Ethologie: semester 1
Inleiding
Recent is er een groeiende interdisciplinariteit bv:
- Evolutionaire psychologie en Cognitieve ethologie
- Neuro-ethologie
- Gedragsethologie
Wat is ethologie?
Ethologie= biologische studie van gedrag
Biologisch betekent:
• Wetenschappelijke methoden (opstellen en testen van hypothesen)
• Vergelijkende studies (tussen populaties of dieren van een populatie)
• Evolutieleer als achtergrond
Triune brain theory (Paul Mclean) om
evolutie van gedrag te begrijpen en ieder
diersoort te situeren
De theorie is gesteund op vergelijkende
functionele neuro-anatomie van het
centraal zenuwstelsel doorheen evolutie
è Reptiliaan: alles of niets, directe
reactie= instinct (hersenstam)
è Paleocortex: nadenken voor reactie=
emotie (lymbisch systeem)
è Neocortex: abstract redeneren, taal,
heeft ook controle op andere lagen=
thinking skills
Die drie grote delen vormen als één
funtioneel geheel en beïnvloeden elkaar
Meer lymbisch systeem= meer
geheugen & genuanceerde emoties
1
,Gedrag:
• Definitie:
Fundamenteel eigenschap van levende organismen, organisme moet kunnen
reageren op veranderingen in extern en eigen intern milieu -> gedrag slaat dus
op regulatorische processen en het kan beïnvloed worden (door alle niveaus van
het organisme en aspecten uit het milieu)
è Binnen het organisme:
- Normen kunnen
veranderen bvb het is warm
buiten
- Als pos. is zal dier
reageren en bvb bloedvaten
worden groter
- Feedback gaat naar
sensors, die check de
temperaturen
Er is een samenhang binnen het organisme: cellen, organen en stelstels
Vragen van de Ethologie
Hoe ziet gedrag eruit?
è Tinbergen (on aims and methods of ethology)
• 2 ultimate vragen= hoe evolutionnaire krachten het gedrag gevormd hebben
in de loop van de tijd (waartoe, why)
- Functie? Hoe beïnvloed het gedrag de kans op overleven en
reproductie? Waartoe dient het gedrag zich?
- Evolutie? Hoe is het gedrag ontstaan en heeft het zich genetisch
vastgelegd: fylogenie
• 2 proximate vragen (waardoor, how)
- Veroorzaking? Welke stimuli doen het beschreven gedragd optreden ->
de stimuli die dit gedrag zal uitlokken: causaliteit
- Ontwikkeling? Hoe heeft het zich ontwikkelt in het volwassen worden
van het dier, gedragspatronen die zo goed als onveranderlijk blijven
eenmaal die ontwikkelt zijn: ontogenie
( Zie oefening )
2
, è P. Wiepkema
- Wat is het effect van leerprocessen op gedrag? (aan/afleren) Hoe kan
het gedrag nog veranderen? Reversiebel?
- Zijn er modellen mogelijk die gedrag kunnen verklaren en zoveel
mogelijk begrippen kunnen intergreren?
- Kan ethologische kennis iets zeggen over welzijn van dieren ?
Causaliteit van het gerdag
Reflexen
Behoort meer tot neurologie en niet ethologie
Soorten Stimuli
- Releasing stimulus: deblokkerende prikkel, lokken onmiddelijke
reactie uit (hormoon)
- Priming stimulus: oriënterende prikkel, doen probabiliteit van een
reactie in de toekomst stimuleren (gedrag)
è Zij bereiden het organisme voor om later adequaat op een
stimulus te reageren
Bvb langere lichturen= toename testosteronsecretie bij vogels
(priming)
En aanwezigheid van vrouwtjes= seksueel gedrag (releasing)
è Een stimulus kan één of meerdere functies hebben:
o Gedrag uitlokken
o Gedrag sturen
o Verhogen van waakzaamheid (“general arousal”)
De Formatio reticularis:
- Lokt niet direct een bepaald gedrag uit
- Kan bijdragen tot de verhoging of verlaging van drempelwaarden en
zorgt voor een zekere graad van integratie tussen de verschillende
gedragspatronen
Zie voorbeeld cursus
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur isalinemestdagh. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,86. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.