)
2) Externe cyclus
= de verwerkingen van de resultaten (‘kwaliteitscontrole’) uit de
bovenstaande cyclus
Vervolg : publicatie
KRITIEK
Vrije toegang of niet (het financieel
aspect mag geen belemmering vormen
om onderzoek te doen)
Het publiceren = commercieel verhaal
Impactfactoren – voordelen
= het aantal keren dat een artikel geciteerd werd in de voorbije 2 jaar in andere
tijdschriften t.o.v. het totaal aantal artikels in het tijdschrift
Tijdschriftclassificatie (hogere impactfactor = prestigieuzer en
invloedrijker)
Onderzoeksevaluatie (impactfactoren om de kwaliteit v/e publicatie en
reputatie v/e tijdschrift te beoordelen)
Financieringsbeslissingen (impactfactoren in overweging nemen bij het
beslissen welke projecten er gesteund zullen worden)
Vakgebiedspecifiek (impactfactoren variëren tss verschillende
vakgebieden)
3
, Citatiebias (invloed van zelfcitaties, citatiekartels en de populariteit v
onderzoekstrends)
Publicatiebias (hogere impactfactor -> meer kans op positieve resultaten)
Uitdagingen in de wetenschap
1) Replicatiecrisis – Tijdschriften hebben geen interesse in het herpubliceren
van reeds bekende artikels
2) Publicatiedruk – Zoveel en zo snel mogelijk
3) Publicationbias – enkel manuscripten met interessante cijfers worden
gepubliceerd
4) Selection bias – editors beslissen op basis van eigen
5) Financieringscrisis – tekort aan middelen
6) Belangenvermenging – sponsering v onderzoek
7) Ethische dilemma’s
8) Fraude
Voorbeelden
Dr. Paulo Macchiarini
Voerde experimentele operaties uit waarbij patiënten synthetische
luchtpijpen kregen geïmplanteerd
Bleek dat hij onethisch had gehandeld door operaties zonder goedkeuring
uit te voeren
Diederik Stapel – baanbrekende resultaten in gerenommeerde tijdschriften
Experimenteel design – studie over egoïstische vleeseters
Bij 32 proefpersonen werd er een verschil in gevoel van onzekerheid
gecreëerd door ze een artikel over de economische crisis (crisisgroep) of
over hoe waterdruppels ontstaan (neutrale groep) laten lezen
Score op onzekerheid was 5,1 vs 3,8
Maaltijdkeuze – 44% crisisgroep & 15% neutrale groep voor vleesmenu
Studie blijkt fake! – cijfergoochelaarij
SAMENGEVAT
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisanewman2003. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €14,66. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.